Thủ tướng: Sắp xếp tổ chức bộ máy còn mang tính cơ học

Sáng 15/7, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính – Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính của Chính phủ chủ trì Phiên họp thứ tám của của Ban Chỉ đạo nhằm đánh giá kết quả triển khai công tác cải cách hành chính (CCHC) 6 tháng đầu năm 2024, bàn phương hướng, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024.

Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang – Phó Trưởng Ban Chỉ đạo. Phiên họp được truyền trực tuyến tới trụ sở 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. 

Trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện được triển khai bài bản, bám sát thực tiễn, phát huy hiệu quả, kịp thời điều chỉnh những vấn đề vướng mắc: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, công điện đôn đốc cải cách tổ chức bộ máy hành chính, cải cách TTHC, tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Việc tổ chức thực hiện được triển khai từ Trung ương đến địa phương (hoàn thành 10/12 nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo; các bộ, ngành đã hoàn thành 400/991 nhiệm vụ; các địa phương đã hoàn thành 1.327/3.009 nhiệm vụ). 

Trong 6 tháng đã có 2.870 văn bản (các bộ: 305 văn bản; địa phương: 2.565 văn bản) được ban hành để chỉ đạo, đôn đốc, quán triệt thực hiện nhiệm vụ CCHC. Lãnh đạo Chính phủ và bộ, ngành, địa phương đã tích cực tham gia nhiều diễn đàn đối thoại và trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực thi công vụ của công chức được tăng cường.

Công tác cải cách thể chế, xây dựng pháp luật được quan tâm, có nhiều đổi mới: trong 6 tháng đầu năm, Chính phủ đã tổ chức 5 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật; ban hành 83 nghị định, 8 Nghị quyết (thông qua 11 đề nghị xây dựng luật, 17 dự án luật); đã trình Quốc hội cho phép áp dụng các Luật: Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản và Tổ chức tín dụng có hiệu lực sớm hơn từ ngày 1/8/2024. Thành lập Ban Chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban.

Cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được đẩy mạnh: đã cắt giảm, đơn giản hóa 168 quy định kinh doanh, 247 TTHC, giấy tờ công dân, thực thi phương án phân cấp đối với 108 TTHC. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phương án đơn giản hóa đối với 40 TTHC nội bộ. Giao thực hiện thí điểm Mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc UBND cấp tỉnh tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Bình Dương.

Cải cách tổ chức bộ máy được thực hiện quyết liệt và có nhiều chuyển biến tích cực: đến nay, đã giảm được 33 đơn vị sự nghiệp công lập cấp bộ, dự kiến trong năm 2024 giảm 72 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc thẩm quyền của Thủ tướng. Các địa phương đã giảm 10 tổ chức cấp phòng thuộc UBND tỉnh và 8 tổ chức cấp phòng thuộc UBND cấp huyện. 53 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp 49 đơn vị cấp huyện, 1.247 đơn vị cấp xã. Thực hiện tinh giản biên chế, 6 tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành, địa phương giảm 3.853 người; trong đó, địa phương là 3.746 người. Thành lập BCĐ tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ; thành lập Tổ công tác tổng kết thi hành Luật tổ chức Chính phủ; lập hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Cải cách chế độ công vụ có nhiều chuyển biến tích cực: cải cách chính sách tiền lương có kết quả khả quan, chính thức tăng lương cơ sở từ 1,8 triệu lên 2,34 triệu thực hiện từ ngày 1/7/2024, bảo đảm công bằng, bình đẳng, hài hòa, ổn định. Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tích cực tăng cường kiểm soát, quản lý giá, chống việc lợi dụng tăng lương để tăng giá, đội giá bất hợp lý. Về tuyển dụng, 6 tháng đầu năm, cả nước đã tuyển 13.965 công chức, viên chức và 30 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ. Kỷ cương, kỷ luật công vụ được siết chặt; xử lý nghiêm các sai phạm; 6 tháng đầu năm có 139 cán bộ, 432 công chức và 767 viên chức bị kỷ luật.

