Ngay sau khi chương trình "60 phút mở: Chia sẻ trên mạng xã hội để làm gì?" của Đài truyền hình Việt Nam được phát sóng vào tối ngày 29/5, lập tức đã tạo ra cuộc tranh cãi nảy lửa trên cộng đồng mạng.
 |
| Nhà báo Trần Đăng Tuấn. |
Trong chương trình, MC Phan Anh là khách mời. Buổi trò chuyện có những tranh luận được cho là khá gay gắt giữa BTV Tạ Bích Loan và một số khách mời khác với MC Phan Anh.
Sự việc bắt nguồn từ một bài viết chứa thông tin không chính xác được MC Phan Anh chia sẻ trên trang Facebook cá nhân. Rất nhiều ý kiến của cộng đồng mạng cho rằng chương trình này không khác gì một "cuộc đấu tố", hay một "phiên tòa xét xử". Còn MC Phan Anh giống một nạn nhân hoặc một luật sư đang tự bào chữa cho mình.
Trong khi dư luận đang bàn tán rất xôn xao về sự việc, thì mới đây nhà báo Trần Đăng Tuấn đã có bài viết chia sẻ trên trang cá nhân của mình về chương trình "60 phút mở: Chia sẻ trên mạng xã hội để làm gì?".
Nhà báo Trần Đăng Tuấn phân tích: ''Nếu nói về động cơ, thì động cơ của những người làm chương trình "Mở " này là muốn trình làng một chương trình chính luận xã hội mang dáng dấp format nước ngoài: Thẳng thắn, chấp nhận những cọ sát chính kiến vượt lên giao tiếp bặt thiệp thông thường. Một hiệp đấu của những cái nhìn khác nhau, đa chiều. Những người tham gia có một ''vai" nhất định. Nếu nói chuyện này có yếu tố "đóng vai" thì cũng đúng một phần.
Nhưng đó không phải là "đóng diễn" theo kịch bản nào đó. "Kịch bản" ở đây nếu có chắc chắn chỉ là cái sườn phát triển của chủ đề, các vị trí mà người tham gia đứng vào để nói lên các quan điểm của mình (và của một bộ phận công chúng khác có thể có quan điểm như vậy), tranh luận với các quan điểm khác. Một số người tham gia, do vậy, có thể có bàn luận thoả thuận vai trò của mình.
Người khác cũng tham gia có thể là không được bàn trước do phải đảm bảo sự bất ngờ, sinh động, tranh luận thật. Vâng, hình thức này với không gian các kênh truyền hình chính thống ở ta vẫn là mới. VTV6 là kênh của người trẻ, đưa một format như vậy vào là nên, là đúng''.
Về chủ đề của chương trình "60 phút mở: Chia sẻ trên mạng xã hội để làm gì?", nhà báo Trần Đăng Tuấn cho rằng:
''Nếu nói về một ý tưởng chung nhất, thì chủ đề của chương trình lần này cũng có cái lý đúng: Sự thận trọng, khía cạnh đạo đức (nên-không nên) khi dùng mạng xã hội để lan toả thông tin. Nhưng đó là cái ý tưởng hợp lẽ RẤT CHUNG CHUNG. Dựa vào một đạo lý chung chung để phân định những điều sinh động trong thực tế thì sẽ dễ sa vào chủ quan.
Khi đi vào triển khai, ê kíp đã theo lề lối tư duy cũ, mà tôi tạm gọi là TƯ DUY MẶC ĐỊNH. Mặc định clip của VTC là dàn dựng và sai trái. Xa hơn nữa - mặc định việc một người chia sẻ clip đó trên mạng xã hội là có hại và là sai trái.
Từ mặc định đó, đa số các nhân vật tham gia khi đóng vai trò (chứ không phải vai diễn) của mình đương nhiên bị kéo theo một luồng là phân tích, mổ xẻ cái "sai trái" mặc định kia. Các chuyên gia (tâm lý và phân tích mạng xã hội) nói những kiến thức đúng, nhưng ở tư cách như các bác sỹ pháp y trong một "vụ án" truyền thông''.
Lý giải về việc chương trình gây hiệu ứng không tốt, nhà báo Trần Đăng Tuấn nhận định:
''Đó là sự MÂU THUẪN giữa hình thức chương trình và nội dung. Nói cụ thể hơn, ê kíp đã làm một chương trình có PHONG CÁCH mới, hình thức mới, nhưng lại chuyển tải TƯ DUY CHƯA MỚI.
Bình mới thì rượu cũng nên mới. Một chương trình có tên MỞ đòi hỏi phải có nội dung và tư duy cũng MỞ. Theo nghĩa không thiên kiến, không mặc định đúng sai ngay từ đầu.
Nếu muốn đạt được mục đích là : Qua một tranh luận thẳng thắn, đa chiều, khẳng định sự cần thiết của ý thức trách nhiệm xã hội - thì lẽ ra phải có một nội dung và cách triển khai nội dung phù hợp, là : Không mặc định trước chuyện ai đó đã sai và ai đó đã đúng ngay từ khi chương trình mới bắt đầu. Nếu thế thì việc tranh luận thực chất không có đất để sống...
Mời quý độc giả xem video Chụp ảnh tự sướng (nguồn Youtube):