Dù không được lên sóng, vụ hầu tòa của ông Trump tại New York vẫn nhanh chóng trở thành hiện tượng truyền thông thu hút sự chú ý của đông đảo cử tri. Sức nóng từ phiên tòa hình sự đầu tiên xét xử một cựu Tổng thống đang giúp ông chủ cũ của Nhà Trắng duy trì sức ảnh hưởng trong cuộc tranh cử năm nay.
Nhiều ý kiến cho rằng sự trở lại của ông Trump trên đường đua vào Nhà Trắng năm nay đã hạ nhiệt. Những phát biểu mang tính lặp lại của ông tại các sự kiện tranh cử không còn cho thấy hiệu quả thu hút cử tri như hai đợt tranh cử trước đó, và tần suất xuất hiện của cựu Tổng thống trên các nền tảng xã hội cũng giảm đi đáng kể sau khi Twitter hạ lệnh “cấm cửa” ông trong một thời gian dài vì vụ bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6/1/2021.
Các phiên tòa hình sự diễn ra trong tuần này đang thổi một luồng gió mới vào chiến dịch tranh cử có phần ảm đạm của cựu Tổng thống. Ông Trump đang phải đối mặt với 34 cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan đến việc trả tiền bịt miệng cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels ngay trước cuộc bầu cử năm 2016 để giữ im lặng về vụ ngoại tình với cựu Tổng thống - điều mà ông đã phủ nhận.
Trong những ngày đầu của phiên tòa, ông Trump đã tận dụng thời gian lên hình ít ỏi bên ngoài phòng xử án để chỉ trích các phán quyết của Thẩm phán và cáo buộc đối thủ Biden có liên quan đến các vụ án hình sự của ông.
"Đây là cuộc đàn áp chính trị. Chưa bao giờ có chuyện này xảy ra trước đây", cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump nói trước khi bước vào phiên tòa ở Manhattan, New York hôm 15/4. Ngay lập tức, những phát ngôn của ông đã xuất hiện trên những trang tin tức hàng đầu của nước Mỹ, như CNN, Fox News và MSNBC.
Đội ngũ tranh cử của ông Trump cũng liên tục truyền tin trực tiếp về tình hình xét xử bên trong phòng xử án tới những phóng viên đang chờ sẵn bên ngoài; đồng thời chia sẻ các phát biểu, bình luận của ông Trump về Thẩm phán, công tố viên và đối thủ Biden trên khắp các nền tảng mạng xã hội.
Chiến thuật hiệu quả
Có thể thấy, ông Trump vẫn duy trì chiến thuật cũ, tự biến bản thân thành nạn nhân trong các phiên xét xử nhằm đạt được sự ủng hộ của cử tri. Chiến lược này đã được mở màn từ năm ngoái, khi hình ảnh ông chủ cũ của Nhà Trắng xuất hiện tại tòa án dân sự đã trở thành sự kiện truyền hình kéo dài nhiều ngày.
Ông Alex Conant, người từng là trợ lý trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 của Thượng nghị sĩ Marco Rubio cho biết: “Ông Trump đang tận dụng tối đa sự chú ý của truyền thông. Chiến thuật này rất khác thường, nhưng chúng ta không thể phủ nhận rằng nó quả thực có tác dụng trong các phiên tòa dân sự trước đó”.
Ông Conant cũng cho biết việc ông Trump liên tục tấn công thẩm phán và công tố viên trong phiên xét xử hình sự là một phần của kịch bản nhằm làm suy yếu tính hợp lệ của các thủ tục tố tụng trên mặt trận truyền thông. Mục đích cuối cùng của cựu Tổng thống vẫn là nâng cao hình ảnh của bản thân trong mắt công chúng.
Trước mắt, chiến thuật truyền thông của ông Trump đang phát huy hiệu quả. Hiện tại, trong nội bộ đảng Cộng hòa, ông Trump vẫn là ứng cử viên tiềm năng khi có tới 93% đảng viên đảng này cho rằng, vụ truy tố chủ yếu mang động cơ chính trị. Ngoài cáo trạng hình sự ở New York, các khảo sát cũng cho thấy đa số đảng viên Cộng hòa được hỏi tin ông Trump không có tội trong nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020.
Nhiều cử tri cũng bị quan điểm của cựu Tổng thống thuyết phục. Một cuộc khảo sát của Associated Press công bố trong tuần này cho thấy khoảng 2/3 số người được hỏi đứng về phía ông Trump, trong khi chỉ 1/3 tin rằng Thẩm phán và các công tố viên đang làm đúng luật và đối xử công bằng với cựu Tổng thống.
Bất chấp phiên tòa xét xử ở New York và ba vụ án hình sự khác của ông, cựu Tổng thống Trump vẫn dẫn trước đối thủ Biden tại các bang chiến trường quan trọng có khả năng quyết định cuộc bầu cử, mặc dù khoảng cách đã thu hẹp trong những tuần gần đây. Theo một cuộc thăm dò của Decision Desk HQ, ông Trump dẫn trước với cách biệt 5 điểm phần trăm ở Georgia, 4 điểm phần trăm ở Arizona, 3 điểm phần trăm ở Michigan và ở Bắc Carolina.
Sau khi rời phiên tòa hôm 16/4, cựu Tổng thống Trump vẫn tiếp tục tận dụng sự chú ý của giới truyền thông bằng cách dừng chiến dịch tại một quán rượu nhỏ ở Harlem (New York) để bắt đầu bài phát biểu tranh cử trước cử tri. Cựu Tổng thống tuyên bố bản thân “vô tội”, đồng thời cho rằng “tội ác duy nhất hiện nay là tình trạng cướp bóc vẫn diễn ra hàng tuần”, ám chỉ tình hình an ninh rối ren của nước Mỹ dưới thời Tổng thống Biden.
“Phiên tòa này là một trò hề vì họ chỉ muốn chặn đường tranh cử của tôi. Do đó, tôi đã lựa chọn địa điểm này để gặp mặt cử tri. Tôi rất vui vì có thể nói chuyện với mọi người ở đây”, ông Trump nói khi bước vào quán rượu trong tiếng reo hò ủng hộ của những người ủng hộ.