Cải cách tài chính công được triển khai tích cực: thu ngân sách nhà nước 6 tháng đạt 60% dự toán, tăng 15,7%; đã tích lũy khoảng 700 nghìn tỷ đồng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước để sử dụng cho tăng lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp từ ngày 1/7/2024; các giải pháp chính sách tài khóa, miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp với quy mô khoảng 160,5 nghìn tỷ đồng được ban hành.

Chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số được triển khai quyết liệt, hiệu quả và đi vào thực chất: Khung pháp lý phát triển Chính phủ số được tích cực hoàn thiện (đã ban hành 10 Nghị định, 6 Quyết định và 5 Thông tư); cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành được đẩy mạnh triển khai; kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu có bước phát triển; cung cấp Dịch vụ công trực tuyến cho người dân, doanh nghiệp được đẩy mạnh; triển khai Đề án 06 có kết quả tích cực. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần triển khai xây dựng đề án như Đề án 06. 

Nhiều bộ, ngành địa phương làm tốt công tác CCHC, giải ngân vốn đầu tư công, chống lãng phí, tiêu cực. 

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương; sự chỉ đạo quyết liệt của  thành viên Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ thời gian qua; có nhiều đóng góp tích cực, quan trọng vào thành công chung của cả nước.

Bên cạnh đó, Thủ tướng nhấn mạnh: không thể lơ là, chủ quan, mất cảnh giác vì còn nhiều hạn chế, khuyết điểm để nỗ lực khắc phục. Thủ tướng nêu rõ, công tác chỉ đạo điều hành CCHC ở một số nơi còn bị động, thiếu linh hoạt, chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn, hiệu quả chưa cao; tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết, thi hành luật, pháp lệnh chưa được khắc phục triệt để; cải cách TTHC vẫn còn chậm, thủ tục còn rườm rà (công bố, công khai còn chậm, chưa nghiêm; thực thi phương án đơn giản hóa TTHC còn rất chậm; việc đơn giản hóa quy định liên quan hoạt động kinh doanh, TTHC nội bộ còn vướng mắc, thậm chí xảy ra tiêu cực); sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập; ở một số nơi còn mang tính cơ học, hiệu quả hoạt động chưa cao, chưa tích cực, nỗ lực, chưa hiệu quả, chưa tinh gọn; kỷ luật, kỷ cương hành chính có nơi, có lúc còn chưa nghiêm; ý thức, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức trong thực thi công vụ chưa cao, còn tình trạng sợ sai, sợ trách nhiệm. 

Về nguyên nhân, Thủ tướng chỉ rõ, công tác CCHC vẫn chưa được quan tâm đúng mức; phân công nhiệm vụ chưa rõ việc, rõ người, rõ trách nhiệm, rõ trách nhiệm; thiếu công cụ theo dõi, đánh giá hiệu quả việc thực hiện các chỉ đạo. Về điểm này, Thủ tướng đề nghị Văn phòng Chính phủ nghiên cứu, xây dựng các công cụ đánh giá. 

Quy trình xây dựng pháp luật phức tạp, thiếu linh hoạt khiến cho công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật gặp nhiều khó khăn. 

Hạ tầng số ở một số ngành, lĩnh vực còn yếu, thiếu đồng bộ, nhiều hệ thống chưa được nâng cấp, khó khăn, bất cập khi triển khai kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu. 

Chất lượng đội ngũ công chức, viên chức chưa đồng đều; thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao đã phần nào làm giảm hiệu quả thực hiện một số nhiệm vụ CCHC.

Một số nơi chưa có sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan, đơn vị trong việc xử lý những vướng mắc, bất cập có tính chất liên ngành; vẫn còn tình trạng đùn đẩy, tâm lý e dè, sợ sai, sợ trách nhiệm trong quá trình triển khai.

Về bài học kinh nghiệm, Thủ tướng nêu rõ, triển khai nghiêm túc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về CCHC. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn về pháp lý, kịp thời rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật, cơ chế, chính sách.

