AMM 46 thống nhất nhiều vấn đề cốt lõi, Biển Đông

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao thường niên ASEAN lần thứ 46 (AMM 46) tại Thủ đô Bandar Seri Begawan, Brunei.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao thường niên ASEAN lần thứ 46 (AMM 46) tại Thủ đô Bandar Seri Begawan (Brunei) đã kết thúc chiều 30/6 với việc ra Thông cáo chung, trong đó thống nhất nhiều vấn đề quan trọng như Thúc đẩy tiến trình hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, mở rộng hợp tác với các đối tác. Đặc biệt, ASEAN đạt được thống nhất cao trong giải quyết vấn đề Biển Đông - vấn đề được coi là nóng nhất hiện nay tại khu vực.

Tại hội nghị, các Bộ trưởng ASEAN tái khẳng định quyết tâm đẩy mạnh nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN “liên kết về kinh tế, gắn kết về chính trị và cùng chia sẻ trách nhiệm về xã hội” bằng việc thực hiện Hiến chương ASEAN và Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Các nước ASEAN cam kết đối với việc đề ra tầm nhìn ASEAN sau năm 2015 nhằm đối phó với các thách thức trong tương lai để thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở Đông Nam Á và làm sâu sắc hơn nữa hội nhập ASEAN. Một điều đáng chú ý là ASEAN nhất trí đề ra các mục tiêu sau năm 2015 như tăng gấp đôi tổng GPD của ASEAN và giảm một nửa số người nghèo của ASEAN vào năm 2030.

Phát biểu bên lề hội nghị, Bộ trưởng ngoại giao Indonesia - Marty Natalegaoa cho biết: "Chúng tôi đã thảo luận nhiều về việc thúc đẩy lộ trình thành lập cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Trong đó đề cập đến những mục tiêu quan trọng nhất của quá trình này. Đồng thời chúng tôi cũng thảo luận nội dung của quá trình sau khi hình thành cộng đồng, những nỗ lực của ASEAN trong quá trình hội nhập và thu hẹp khoảng cách phát triển, hình thành các cơ chế hợp tác song phương và đa phương, kêu gọi sự ủng hộ của các nước đối tác".

Ngoại trưởng Marty cũng bày tỏ sự lạc quan trong quá trình tiến đến một cộng đồng chung, khi mà thời điểm 2015 đang ở rất gần.

Cũng tại Hội nghị lần này, các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình và tái khẳng định cam kết cùng phối hợp với các đối tác thông qua các cơ chế do ASEAN đứng đầu bao gồm ASEAN +1, ASEAN +3, ARF, ADMM+ và Cấp cao Đông Á (EAS) trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng của khu vực. 

Các Bộ trưởng cũng thống nhất về quan điểm trong một loạt các vấn đề quốc tế nóng như tình hình bán đảo Triều Tiên, tình hình Trung Đông, hợp tác trong APEC.

Điểm đáng chú ý trong vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng đánh giá cao việc trao đổi ý kiến về các vấn đề, trong đó có các sáng kiến và các cách tiếp cận nhằm tăng cường lòng tin và đối thoại và giải quyết các vụ việc trên Biển Đông.

Các Bộ trưởng ghi nhận các đề xuất về việc thiết lập đường dây nóng cũng như việc tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn người và tàu thuyền gặp nạn; tái khẳng định tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải tại khu vực.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của Tuyên bố của các bên tại Biển Đông (DOC), Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông và Tuyên bố chung ASEAN – Trung Quốc nhân kỷ niệm 10 năm ngày ký DOC.

Theo đó, các Bộ trưởng đã khẳng định cam kết chung theo tinh thần DOC bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình theo các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc 1982, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực đồng thời kiềm chế không có các hoạt động tại khu vực. Các nước ASEAN trông đợi việc tiếp tục cùng với Trung Quốc thực hiện đầy đủ và hiệu quả mọi mặt của DOC, đồng thời sẽ tiếp tục tiến hành các hoạt động và dự án hợp tác đã cùng nhau thống nhất phù hợp với Bản hướng dẫn thực hiện DOC.

Các Bộ trưởng ASEAN nhấn mạnh yêu cầu cần tiếp tục đà đối thoại và tham vấn từ sau cuộc tham vấn lần thứ 19 của các quan chức cao cấp ASEAN – Trung Quốc và cuộc họp lần thứ 8 Nhóm công tác hỗn hợp ASEAN – Trung Quốc về thực hiện DOC.

Các Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – Trung Quốc và mong đợi các tham vấn chính thức giữa ASEAN và Trung Quốc ở cấp SOM về COC nhằm sớm đạt được kết luận về một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông, phục vụ việc thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng tại khu vực.

AMM là một trong những diễn đàn hợp tác quan trọng nhất của ASEAN. Do đó, việc AMM đạt được thống nhất trong những vấn đề tưởng chừng như khó có thể vượt qua được đã chứng tỏ bản lĩnh của ASEAN.

Trong bối cảnh Biển Đông vẫn tiếp tục có những diễn biến phức tạp, việc AMM - 46 đưa được bản Tuyên bố chung với những quan điểm thống nhất trong hàng loạt các vấn đề cốt lõi đã một lần nữa thể hiện sự đoàn kết của ASEAN, tiến đến một mục tiêu chung là xây dựng cộng đồng ASEAN hoà bình và phát triển thịnh vượng.