Nguyên nhân của bệnh thiếu máu não

Theo Đông y, thiếu máu não có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng phổ biến là thể khí huyết đều hư. Khí hư dẫn tới ứ trệ huyết mạch, làm giảm lưu hành máu. Huyết hư nhược không đủ khối lượng và chất lượng máu để nuôi dưỡng não.

Một số biểu hiện của tình trạng thiếu máu não: vắng ý thức nhất thời, liệt nhẹ nửa người, rối loạn cảm giác, chóng mặt, nhức đầu, choáng váng, da xanh, sợ lạnh, ... gây cho người bệnh nhiều khó khăn trong công việc, sinh hoạt. Tình trạng thiếu máu não xảy ra trong thời gian dài sẽ dẫn tới tai biến mạch máu não để lại những di chứng nặng nề.

Rối loạn tuần hoàn não (RLTHN) có thể xảy ra cấp tính nhưng bệnh cũng có thể trở thành mạn tính kéo dài nếu không điều trị đúng, những biểu hiện của RLTHN:

Đau đầu là triệu chứng hay gặp nhất trong RLTHN, thường chiếm tỷ lệ rất cao (khoảng 90%) và cũng là triệu chứng xuất hiện sớm nhất. Tính chất của đau đầu lan toả khắp đầu, nhức hoặc ê ẩm, nặng đầu. Kèm theo đau nhức đầu là ù tai, chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng (khó ngồi, khó đứng dậy), nhất là lúc đang nằm mà thay đổi tư thế (nằm nghiêng chuyển sang nằm ngửa). Tỷ lệ bị chóng mặt chiếm tỷ lệ khá cao (khoảng 87%). Nặng hơn là có thể xây xẩm mặt mày, mất ý thức, đột quỵ. Người bệnh có thể buồn nôn hoặc nôn, có thể liệt nửa người, nói khó…

Người bệnh cũng có thể bị chứng dị cảm như thấy tê đầu ngón tay, ngón chân hoặc tê bì tay chân hoặc có cảm giác kiến bò. Bệnh RLTHN có thể chỉ thoáng qua trong vài giây, vài phút nhưng có khi cũng có thể xảy ra hàng giờ, mấy ngày liền. RLTHN thường xảy ra vào giữa đêm hoặc lúc gần sáng.

Bệnh RLTHN thường cũng có nhức đầu ê ẩm từng đợt, nhất là thay đổi thời tiết, chóng quên, rối loạn tâm lý như hay cáu giận, buồn vui lẫn lộn, mất ngủ kéo dài hoặc rối loạn giấc ngủ (ngủ ít, ngủ không ngon giấc, đang ngủ lại bị tỉnh giấc không thể nào ngủ lại được nữa…).

RLTHN gây nên hiện tượng thiếu máu não và cũng có thể gây nên phù não. Điều đáng lo ngại nhất của RLTHN là gây nên các biến chứng nặng nề như nhũn não hoặc xuất huyết não gây liệt nửa người hoặc tử vong đột ngột.

Để điều trị thiếu máu não, theo nguyên tắc Đông y cần sử dụng các thuốc có tác dụng kiện tỳ, hành khí, hoạt huyết, bổ huyết để làm tăng cường lưu thông tuần hoàn, bổ sung huyết dịch nuôi dưỡng cơ thể và nuôi dưỡng não.

Trong các sản phẩm có nguồn gốc từ tự nhiên hỗ trợ điều trị thiểu năng tuần hoàn não, tiêu biểu là thực phẩm chức năng Hồng Mạch Khang với thành phần chính là Quy đầu- một vị thuốc đông y quý vừa có tác dụng bổ huyết vừa có tác dụng hoạt huyết, hai tác dụng này phối hợp và bổ trợ cho nhau (muốn bổ huyết thì cần hoạt huyết, ngược lại muốn hoạt huyết cũng cần phải bổ huyết) phối hợp với các thành phần có tác dụng bổ tỳ, ích khí, hành khí (Xuyên tiêu, Ích trí nhân, L-Carnitine) và các thành phần tăng cường năng lượng và bảo vệ tế bào thần kinh (L-Carnitine fumarate, Magiê) giúp làm giảm căng thẳng thần kinh, đau đầu, stress...

Thực phẩm chức năng Hồng Mạch Khang giúp tăng cường tuần hoàn, lưu thông máu lên não; Bổ máu, nâng cao sức khỏe toàn trạng (đặc biệt với phụ nữ, người già, người thiếu máu, suy dinh dưỡng...); Giúp làm giảm các triệu chứng của huyết áp thấp (mệt mỏi, chóng mặt, da xanh, sợ lạnh, đau đầu, choáng ngất...).