Phải có quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, phân công “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”, tăng cường giám sát, kiểm tra, bám sát tình hình thực thi công việc để có khen thưởng, kỷ luật kịp thời, đúng lúc, đúng việc. 

Lấy người dân, doanh nghiệp là chủ thể, là trung tâm của CCHC; xác định chuyển đổi số là một công cụ quan trọng trong CCHC, nhất là cải cách thủ tục hành chính. 

Thủ tướng yêu cầu tăng cường đối thoại, lắng nghe và kịp thời phát hiện, xử lý ngay những vấn đề phát sinh một cách linh hoạt, sáng tạo và hiệu quả. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nghiêm cấm việc đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; thực hiện tốt cơ chế khen thưởng, kỷ luật đúng lúc, kịp thời đối với cán bộ, công chức trong thực thi công vụ.

Đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông, nhất là truyền thông chính sách; chú trọng đưa tin người tốt, việc tốt; “lấy cái đẹp dẹp cái xấu, lấy cái tích cực đẩy lùi cái tiêu cực”; đưa những mô hình hay, cách làm tốt, những nơi có cách làm bứt phá, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cá nhân, tập thể làm tốt trong CCHC; góp phần củng cố niềm tin, tạo đồng thuận và không khí phấn khởi trong toàn xã hội, giữ lửa, giữ đà trong phát triển kinh tế-xã hội đất nước. 

Đề cập một số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, về quan điểm, từ những bài học kinh nghiệm rút ra, chúng ta thực hiện tinh thần “5 đẩy mạnh”: 

Đẩy mạnh rà soát lại, tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách để góp phần huy động nguồn lực của toàn xã hội, người dân, doanh nghiệp và nước ngoài cho sự phát triển; đẩy mạnh đối thoại, xử lý vướng mắc phát sinh, khó khăn, bất cập của người dân, doanh nghiệp đặc biệt là về TTHC để mở rộng sản xuất, kinh doanh, tạo sinh kế cho người dân; đẩy mạnh kỷ luật, kỷ cương, đẩy lùi tiêu cực; đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số, xã hội số, công dân số, số hoá các hồ sơ, cơ sở dữ liệu, số hoá hồ sơ góp phần nâng cao hiệu quả, chủ động trong phối kết nối giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong khai thác, chia sẻ dữ liệu; đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trong các cấp, các ngành, các giao dịch tài chính, từ đó góp phần chống tiêu cực, sách nhiễu, qua đó giảm chi phí tuân thủ cho người dân.  

Tiếp tục rà soát, xác định rõ những điểm nghẽn đang cản trở hoạt động CCHC, đề xuất các giải pháp cụ thể để tháo gỡ; ưu tiên giải quyết ngay những vấn đề nóng, cấp bách, bức xúc trong nhân dân.

Các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch hoạt động năm 2024 của Ban Chỉ đạo và các nhiệm vụ CCHC đề ra theo kế hoạch của từng cơ quan, đơn vị.

Đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết, nhất là đối với các luật đã được thông qua tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XV; đẩy mạnh rà soát, đề xuất phương án xử lý đối với các quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không phù hợp thực tiễn; rà soát, đề xuất phương án cắt giảm, đơn giản hóa giấy phép liên quan đến hoạt động kinh doanh; tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát, kiểm tra. 

UBND Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Quảng Ninh tổ chức triển khai thí điểm Mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc UBND cấp tỉnh theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, thí điểm hoạt động từ tháng 9/2024 và sơ kết, đánh giá vào cuối năm 2025.

Tập trung giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân 95% năm nay vì đây là một động lực tăng trưởng quan trọng trong lúc đứt gãy các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất; các bộ, ngành phân bổ xong kế hoạch phân bổ vốn đầu tư công trong tháng 7/2024; Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại các cơ quan, đơn vị nào không hoàn thành việc giải ngân thì phải điều chuyển vốn cho các cơ quan, đơn vị khác. Theo Thủ tướng, đầu tư công cũng góp phần thúc đẩy tiêu dùng trong nước. 

