Sáng ngày 20/11, TAND TP HCM xét xử sơ thẩm đối với 15 bị cáo trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”, xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Xuyên Việt Oil).
Trong vụ án này, bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh (SN 1979, nguyên Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên Xuyên Việt Oil), bị Viện KSND Tối cao truy tố 2 tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” với tổng số tiền hơn 1.463 tỷ đồng, và tội “Đưa hối lộ” 22 lần với số tiền 31.595.475.000 đồng.
Bị xét xử tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” với vai trò đồng phạm giúp sức cho Mai Thị Hồng Hạnh là bị cáo Nguyễn Thị Như Phương (SN 1992, nguyên Phó Giám đốc Xuyên Việt Oil).
Bị cáo Lê Đức Thọ (SN 1970, nguyên Chủ tịch HĐQT Vietinbank, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) bị xét xử tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi” 3 lần với tổng số tiền 22.166.490.000 đồng và tội “Nhận hối lộ” 2 lần với số tiền 13.851.000.000 đồng.
 |
| Bị cáo Lê Đức Thọ (áo xanh, nguyên Chủ tịch HĐQT Vietinbank, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) bị xét xử tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi”. Ảnh: Hồng Thảo |
Các bị cáo nguyên là lãnh đạo Bộ Công Thương cùng bị xét xử tội “Nhận hối lộ”, gồm: Đỗ Thắng Hải (SN 1963, Thứ trưởng) nhận 1.139.000.000 đồng; Trần Duy Đông (SN 1978, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại; nguyên Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – TTTN) và Hoàng Anh Tuấn (SN 1977, Phó Vụ trưởng Vụ TTTN) nhận hối lộ 5.657.500.000 đồng; Nguyễn Lộc An (SN 1965, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ TTTN) nhận hối lộ 921.525.000 đồng; Đặng Công Khôi (SN 1973, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá Bộ Tài chính) nhận hối lộ 459.300.000 đồng; Lê Duy Minh (SN 1972, nguyên Cục trưởng Cục Thuế, thời điểm bị bắt là Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM) nhận hối lộ 4.860.150.000 đồng; Phan Kiến Anh (SN 1969, nguyên Giám đốc Chi nhánh phân phối sản phẩm lọc dầu Nghi Sơn) nhận hối lộ 3.235.800.000 đồng.
Nhóm bị cáo bị xét xử tội “Đưa hối lộ” gồm: Vũ Trung Thành (SN 1981, nguyên Giám đốc Vietinbank - Chi nhánh Thanh Xuân); Nguyễn Văn Thắng (SN 1977), Đinh Tiến Dũng (SN 1967) và Nguyễn Tấn Long (SN 1988, cả 3 nguyên là cán bộ Xuyên Việt Oil); Đồng Xuân Dũng (SN 1980, lao động tự do).
 |
| Bị can Mai Thị Hồng Hạnh và Lê Đức Thọ lúc bị khởi tố. Ảnh: Bộ Công an. |
Cáo trạng xác định, Công ty Xuyên Việt Oil tiền thân là Công ty TNHH Xuyên Việt được cấp giấy chứng nhận kinh doanh lần đầu vào ngày 31/5/2005. Năm 2015, Mai Thị Hồng Hạnh mua lại cổ phần và đăng ký thay đổi tên thành Xuyên Việt Oil, địa chỉ kinh doanh tại quận 3, TP Hồ Chí Minh, ngành nghề buôn bán xăng dầu và các sản phẩm có liên quan; vốn điều lệ năm 2015 là 50 tỷ đồng, đến ngày 31/12/2021 (đăng ký thay đổi lần thứ 16) tăng lên 3.000 tỷ đồng, đại diện pháp luật là Mai Thị Hồng Hạnh.
Ngày 22/8/2016, Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu số 09/GPXD-BCT (thời hạn 5 năm), và trở thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu (ĐMKDXD). Sau khi được cấp giấy phép làm thương nhân ĐMKDXD, lợi dụng việc được Nhà nước giao thu hộ tiền Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (Quỹ BOG) và quản lý, sử dụng tiền quỹ này tại Xuyên Việt Oil, Hồng Hạnh đã làm trái các quy định của pháp luật về trích lập, quản lý và sử dụng Quỹ BOG.
Cụ thể, Hồng Hạnh bàn bạc chỉ đạo Như Phương chuyển tiền từ tài khoản Xuyên Việt Oil vào tài khoản cá nhân của Hạnh để sử dụng vào mục đích cá nhân, mua bất động sản, cho bạn bè vay mượn, đưa hối lộ… cho một số quan chức Bộ Công Thương và Bộ Tài chính nên Quỹ BOG có số dư không đúng theo quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước số tiền hơn 219 tỷ đồng.
Đối với hành vi vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tiền thuế bảo vệ môi trường. Theo quy định, tiền thuế bảo vệ môi trường không phải là tiền từ vốn, tài sản, lợi nhuận kinh doanh của thương nhân ĐMKDXD (người bán hàng), thương nhân ĐMKDXD chỉ là người giúp Nhà nước thực hiện việc thu hộ tiền thuế này từ người tiêu dùng. Sau đó có trách nhiệm quản lý và nộp thay người tiêu dùng khoản tiền thuế này vào ngân sách Nhà nước (NSNN) theo định kỳ (chậm nhất 90 ngày, kể từ ngày nộp tờ khai). Từ tháng l0/2021 đến 7/2022, Xuyên Việt Oil đã không nộp số tiền thuế bảo vệ môi trường theo đúng thời hạn quy định với tổng số tiền 1.244.317.443.402, đây chính là số tiền Mai Thị Hồng Hạnh gây thất thoát NSNN.
Xuyên Việt Oil có quan hệ tín dụng với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) Chi nhánh TP HCM. Đầu năm 2018, Hạnh quen biết Lê Đức Thọ. Tháng 10/2018, Thọ được bổ nhiệm làm Chủ tịch HĐQT Vietinbank, là người có thẩm quyền thay mặt HĐQT phê duyệt cấp giới hạn tín dụng trên 3.000 tỷ đồng cho các khách hàng. Để được Lê Đức Thọ xem xét, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp giới hạn tín dụng, Hạnh đưa hối lộ 2 lần cho Thọ số tiền nêu trên.
Ngày 3/7/2021, Lê Đức Thọ được điều động, phân công giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre (nhiệm kỳ 2020 – 2025). Để nâng cao uy tín bản thân, Thọ nhiều lần gặp, đề nghị Hạnh lập chi nhánh hoặc công ty con của Xuyên Việt Oil tại Bến Tre để nộp thuế nhằm tăng nguồn thu ngân sách cho tỉnh. Trong giai đoạn 2019-2021, Lê Đức Thọ lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, đã tác động và gây ảnh hưởng đến Giám đốc Vietinbank - Chi nhánh Bến Tre cho Xuyên Việt Oil được vay vốn thuận lợi, với hạn mức tín dụng 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỉ lệ tín chấp khoản vay là 40%. Lê Đức Thọ đã nhiều lần nhận tiền, tài sản có giá trị từ Mai Thị Hồng Hạnh, gồm: 200.000 USD (tương đương 4,541 tỷ đồng vào ngày 28/3/2022; một bộ golf trị giá 1,1 tỷ đồng; một đồng hồ Patek Philippe trị giá 421.000 USD (tương đương 9.855.610.000 đồng); một xe ôtô hiệu Mercedes Ben S450 Luxury, trị giá 6.669.880.000 đồng.
Phiên tòa sơ thẩm dự kiến xét xử kéo dài đến ngày 5/12.