Thiếu máu não (TMN) là căn bệnh ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh, thậm chí có thể gây ra tai biến mạch máu não, đột quỵ, nguy cơ gây tử vong đứng thứ ba sau bệnh tim mạch và ung thư. Do đó việc điều trị bệnh này là hết sức quan trọng.

Chị Lê Thị Hạnh (Mỏ Cày - Bến Tre) đang làm việc tại TP.HCM. Dịp lễ vừa rồi chị tự chạy xe máy về quê. Do ngày lễ, đường về miền Tây rất đông, kẹt xe kéo dài nên chị thấy chóng mặt, hoa mắt rồi rối loạn thăng bằng. Cầm cự về đến TP.Tân An thì chị té ngã. Người đi đường đã đưa chị vào cấp cứu tại BV Long An, BS chẩn đoán chị Hạnh bị TMN có nguy cơ đột quỵ nên sau đó được chuyển lên BV ĐH Y dược TP.HCM điều trị. Anh Phan Văn B. (Q.3 - TP.HCM) cho biết hai năm trở lại đây, anh bị TMN nên cứ mỗi khi ngồi lâu rồi đột ngột đứng dậy là anh thấy mọi thứ trước mắt tối dần lại và có cảm giác như sắp ngất xỉu. Những lúc bị như vậy, anh phải ngồi xuống hoặc đứng im bất động một lúc thì cơ thể mới bình thường trở lại được. Bên cạnh đó, anh còn có cảm giác như mọi thứ trước mắt bao phủ một màu vàng nhạt, nhiều khi còn không nhìn thấy rõ cái gì cả.

Có thể nói, não bộ chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng được cung cấp đến 15% khối lượng máu từ tim bóp ra, tiêu thụ 20% tổng lượng ôxy trong máu và sử dụng đến 25% lượng glucose để sinh năng lượng cung cấp cho các tế bào thần kinh hoạt động. Trong trường hợp não bị thiếu máu thì hoạt động thần kinh của não bộ bị suy giảm ngay. Sự cung cấp máu cho não rất phức tạp nên có rất nhiều nguyên nhân gây ra TMN, trong đó cũng có nguyên nhân do thiếu sắt, chức năng tạo máu của tủy kém hoặc thiếu các chất tạo máu. Người mắc bệnh TMN thường gặp các triệu chứng điển hình như mệt mỏi, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, tê tay chân, rối loạn thăng bằng, liệt nhẹ nửa người, rối loạn cảm giác, rối loạn ngôn ngữ tạm thời, kết mạc mắt có màu nhạt nên tầm nhìn bị mờ. TMN là căn bệnh có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu có sự chuẩn bị thật sớm. Đừng để não thiếu máu nuôi dưỡng là một trong những vấn đề rất quan trọng nếu muốn có một sức khỏe hoàn hảo từ khi còn trẻ cho đến một tuổi già khỏe mạnh, minh mẫn.

Để có thể duy trì đầy đủ lượng máu lên não, cần tập luyện những phương pháp như đi bộ, khí công, dưỡng sinh, yoga, thái cực quyền, luyện thở để cung cấp thêm dưỡng khí cho não cũng như toàn thân, thư giãn và thiền định để hóa giải stress. Khi dùng thuốc, nên chọn những loại thuốc có nguồn gốc từ dược thảo để làm tăng cường lưu lượng máu cũng như lượng ôxy lên não. Để điều trị bệnh hiệu quả, bệnh nhân nên chú ý hơn đến việc cải thiện môi trường sống, giảm bớt gánh nặng về tinh thần, nghỉ ngơi đồng thời kết hợp với các phương pháp điều trị thích hợp do BS chuyên khoa chỉ định. Ngoài ra, nên có thói quen ăn uống thật khoa học để cung cấp đầy đủ các nguyên liệu tạo máu như ưu tiên bổ sung các nguyên tố vi lượng protein, vitamin, sắt. Ăn thêm một lượng thích hợp các loại thịt, gan, trứng, sữa, vừng... Căn cứ vào nguyên nhân thiếu máu của từng người để lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng. Nếu thiếu máu do thiếu sắt có thể chọn các loại thực phẩm có hàm lượng sắt cao như huyết lợn, gan lợn, sò biển, đậu nành. Còn thiếu máu ác tính thì có thể chọn thực phẩm có vitamin như gan, trứng, thịt gà, các loại đậu, cà chua, quýt... Khi dùng món ăn có nhiều chất sắt thì không nên ăn cùng với các loại thực phẩm như rau dền, măng, trà đặc. Không ăn đồ ăn lạnh, đồ ăn cứng khó tiêu hóa, nhiều chất béo. Không uống rượu, cà phê, trà đặc, hút thuốc...