Tập trung thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành trong tháng 9/2024, bảo đảm ổn định tổ chức để các địa phương tiến hành đại hội Đảng bộ các cấp năm 2025.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra để nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ. 

Tập trung rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, cải tiến quy trình, thủ tục để giải quyết những “nút thắt” về pháp lý và nguồn lực tạo điều kiện thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024.

Đề xuất khen thưởng đột xuất những cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác CCHC để động viên cũng như phê bình kịp thời những cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ; giao Bộ Nội vụ hướng dẫn công tác này. 

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo, Bộ Nội vụ rà soát nhằm thể chế hóa đầy đủ, bảo đảm thống nhất với Quy định số 148-QĐ/TW ngày 23/5/2024 của Bộ Chính trị về thẩm quyền của người đứng đầu trong việc tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới trong trường hợp cần thiết hoặc khi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III/2024. 

Tổ chức triển khai, hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương hoàn thành việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong tháng 9/2024, phù hợp tình hình địa phương, bảo đảm hiệu quả, giảm chi thường xuyên của Nhà nước, tăng tính tự chủ. 

Khẩn trương xây dựng, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức; Luật Viên chức; Luật Tổ chức Chính phủ; Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Nghị định về chính sách thu hút và trọng dụng người có tài năng vào cơ quan nhà nước.

Triển khai các nội dung cải cách chính sách tiền lương theo Kết luận số 83-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV; kịp thời đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện.

Bộ Tư pháp thực hiện tốt nhiệm vụ cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; tham mưu, giúp Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành các Luật, Nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ bảy Quốc hội khoá XV trước ngày 20/7/2024; nghiên cứu, đề xuất Chính phủ việc sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ tám. 

Bộ Tài chính: tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các biện pháp giải quyết khó khăn trong triển khai các gói hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh. Phối hợp Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sớm công bố Quỹ “Xoá nhà tạm, nhà dột nát”. 

Văn phòng Chính phủ đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện công tác cải cách TTHC theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để người dân, doanh nghiệp giảm chi phí tuân thủ trong sản xuất, kinh doanh. 

Bộ Công an tổ chức thực hiện tốt việc chuyển đổi sang sử dụng VNeID là tài khoản duy nhất trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến; nghiên cứu triển khai mở rộng các tiện ích trên ứng dụng VNeID để phục vụ công dân khi giải quyết công việc. 

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam triển khai hiệu quả việc kết nối, khai thác thông tin dân cư tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thẻ căn cước công dân gắn chíp, tài khoản định danh điện tử phục vụ dịch vụ công trực tuyến, nghiệp vụ tín dụng và phòng, chống hoạt động bất hợp pháp, lừa đảo, rửa tiền…

Bộ Tài chính cương quyết số hoá, chuyển đổi số việc thu thuế, nhất là thu thuế khởi tạo ngay từ máy tính tiền các dịch vụ, trong đó có dịch vụ ăn uống…; hoàn thiện Nghị định của Chính phủ về chi kinh phí thường xuyên cho một số công tác đầu tư nhỏ lẻ; tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách sử dụng hiệu quả tài chính công, tài sản công thuận lợi. 

Các bộ, ngành, Ban Chỉ đạo căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tập trung chỉ đạo, lãnh đạo công tác CCHC một cách tích cực, mạnh mẽ hơn với tinh thần đã nỗ lực rồi thì nỗ lực hơn, quyết liệt rồi thì quyết liệt hơn, đã cố gắng rồi thì cố gắng hơn, góp phần khơi thông nguồn lực phát triển đất nước, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm, tham gia hiệu quả chuỗi cung ứng toàn cầu. Thủ tướng yêu cầu thực hiện tinh thần  "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", "chỉ bàn làm, không bàn lùi", không làm “hình thức, màu mè”. 

Thủ tướng hy vọng với tinh thần này, phân công “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm” thì chúng ta sẽ làm thành công trong công cuộc CCHC.