Nhật cố thuyết phục Nga đàm phán về tranh chấp lãnh thổ

Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida đang cố gắng thuyết phục Nga ngồi vào bàn đàm phán về vấn đề tranh chấp lãnh thổ vốn bị trì hoãn lâu nay. Tuy nhiên, thái độ cứng rắn gần đây của Moscow dường như báo hiệu một chặng đường khó khăn phía trước đối với Tokyo.

Căng thẳng có thể nhận thấy rõ ràng trong buổi họp báo của Ngoại trưởng Nhật Bản Kishida và người đồng cấp Nga Sergey Lavrov vào tối 21/9 sau cuộc hội đàm kéo dài bốn tiếng rưỡi.

“Chúng tôi đã thảo luận sâu về vấn đề lãnh thổ”, ông Kishida nói. Nhưng ngay lập tức, Ngoại trưởng Lavrov phủ nhận điều này.

“Phía Nga không đàm phán về quần đảo tranh chấp Nam Kuril (Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc). Vấn đề thậm chí không được đưa ra. Chúng tôi chỉ thảo luận về việc ký kết một hiệp ước hòa bình”, ông Lavrov phản bác.

Ngồi bên cạnh, Ngoại trưởng Nhật chỉ còn biết “cười trừ”.

Được biết, sau chiến tranh, Tokyo và Moscow chưa từng ký kết một hiệp ước hòa bình vì không giải quyết được vấn đề tranh chấp chủ quyền đối với nhóm đảo trên.

Hai bên đã thống nhất tại cuộc họp là nối lại các cuộc đàm phán cấp thứ trưởng về việc ký kết một hiệp ước hòa bình vốn bị đình trệ. Tuy nhiên, vấn đề tranh chấp lãnh thổ là không thể tránh khỏi trong các cuộc đàm phán. Quan điểm của Nhật là giải quyết vấn đề chủ quyền đối với bốn hòn đảo Etorofu, Kunashiri, Shikotan và Habomai, trước khi hai nước có thể ký kết một hiệp ước hòa bình.

“Một nửa thời gian cuộc hội đàm thảo luận về vấn đề lãnh thổ. Việc ký kết một hiệp ước hòa bình đồng nghĩa với việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước”, ông Kishida nói với các phóng viên ngày 22/9.

Moscow luôn cho rằng những hòn đảo tranh chấp nói trên là một phần lãnh thổ Liên bang Nga. Ngoại trưởng Lavrov yêu cầu người đồng cấp Nhật Bản “thừa nhận thực tế lịch sử của thời kỳ hậu chiến” và khẳng định việc Nhật Bản chấp nhận quan điểm của Nga là điều kiện tiên quyết để nối lại các cuộc đàm phán.

Tuyên bố của Ngoại trưởng Lavrov phản ánh lập trường ngày càng cứng rắn  của Liên bang Nga.

“Hai nước có một sự khác biệt nhưng chúng tôi không chấp nhận điều kiện tiên quyết để đàm phán”, ông Kishida nhấn mạnh. Trong một động thái nhượng bộ, ông Lavrov đã đồng ý hướng tới “một giải pháp hai bên cùng tán thành”.