Những hình ảnh gần đây cho thấy máy bay ném bom ban đêm Baba Yaga được trang bị bom dẫn đường có khả năng tấn công tầm xa với độ chính xác cao. Điều đó có thể tạo ra mối đe dọa lớn đối với Nga vì Baba Yaga có thể tấn công từ bên ngoài vòng bảo vệ của các hệ thống phòng thủ hiện có.
Binh sĩ Ukraine điều khiển drone vũ trang hạng nặng “Baba Yaga”, tháng 2/2024. Ảnh: Kyiv Post
Thứ vũ khí khiến quân đội Nga e ngại
Baba Yaga là tên gọi chung của quân đội Nga dành cho một số loại UAV ném bom của Ukraine. Những máy bay không người lái này mang theo loại bom nặng hơn nhiều so với các loại máy bay không người lái dân dụng nhỏ thường bay vào ban ngày. Nếu như những UAV mang bom nhỏ thường mang theo một quả lựu đạn cầm tay hoặc loại vũ khí có kích thước nhỏ thì Baba Yaga có thể thả các quả mìn nổ chống tăng TM-62 nặng 9,5 kg vào các vị trí của đối phương.
Do có kích thước lớn và động cơ rotor gây tiếng ồn (có thể nghe thấy từ khoảng cách hơn 1,6 km) nên Baba Yaga dễ trở thành mục tiêu tấn công vào ban ngày, vì vậy Ukraine thường sử dụng UAV này vào ban đêm. Một số thông tin cho biết, Baba Yaga rất khó bị gây nhiễu và để bắn hạ UAV này cần phải sử dụng súng phun lửa.
Baba Yaga được trang bị các đĩa thu tín hiệu để thu sóng radio và thiết bị gắp để lấy một số vật phẩm của đối phương sau một cuộc tấn công.
UAV này đã gây không ít e ngại cho quân đội Nga. Trong những tháng gần đây, Nga đã tìm ra những cách thức hiệu quả hơn để đối phó máy bay ném bom ban đêm của Ukraine. Cụ thể các lực lượng của Moscow đã sử dụng 2 chiến thuật. Thứ nhất là triển khai các đội bắn tỉa có kính ngắm ảnh nhiệt để phát hiện máy bay không người lái trong bóng tối. Baba Yagas thường bay chậm, ở độ cao thấp và dễ bị bắn hạ theo cách này, mặc dù có thông tin cho rằng một số UAV hiện đã được trang bị lớp giáp bảo vệ. Chiến thuật thứ hai là sử dụng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất, có trang bị camera ảnh nhiệt để đánh chặn trên không.
Các chiến thuật của Nga đã khiến Ukraine mất một số lượng lớn UAV Baba Yaga. Nhưng chuyên gia Michael Kofman, thành viên cấp cao trong chương trình Nga và Á-Âu thuộc Quỹ Hòa bình Quốc tế Carnegie (Mỹ), cho rằng, ngay cả khi chịu tỷ lệ tổn thất cao, Baba Yaga vẫn là "một trong những máy bay không người lái tấn công hiệu quả nhất mà Ukraine có được”.
Hiện, các kỹ sư Ukraine đang nỗ lực làm việc để cải tiến vũ khí của máy bay không người lái và đưa công nghệ này lên một tầm cao mới bằng việc ứng dụng những tiến bộ về khoa học kỹ thuật tiên tiến.
Vũ khí bí ẩn
Tuần trước, kênh Telegram của quân đội Ukraine có tên Vanguard đã chia sẻ hình ảnh về UAV Baba Yaga bị bắn hạ mang theo một loại vũ khí có ký hiệu “BK-30F”. Dựa vào đặc điểm nhận dạng như các lỗ xung quanh mũi đạn và phần cánh có thể chuyển dịch được, các chuyên gia cho rằng đây là một loại vũ khí có dẫn đường. Điều này có thể tạo ra bước ngoặt lớn trong cuộc chiến UAV.
Thông thường, các UAV mang bom phải thực hiện việc ném bom ngay phía trên mục tiêu, ở độ cao thấp để đảm bảo độ chính xác. Vanguard lưu ý, ngay cả khi thả từ độ cao 80m thì tỷ lệ trúng mục tiêu chỉ đạt khoảng 50%. Nhưng bom dẫn đường có thể được thả từ khoảng cách xa hơn hoặc ở độ cao lớn hơn nhiều, giúp UAV tránh xa các hệ thống phòng thủ của đối phương. Đây cũng là chiến thuật mà máy bay ném bom của Nga sử dụng để thả bom lượn xuống cách vị trí Ukraine cách xa tầm 32km để tránh tên lửa đất đối không.
Giới phân tích cho rằng, Baba Yaga một khi mang bom dẫn đường, có khả năng tấn công mục tiêu từ khoảng cách đáng kể, nằm ngoài tầm hoạt động của phương tiện gây nhiễu hoặc các tay súng bắn tỉa. Như vậy, UAV này có thể thả bom và nhanh chóng rời đi trước khi bị UAV FPV phát hiện và đánh chặn.
Vanguard cho rằng, loại vũ khí mới của Baba Yaga có đường kính 125mm. Nhìn bề ngoài, đây là loại vũ khí được sản xuất tại nhà máy chứ không phải là vũ khí tự chế như mìn chống tăng. Theo Vanguard, BK-30F nhiều khả năng được trang bị đầu dò laser bán chủ động. Nhưng một số trang web và nhà phân tích quân sự lại đưa ra đánh giá khác.
Trang web CAT-UXO cho rằng. BK-3OF là một loại bom dẫn đường được thiết kế để tấn công vị trí của lực lượng bộ binh và xe bọc thép hạng nhẹ. Bom sử dụng đầu đạn phân mảnh mạnh (HE-Frag).
Theo CAT-UXO, BK-30F có thể là biến thể của đầu đạn RK-30F của tên lửa chống tăng xách tay RK-3 Corsar ("Corsair") do Ukraine sản xuất.
RK-3 Corsar là loại tên lửa dẫn đường bằng chùm tia laser, được thiết kế để xuyên thủng giáp hạng nặng và các công trình kiên cố.. Chúng khác biệt so với tên lửa dẫn đường bằng đầu dò laser bán chủ động như Hellfire, trong đó người vận hành đặt một điểm laser vào mục tiêu và đầu dò tên lửa sẽ tự dẫn đến mục tiêu đó.
Đối với RK-3 Corsar, chùm tia laser được sử dụng để truyền tìn hiệu điều khiển đến tên lửa dựa vào vị trí mà người vận hành đặt đường ngắm. Nó có bộ thu laser ở phía sau để liên lạc với người vận hành thay vì nhìn vào mục tiêu ở phía trước. Đây là lý do mặt trước của tên lửa RK-3 Corsar không có cảm biến nào.
Trong khi đó, chuyên gia quân sự Trent Telenko thì cho rằng BK-3OF có thể sử dụng thiết bị dẫn đường bằng quang học.
Hiện thông tin chi tiết về BK-30F vẫn còn là bí ẩn. Vẫn chưa rõ tầm bắn, độ chính xác cũng như sức mạnh đầu đạn của vũ khí này. Nhưng nhiều khả năng, nó sẽ giúp gia tăng đáng kể khả năng sát thương và tính linh hoạt của Baba Yaga và tiếp tục đặt ra nhiều thách thức lớn cho quân đội Nga.