Lý giải của ĐBQH ủng hộ xử lý luật sư không tố giác thân chủ phạm tội

Điều 19 Dự thảo sửa đổi bổ sung luật Hình sự - khoản 3 – nêu rõ: “Người bào chữa không phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều này trong trường hợp không tố giác tội phạm do chính người mà mình bào chữa đã thực hiện hoặc đã tham gia thực hiện mà người bào chữa biết được khi thực hiện nhiệm vụ bào chữa, trừ trường hợp không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 của Bộ luật này” đang thu hút sụ chú ý của dư luận và giới luật sư.

Ngay tại buổi thảo luận tại hội trường về Dự thảo sửa đổi bổ sung luật Hình sự, các Đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Đại biểu Nguyễn Văn Chiến và Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đã lên tiếng đề nghị loại bỏ chủ thể luật sư ra khỏi điều luật 19 dự thảo luật, Khoản 3. Tuy nhiên, Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) bày tỏ sự không đồng ý với đề xuất của các đại biểu phát biểu nêu trên. Bà Thủy cũng là người ủng hộ quy định trách nhiệm hình sự đối với luật sư không tố giác thân chủ phạm tội và cho rằng, nếu biết thân chủ giết người mà không tố giác là tội ác. Những phát biểu của Đại biểu Nguyễn Thị Thủy tại buổi thảo luận này nhanh chóng bị giới luật sư phản ứng.

Bên lề phiên họp Quốc hội sáng 26/5, Đại biểu Nguyễn Thị Thủy đã nêu lên quan điểm của mình trước sự phản ứng của giới luật sư và dư luận. Đại biểu Thủy giữ nguyên quan điểm ủng hộ quy định trách nhiệm hình sự đối với luật sư không tố giác thân chủ phạm các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng khác quy định.

“Phát biểu của tôi là trên cơ sở vì lợi ích chung của quốc gia, của dân tộc, vì sự bình yên chung của nhân dân. Những điều đó cũng cần phải tiếp tục trao đổi. Là đại biểu đại diện cho nhân dân cử tri, tôi rất lắng nghe các ý kiến đóng góp, để từ đó có thêm thông tin, phục vụ cho hoạt động của mình ngày càng tốt hơn. Luật sư trước hết là nghề có trách nhiệm bảo vệ công lý, bảo vệ pháp chế. Luật hình sự sửa đổi lần này đang quy định, luật sư không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác thân chủ của mình, trừ trường hợp anh không tố giác tội mà thân chủ đã thực hiện là tội xâm phạm an ninh quốc gia và tội đặc biệt nghiêm trọng khác. Đối với tội xâm phạm an ninh quốc gia, đây là điều đầu tiên bất kỳ người dân nào cũng phải bảo vệ. Nếu an ninh quốc gia bị lung lay, xâm phạm, đe dọa thì không một nghề nghiệp nào có thể ổn định để mà yên tâm, chứ chưa nói đến nghề bào chữa của luật sư", Đại biểu Nguyễn Thị Thủy nói.

Về các tội đặc biệt nghiêm trọng khác, được giới hạn ở điều 389, không liệt kê tất cả các tội đặc biệt nghiêm trọng mà chỉ là một số tội đặc biệt nghiêm trọng, ví dụ tội giết người. Khi người bào chữa không tố giác tội đó thì anh phải chịu trách nhiệm do không tố giác tội phạm. Luật sư trong quá trình bào chữa mà anh biết thân chủ của mình đã thực hiện hành vi giết người chôn xác ở sau nhà, trong khi đó gia đình đang đau khổ, tìm kiếm người thân của mình. Các cơ quan tố tụng cũng đang nỗ lực để tìm ra tội phạm, luật sư biết điều đó mà anh không tố thì… đó là một việc. Ví dụ thứ hai, là tội đánh tráo trẻ em dưới 1 tuổi. Tức thân chủ đó đã có hành vi đánh tráo trẻ em dưới 1 tuổi của gia đình này với con gia đình khác. Đó không chỉ là tội phạm hình sự thông thường nữa mà đó là tội ác. Bây giờ anh biết việc đó mà anh không tố giác ra thì tôi nghĩ rằng ở góc độ đạo đức, đạo lý của một con người thông thường đã không thể chấp nhận được, chưa nói một người luật sư mang trên mình sứ mệnh bảo vệ công lý, là người có trách nhiệm bảo vệ pháp chế theo Luật luật sư. Điều đó chúng tôi thấy không đồng tình với một số ý kiến phát biểu”, Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho hay.

"Những tội được liệt kê ở điều 389 không còn là tội phạm hình sự thông thường nữa mà khi hành vi đó xảy ra nó đã là tội ác rồi. Quan điểm của tôi cho rằng, nếu phi hình sự hóa tiếp tội không tố giác tội phạm do thân chủ của mình với tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội đặc biệt nghiêm trọng trong điều 389 là điều rất đáng phải cân nhắc”, Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát ngôn.