Người dân quan niệm,
tháng cô hồn là tháng ma quỷ, không đem lại may mắn nên hầu hết các công việc cưới hỏi, khởi công xây dựng, mua sắm, đi xa… đều tránh
tháng 7. Và họ cũng truyền tai nhau những điều kiêng kỵ để "an toàn" vượt qua tháng lắm tai ương này.
Tháng cô hồn trong truyền thuyết
Theo truyền thuyết, trong tháng 7 âm lịch, cửa địa ngục mở ra, giải phóng cho ma quỷ. Với người miền Bắc, tháng 7 được coi là tháng cô hồn hay "xá tội vong nhân", còn với người miền Nam lại có ý nghĩa chính là mùa Vu Lan báo hiếu.
 |
Ảnh minh họa.
|
Theo quan niệm của nhiều gia đình Việt, việc cúng cô hồn không chỉ để khỏi bị quấy phá, mà vì muốn làm phúc, giúp những cô hồn ít ra cũng có một ngày được no nê, đỡ tủi phận. Đó là ý nghĩa mang tính nhân văn rất cao trong văn hóa Việt, cũng như quan niệm về ngày xá tội: con người dù đã gây ra những tội ác gì thì trong quá trình chịu trừng phạt, quả báo, cũng có được một ngày xá tội, để đỡ khổ cực, đau đớn…
Ngoài những lễ tiết cúng bái, dân gian còn tương truyền 18 điều cấm kỵ nên tránh trong tháng cô hồn để cho cầu mong được bình an, hạnh phúc.
Những điều cấm kỵ trong tháng cô hồn
1. Không treo chuông gió ở đầu giường vì tiếng chuông sẽ thu hút sự chú ý của ma quỷ, khi ngủ sẽ dễ bị chúng xâm nhập quấy phá.
2. Người yếu bóng vía không nên đi chơi đêm vào tháng này, nếu không sẽ dễ gặp điều không may.
3. Không được nhổ lông chân vào ngày này, vì dân gian cho rằng “một sợi lông chân quản ba con quỷ”, người càng có nhiều lông chân thì ma quỷ càng ít dám đến gần.
4. Không tùy tiện đốt giấy, vàng mã vì như vậy sẽ khiến ma quỷ bu đến.
5. Không ăn vụng đồ cúng, vì đó là đồ dành cho ma quỷ, nếu chưa cúng và cầu xin mà lấy ăn sẽ rước tai hoạ vào mình.
6. Không phơi quần áo vào ban đêm, vì ma quỷ trông thấy sẽ “mượn” và để lại “quỷ khí” trong các quần áo ấy.
7. Những người khi đi chơi đêm không được réo gọi tên nhau, nếu không ma quỷ sẽ ghi nhớ tên người được gọi, đó là điềm xấu.
8. Không nên bơi lội, vì ma quỷ sẽ cùng đùa với bạn, nếu không cẩn thận, bạn sẽ bị chúng làm trẹo chân.
9. Không hù doạ người khác khiến họ giật mình “hồn bay phách lạc”, dễ bị ma quỷ xâm nhập.
10. Cây đa trước nhà là nơi hội tụ âm khí, ma quỷ rất thích những chỗ như vậy, cho nên kỵ đứng, ngồi, nằm, trốn… ở đó.
11. Không nên thức quá khuya, vì như vậy tinh thần sẽ hao tổn suy nhược, dễ nhiễm “quỷ khí”.
12. Nơi góc tường xó tối là những chỗ ma quỷ thường tụ tập nghỉ ngơi, không nên đến gần những chỗ ấy.
13. Không nhặt tiền bạc rơi vãi trên đường, vì có thể đó là tiền người ta cúng mua chuộc bọn quỷ đầu trâu mặt ngựa, nếu người nào phạm kỵ, sẽ gặp tai hoạ không chừng.
14. Khi đi đến qua những nơi vắng vẻ, không ngoái cổ quay đầu nhìn lại phía sau, dù có cảm giác hình như có người đang đi theo mình hoặc gọi tên mình. Vì đó có thể do ma quỷ trêu chọc.
15. Khi lên giường ngủ không để mũi dép hướng về phía giường, nếu không ma quỷ nhìn thấy sẽ đoán rằng có người sống đang nằm trên giường và chúng sẽ lên giường ngủ chung với bạn.
16. Không cắm đũa đứng giữa bát cơm, vì đó là hình thức cúng tế, cũng giống như kiểu thắp hương, dễ dẫn dụ ma quỷ vào nhà ăn chung.
17. Không nên ở một mình trong thời gian này, nếu không sẽ dễ bị ma quỷ dẫn dắt hoặc quấy phá.
18. Không chụp ảnh vào ban đêm, bởi ma quỷ luôn lảng vảng chung quanh đó sẽ “vô hình” vào ảnh chung với người sống, đó là điều không tốt.
Những điều kiêng trị trong tháng cô hồn đều là những tín ngưỡng dân gian mà không ai hay một ngành khoa học nào có thể kiểm chứng đúng sai. Tuy nhiên, việc kiêng kỵ cũng chỉ mang tính chất tương đối. Nếu tin vào những điều không căn cứ, dựa trên sự hiểu biết của chính mình thì rất dễ rơi vào niềm mê tín tiêu cực. Ai cũng cần có đức tin để sống, tuy nhiên nếu sa đà vào mê tín thì sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống của chính mình, gia đình và cộng đồng.
1. GS.TS Phạm Đức Dương, chuyên gia về Ngôn ngữ dân tộc và Đông Nam Á học chia sẻ trên Infonet: "Mọi người có thể có được đức tin song không nên sa đà vào mê tín. Nhiều khi chính sự sa đà sẽ khiến họ vuột mất cơ hội tốt".
2. Theo Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự, T.Ư Giáo hội Phật giáo Việt Nam, trong Phật giáo, hoàn toàn không có những quan niệm như 18 điều nên tránh trong tháng 7, cũng như quan niệm về ngày tháng đẹp – xấu. Trong 360 ngày thì ngày nào cũng là ngày tốt. Xui hay không xui là do tâm lý của con người.
“Chỉ có thời xưa, trong dân gian, mọi người hay kiêng kỵ chuyện cưới xin do ảnh hưởng của điển tích Ngưu Lang – Chức Nữ. Và cho tới gần đây, người Việt mới có suy nghĩ là tháng 7 kiêng kỵ. Nhưng thực ra, nếu xét ở nhiều khía cạnh thì tháng 7 mới là tháng đẹp nhất. Bởi tháng 7, mọi người làm nhiều việc thánh thiện nhất, thì mọi điều sẽ đẹp nhất” – Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm nói.