Liên quan đến vụ việc, sáng ngày 18/9, một số tài xế đã dừng xe tại làn thu phí của trạm thu phí số 1 quốc lộ 5 (Hưng Yên) để thắc mắc việc không sử dụng cao tốc Hà Nội - Hải Phòng nhưng vẫn phải đóng phí đã gây ùn ứ trong vài tiếng đồng hồ, Tổng Công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) cho biết, việc thu phí quốc lộ 5 chỉ đủ để sửa chữa tuyến đường và chưa thể hoàn vốn cao tốc Hà Nội-Hải Phòng.
Lý giải về việc thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ tại hai trạm Quốc lộ 5, trong báo cáo của mình, VIDIFI cho biết, do không có đủ vốn để tham gia ngay từ đầu phần vốn của Nhà nước đầu tư vào Dự án đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định giao VIDIFI thu phí tại hai trạm quốc lộ 5 tạo nguồn thu hồi vốn đầu tư đường cao tốc tại Quyết định 1621/QĐ-TTg ngày 29/11/2007, trước khi có chủ trương thu phí bảo trì đường bộ và thành lập Quỹ bảo trì đường bộ (năm 2012).
 |
| VIDIFI cho biết, với mức thu phí trên quốc lộ 5 như hiện nay, phải thu phí trong hơn 12 năm mới đủ kinh phí để thực hiện sửa chữa, bảo trì quốc lộ 5. |
Sau đó, do Quỹ bảo trì đường bộ hạn chế, không đủ kinh phí để sửa chữa quốc lộ 5, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao tiếp cho VIDIFI quản lý, bảo trì, sửa chữa quốc lộ 5 từ năm 2016.
Quốc lộ 5 đã trên 18 năm khai thác, quá thời hạn nhưng chưa được đại tu, sửa chữa lớn nên hiện nay đã xuống cấp nghiêm trọng, nếu không sửa chữa sẽ không thể tiếp tục khai thác vì vậy, Tổng Cục đường bộ Việt Nam đã kiến nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép sửa chữa cấp bách quốc lộ 5 với số tiền khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng chia làm 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1 bố trí khoảng 840 tỷ đồng để sửa chữa cấp bách khoảng 30 km đoạn tuyến qua tỉnh Hải Dương đã hư hỏng nghiêm trọng (đã lập dự án sửa chữa, dự kiến triển khai trong năm 2019) và giai đoạn 2 sẽ bố trí từ 1.200 – 2.000 tỷ đồng (tùy theo tính khả thi của phương án tài chính sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định) để sửa chữa khoảng 70km các đoạn tuyến còn lại của Quốc lộ 5.
VIDIFI cho biết, việc duy tu, bảo trì Quốc lộ 5 theo quy định của Nhà nước trong thời gian 30 năm với tổng số tiền khoảng 10.526 tỷ đồng. Cùng với đó phải chuyển trả cho hơn 500 tỷ đồng cho dự án sửa chữa, cải tạo mặt đường quốc lộ 5 do Bộ GTVT thực hiện từ năm 2013 đến năm 2016.
“Với mức thu phí trên quốc lộ 5 như hiện nay, phải thu phí trong hơn 12 năm mới đủ kinh phí để thực hiện sửa chữa, bảo trì quốc lộ 5 như nêu trên”, Tổng Công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam cho biết.
VIDIFI cũng khẳng định: “Hiện nay, toàn bộ số thu phí quốc lộ 5 trước mắt chỉ được tập trung sử dụng để phục vụ cho chính quốc lộ 5: sửa chữa lớn cấp bách quốc lộ 5 đã xuống cấp nghiêm trọng, bảo trì, duy tu thường xuyên (trong 30 năm). Nếu không tiếp tục thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ tại 2 trạm quốc lộ 5, sẽ không có nguồn vốn để sửa chữa lớn Quốc lộ 5, không có nguồn vốn để bảo trì, sửa chữa thường xuyên Quốc lộ 5”.