Nhiều thông tin cho rằng, thói quen ăn trầu cau của người Việt Nam là một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư vòm họng, miệng. Nhưng theo các chuyên gia, dù có tiềm ẩn nguy cơ này thì ở phương diện nào đó, trầu cau vẫn tốt cho răng miệng.
Trầu có tính diệt khuẩn
Theo một nghiên cứu tại Đài Loan (Trung Quốc), một trong số nước có tỷ lệ người ăn trầu nhiều nhất thế giới, mỗi năm có khoảng 4.700 người mắc bệnh ung thư vòm họng, trong đó 80% bệnh nhân ung thư vòm họng có thói quen ăn trầu cau. Lên mạng, chỉ cần gõ từ khóa “ung thư vì ăn trầu” là hiện ra hàng nghìn kết quả với đủ loại công trình nghiên cứu khác nhau, quan điểm, kết luận khác nhau.
Bà Lê Thị Lan (Hạ Hòa, Phú Thọ) gửi thắc mắc đến KH&ĐS hỏi, không biết ăn trầu có thực sự gây ung thư như một số người đồn đoán không. Miếng trầu bây giờ không khác nhiều miếng trầu ngày xưa các cụ ăn, với thành phần là lá trầu không, quả cau và rễ cây, thường là rễ hoặc vỏ cây chay, vôi tôi quyệt vào lá trầu. Một số nơi còn cho thêm thuốc lào vào miếng trầu. Khi ăn trầu, cảm giác như răng miệng sạch sẽ, không bị sâu răng, rụng răng... như nhiều người cao tuổi hay gặp. Với những tác dụng tốt như vậy thì tại sao lại có chuyện ăn trầu gây ung thư được?
Theo Lương y Lường Đức Vinh, Hội Đông y Lạng Sơn, lá trầu có tác dụng kháng sinh rất mạnh đối với các loại vi trùng như tụ cầu, subtilit và trực khuẩn coli, có tác dụng hành khí, hoạt huyết, tiêu đờm, trừ phong thấp, tiêu viêm. Lá trầu còn được dùng để đánh gió, trị mụn hoặc trị bệnh viêm chân răng do chất Polyphenol kháng khuẩn, diệt các tụ cầu, trực khuẩn coli. Còn quả cau có nhiều tanin, alcahoit, arecolin. Hạt cau làm tê liệt thần kinh giun, sán, giun sán không bám vào thành ruột được mà bị đẩy ra ngoài. Dùng hạt cau trị giun sán phối hợp với thuốc khác, arecolin còn có tính làm chậm nhịp đập của tim.
Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học hiện đại bóc tách thành phần có trong miếng trầu lại khẳng định, ăn trầu dễ làm ung thư vòm họng. PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học - Công nghệ Thực phẩm, trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, thói quen ăn trầu với thuốc lào có thể đem đến những tác hại rất nguy hiểm.
 |
| Bản thân các thành phần có trong miếng trầu có tính diệt khuẩn cao, vì thế đa phần người ăn trầu không bị sâu răng. |
Ăn trầu vẫn cần vệ sinh răng miệng
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho rằng, ăn trầu là thói quen từ rất lâu đời của người dân. Ngày xưa khi điều kiện vật chất kém, các loại thuốc, kem đánh răng không có, việc ăn trầu vừa giúp làm sạch răng, chắc răng, đồng thời phù hợp với truyền thống nhuộm răng đen của ông bà ta thủa xưa. Bây giờ, khi điều kiện sống tốt hơn, tục lệ ăn trầu vẫn được gìn giữ, vừa như một thói quen còn truyền lại, nhưng cũng như một kinh nghiệm được đời này nối tiếp đời kia.
Bản thân các thành phần có trong miếng trầu có tính diệt khuẩn cao, vì thế đa phần người ăn trầu không bị sâu răng, răng chắc hơn. Người ăn trầu cũng thường nhai và nhả ra nước chứ không nuốt nên không ảnh hưởng đến dạ dày hay nội tạng bên trong. Nhưng thành phần vôi có trong miếng trầu chính là nguy cơ dẫn đến có thể gặp các biến chứng về răng miệng, vòm họng...
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chất chát của cau làm cho chân răng co lại, ôm sát chân răng cho hàm răng chắc, không lung lay. Tuy nhiên, không nên lạm dụng ăn cau luôn miệng, vì vô ý làm phỏng niêm mạc miệng, ứa máu răng, môi nứt khô. Một số người nghĩ rằng, ăn trầu nghĩa là làm cho răng miệng sạch rồi, không cần phải đánh răng hoặc đi khám răng định kỳ. Đây là quan điểm sai lầm bởi trầu không thay thế được các loại thuốc điều trị răng miệng, hơn nữa ăn trầu sẽ khiến răng bị vàng, gây mất thẩm mỹ.
Theo các chuyên gia, để đảm bảo sức khoẻ, không nên lạm dụng thói quen ăn trầu, có thể mỗi tuần ăn một vài miếng, không nên ăn kèm thuốc lào vì dễ gây nhiễm độc. Vệ sinh răng miệng đúng cách sẽ khiến hàm răng trắng đẹp hơn.
Theo các chuyên gia, nhai trầu chính là động tác luyện tập cho răng tốt hơn. Hạt cau có tính trị giun nên ăn trầu ít bị nhiễm trùng đường ruột và ký sinh trùng đường ruột. Khi ăn trầu không nên nuốt mà nhổ bỏ toàn bộ nước, bã trầu, tốt nhất là súc miệng sạch sau khi ăn.