Hải quân Trung Quốc ngày 20/5 đã 8 lần cảnh báo phi hành đoàn P8-A Poseidon, máy bay do thám tiên tiến nhất của quân đội Mỹ, khi chiếc máy bay này tiến hành tuần tra trong không phận quốc tế trên Quần đảo Trường Sa.
 |
Máy bay do thám P8-A Poseidon của Hải quân Mỹ.
|
Khi các phi công Mỹ đáp lại rằng chiếc máy bay P8-A Poseidon đang bay trên không phận quốc tế, tín hiệu vô tuyến của Trung Quốc nói với vẻ bực tức: "Đây là Hải quân Trung Quốc ... Đi đi!"
CNN cho biết chiếc máy bay do thám P8-A Poseidon của Hải quân Mỹ bay ở độ cáo 4.500 mét và video do Lầu Năm Góc cung cấp dường như được quay trực tiếp trên một hòn “đảo nhân tạo”.
Một số chuyên gia an ninh lo ngại nguy cơ đối đầu Trung-Mỹ ở Biển Đông, đặc biệt sau khi một quan chức Mỹ hồi tuần trước cho biết Lầu Năm Góc đang cân nhắc việc đưa máy bay và tàu chiến đến khẳng định tự do hàng hải xung quanh các “đảo nhân tạo” mà Trung Quốc bồi đắp trái phép.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á Daniel Russel nói tại một cuộc họp báo ở Washington rằng các chuyến bay do thám của Mỹ là "hoàn toàn thích hợp" và rằng Hải quân Mỹ và máy bay quân sự sẽ "tiếp tục thực hiện đầy đủ" quyền hoạt động ở vùng biển và không phận quốc tế.
Ông Russel nói rằng Mỹ sẽ đi xa hơn để bảo đảm cho tàu thuyền của tất cả các nước đi lại trong vùng. Ông nói: “Chúng tôi tin rằng tất cả các nước… phải có quyền đi lại một cách không hề bị trói buộc trên vùng biển quốc tế và không phận quốc tế”.
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi ngang nhiên tuyên bố: "Trung Quốc có quyền tiến hành giám sát vùng trời và vùng biển để bảo vệ chủ quyền của đất nước và ngăn ngừa tai nạn trên biển. Chúng tôi hy vọng các nước có liên quan nghiêm túc tôn trọng chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông”.
Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị khẳng định chủ quyền của Trung Quốc đối với các rạn san hô ở Biển Đông và bày tỏ quyết tâm “cứng như đá” của Trung Quốc trong việc bảo vệ lợi ích của nước này.
Bắc Kinh cũng đã cho biết Trung Quốc có quyền thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết diện tích Biển Đông, nơi có tuyến vận tải biển huyết mạch của các tàu thương mại thế giới vận chuyển khối lượng hàng hóa trị giá 5.000 tỷ USD mỗi năm.
Một chỉ huy quân sự Mỹ gần đây nói với Reuters rằng Washington lo ngại Trung Quốc sẽ sử dụng các “đảo nhân tạo” mà nước ngày bồi đắp trái phép để thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ phi lý ở Biển Đông và gây hại cho các đối thủ yếu hơn.