Mâm xôi rừng là cây mọc hoang ở khắp vùng đồi núi rừng miền Bắc Việt Nam. Quả mâm xôi chín màu đỏ tươi rất đẹp, mùi vị chua ngọt thanh thanh gần giống quả dâu tây. Quả mâm xôi trong đông y được nhận xét là có tính bình, có tác dụng bổ can thận, giữ tinh khí, làm cường dương, mạnh sức.
Toàn cây mâm xôi đều có thể dùng làm thuốc. Lá có vị se, có tác dụng hoạt huyết, thanh nhiệt, tán ứ, tiêu viêm. Lá có flavonoid, tanin, fragarin, acid gallic và ellagic.
Cành lá già phơi khô, nấu nước uống thay chè làm dễ tiêu hóa. Quả chữa đau thận hư, tinh yếu, liệt dương, tiểu són, tiểu không tự chủ, hoạt tinh, di tinh.
Nước sắc lá dùng trị viêm nhiễm ở miệng và cổ họng, hoạt chất có thể là tanin.
Mùa quả mâm xôi thường bắt đầu từ cuối mùa hè. Tuy nhiên, hiện tại trên chợ mạng đã rầm rộ đăng bán quả xâm xôi rừng, được giới thiệu từ một số tỉnh phía Bắc như Lục Ngạn, Bắc Giang, Lạng Sơn. Loại quả này khá quen thuộc với thế hệ 8x.
|
Những cây mâm xôi đầu mùa đã cho quả chín đỏ mọng |
Chị Minh Phương (Cổ Nhuế, Hà Nội) cho biết từ tuần cuối tháng 3 chị đã nhập mâm xôi rừng về bán. Theo chị Phương, năm nay do dân thu hái được nhiều nên giá khá mềm so với những năm trước. Chị bán lẻ chỉ 90 nghìn đồng/kg. Vì giá mềm nên nhiều người hiếu kì đặt mua về ăn. Tuy nhiên, do quả mâm xôi rừng khá nhiều vitamin C nên chóng hỏng, để ngăn mát tủ lạnh chỉ được 1,2 hôm nên chị không dám nhập nhiều.
Quả mâm xôi rừng rất dễ dập khi vận chuyển nên chị Lê Thị Hiền (Đống Đa, Hà Nội) chỉ dám nhập về sau khi gom order từ khách. Chị Hiền chia sẻ vì là hàng hiếm lại đầu mùa nên khách đặt mua nhiều, “nhất là những người từng ăn quả này rồi lại càng muốn thử ăn lần nữa”. Từ giữa tháng 3 tới giờ, chị Hiền đã bán được khoảng 50kg quả. Mặc dù chị bán giá khá cao 150 nghìn/kg nhưng nhiều lúc cháy hàng không có để bán
|
Quả mâm xôi trông đỏ mọng, vị chua nhẹ, hơi ngọt rất hấp dẫn |
Là một người chuyên thu mua và bán sỉ trái mâm xôi rừng, chị Trần Minh Phượng (Lạng Sơn) tranh thủ đánh hàng thời gian này: " Quả mâm xôi phải vài tháng nữa mới đến mùa nhưng hiện tại ở huyện Lộc Bình đã có nhiều cây mâm xôi rừng ra quả chín đỏ. Tôi gom về bán sỉ cho các đầu mối ở Hà Nội. Bán đầu mùa được giá hơn hẳn". Chị Phượng phải đến tận nơi thu hái để gom mua, vì vậy giá thu mua chỉ tầm khoảng 30 nghìn/kg. Chị bán lại cho các đầu mối bán lẻ khác với giá dao động từ 50-55 nghìn đồng/kg.
Là một tín đồ của quả mâm xôi, chị Lê Thị Tuyết Mai (Nam Định) thường chờ đến mùa để thưởng thức. “Quả rất dễ ăn, vị chua thanh ngọt ngọt nên các con mình cũng rất thích. Mình cũng chế biến mâm xôi thành các món ăn vặt như sữa chua, sinh tố mix vị cũng rất ngon".
Chị cũng cho biết, vì mâm xôi mọc dại nhiều nên không lo loại quả mọng này bị phun thuốc hay nhập về từ những nơi không rõ nguồn gốc.
Hiện nay, với giá trị kinh tế và sự yêu thích của người tiêu dùng dành cho quả mâm xôi, nhiều vùng đã nhân giống và trồng loại cây này. Cây có thể trồng quanh năm ở những nơi khí hậu mát mẻ nước ta như Đà Lạt. Tuy nhiên những nơi khác cũng có thể trồng được vào cuối mùa thu đến đầu mùa xuân. Trồng vào thời điểm này thì cây sẽ đơm hoa kết trái vào mùa hè. Mỗi loại lại cho một hương vị khác nhau. Mâm xôi đỏ là loại được biết đến nhiều nhất. Chúng thường có màu đỏ tươi khi chín, ăn vào có vị ngọt nhẹ hơi chua dịu. Trong khi đó mâm xôi vàng và tím cho quả to hơn, ăn giòn và rất ngọt.