Canh gan lợn rau chân vịt, cháo tam hồng và canh hoàng kỳ, đại táo, a giao là những món ăn bài thuốc đơn giản, dễ làm nhưng có hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị chứng thiếu máu. Bệnh thiếu máu do nhiều nguyên nhân gây ra, có thể do bệnh mạn tính, giun móc, có thai, suy dinh dưỡng, chấn thương... Người bệnh có biểu hiện mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, hay quên, hồi hộp, đoản khí, tóc khô giòn dễ rụng... Nguyên nhân gây thiếu máu thường gặp nhất là thiếu sắt, ảnh hưởng đến sự hình thành huyết cầu tố. Ngoài việc dùng thuốc, người bệnh có thể sử dụng các món canh và cháo sau: Canh gan lợn rau chân vịt

Nguyên liệu: rau chân vịt tươi: 200-300 g (để nguyên rễ), gan lợn 150 g. Rửa sạch rau chân vịt, thái thành từng đoạn; gan lợn rửa sạch thái miếng mỏng. Đun sôi nước, cho một ít gừng tươi thái nhỏ cùng với một lượng muối vừa phải, sau đó cho gan lợn và rau chân vịt vào, tiếp tục đun cho gan chín là được. Có thể dùng làm canh trong bữa ăn hằng ngày. Thực tế cho thấy gan lợn và rau chân vịt kết hợp có tác dụng bổ huyết rõ ràng, vừa là loại thức ăn bổ dưỡng, vừa có tác dụng điều trị thiếu máu do thiếu sắt, làm cho da trở nên hồng hào khỏe mạnh. Cháo tam hồng bổ huyết ích nhan

Nguyên liệu: hồng táo (táo tàu) 12 quả, kỷ tử 30 g, gạo nếp cẩm 50 g, đường 20-30 g. Rửa sạch hồng táo, kỷ tử, gạo nếp, cho tất cả vào xoong và đun lửa to cho sôi, sau đó chuyển sang dùng lửa nhỏ tiếp tục đun cho đến khi chín nhừ thành cháo. Cho đường vào khuấy đều và chia làm hai phần ăn vào sáng, tối. Bài này có tác dụng dưỡng can ích huyết, bổ thận cố tinh; sử dụng rất thích hợp cho người gầy yếu, suy dinh dưỡng, thiếu máu, da xanh, niêm mạc nhợt. Canh hoàng kỳ, đại táo, a giao

Nguyên liệu: hoàng kỳ 18 g, đại táo 10 quả, a giao 9 g. Cho hoàng kỳ và đại táo vào ấm với lượng nước vừa phải, đun trong thời gian khoảng 60 phút rồi chắt lấy nước, cho a giao và khuấy đều cho tan và uống hết. Mỗi ngày dùng 1 lần. Những bài thuốc nói trên có thể dùng trong thời gian dài cho đến khi đem lại kết quả.

Thiếu máu não là căn bệnh ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh. Người mắc bệnh thiếu máu não thường gặp các triệu chứng điển hình như mệt mỏi, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, tê tay chân, rối loạn thăng bằng, rối loạn ngôn ngữ tạm thời, kết mạc mắt có màu nhạt nên tầm nhìn bị mờ.

Thiếu máu não là một căn bệnh nguy hiểm có nguy cơ gây tử vong cao nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu có sự chuẩn bị thật sớm.Để có thể duy trì đầy đủ lượng máu lên não, cần có một chế độ ăn uống khoa học kết hợp với những bài tập thể dục nhẹ nhàng.

Căn cứ vào nguyên nhân thiếu máu của từng người để lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng. Nếu thiếu máu do thiếu sắt có thể chọn các loại thực phẩm có hàm lượng sắt cao như huyết lợn, gan lợn, sò biển, đậu nành. Còn thiếu máu ác tính thì có thể chọn thực phẩm có vitamin như gan, trứng, thịt gà, các loại đậu, cà chua, quýt…

Khi dùng món ăn có nhiều chất sắt thì không nên ăn cùng với các loại thực phẩm như rau dền, măng, trà đặc. Không ăn đồ ăn lạnh, đồ ăn cứng khó tiêu hóa, nhiều chất béo. Không uống rượu, cà phê, trà đặc, hút thuốc…