Nơi nói nấm Trung Quốc, chỗ bảo trồng ở Việt Nam
Nấm tươi là mặt hàng thực phẩm giàu dinh dưỡng, có giá hợp túi tiền người tiêu dùng. Vì vậy, nấm tươi được bày bán khá phổ biến ở các chợ dân sinh, trên các kệ rau xanh, quầy hàng. Để tìm hiểu về các mặt hàng nấm trên thị trường, PV Báo Gia đình & Xã hội đã đến chợ đầu mối phía Nam (thuộc quận Hoàng Mai), nơi nhiều người rỉ tai nhau muốn mua gì cũng có(?).
Bà Lan, một tiểu thương tại đây cho biết, các loại nấm tươi có giá bán lẻ khác nhau. Ví dụ như nấm đông cô tươi đóng gói 175g có giá 22.000 đồng/gói; nấm rơm loại 05,kg có giá 25.000 đồng/gói; nấm đùi gà non là 17.000 đồng/túi có trọng lượng 150g.
 |
| Nấm tươi bày bán ngay lối đi ở các chợ dân sinh. Ảnh: Bảo Loan |
Bà Lan cho biết: "Tất cả những nấm đóng gói này chủ yếu có xuất xứ từ Trung Quốc. Nếu mua số lượng ít thì chỉ giảm 1.000 – 2.000 đồng/túi, nhưng nếu mua số lượng lớn thì chị sẽ lấy giúp theo giá nhập. Ví dụ nấm rơm bán lẻ là 25.000 đồng/túi 0,5kg thì chị lấy em giá nhập là 18.000 đồng/túi. Em có thể nhập số lượng lớn, bảo quản rồi dùng dần trong khoảng hơn 1 tháng".
Trong khi tiểu thương tại chợ đầu mối phía Nam khẳng định nguồn gốc xuất xứ của các lại nấm tươi chủ yếu từ Trung Quốc, thì tiểu thương chợ tạm Quan Nhân (phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân) nói hoàn toàn ngược lại.
Quầy hàng của bà Hiền (chợ Quan Nhân) bán rau củ và các loại nấm tươi, như nấm hải sản, nấm đông cô, nấm rơm tươi, nấm đùi gà non. Ngoài những gói nấm được đóng gói theo trọng lượng mặc định 150g, 175g, 200g, 300g… thì dưới sàn quầy hàng, bà Hiền để la liệt các loại nấm kể trên trong những chiếc rổ nhựa, túi nilong.
Hỏi nguồn gốc xuất xứ của nấm tươi, bà Hiền khẳng định: "Nấm này là của Việt Nam mình trồng nên để thoải mái. Bây giờ, thời tiết chuyển lạnh, tôi bày cả tháng để bán còn chẳng sao. Cô mua về bảo quản trong tủ lạnh vô tư. Ngày nào tôi chẳng đi nhập nấm nên cô không phải lo".
Điện thoại "ma", phong bì nhiều lỗi chính tả
Quan sát trên bao bì các sản phẩm nấm tại một số chợ dân sinh cho thấy, hầu hết các thông tin đều rất sơ sài. Đơn cử, trên bao bì của gói nấm đùi gà non có giá 17.000 đồng/gói trọng lượng 200g ghi rõ xuất xứ Trung Quốc. Đơn vị nhập khẩu và phân phối là Công ty TNHH Dịch vụ xuất nhập khẩu Tan Hoang Minh (số 103, phố Tư Đình, phường Long Biên, quận Long Biên, Hà Nội). Nhiệt độ bảo quản được ghi rõ là từ 1 - 5 độ C.
Tuy nhiên, bao bì của sản phẩm nấm tươi này không thể hiện rõ thời gian sản xuất và thời hạn sử dụng sản phẩm là bao lâu. Thậm chí, dòng chữ "không có chất bảo quản" cũng in một cách cẩu thả là "không có chât bâo quân". PV đã liên hệ nhiều lần vào số điện thoại hotline ghi trên nhãn bao bì 0966770800, tuy nhiên đầu dây bên kia trả lời tự động từ tổng đài bằng tiếng Trung Quốc.
Một sản phẩm khác của công ty Tan Hoang Minh là gói nấm hải sản có trọng lượng 300g cũng có những lỗi tương tự về ghi nhãn.
Một gói nấm bạch tuyết tươi khác (mua tại chợ tạm Quan Nhân) có trọng lượng 150g với xuất xứ Trung Quốc, đơn vị nhập khẩu và phân phối ghi trên bao bì là Loi Hao Gia Co.,Ltd (địa chỉ tại số 97, đường 1, phố 2, Linh Xuân, quận Thủ Đức, TPHCM). Thời hạn sử dụng sản phẩm ghi trên nhãn mập mờ với dòng chữ "hạn sử dụng 45 ngày kể từ ngày sản xuất". PV nhiều lần liên hệ vào số hotline 0837591165 ghi trên nhãn, đều không được.
Có thể nói, với những thông tin ít ỏi về đơn vị phân phối, nhập khẩu trên bao bì các loại nấm đang được bán trôi nổi ở chợ dân sinh, người tiêu dùng hoàn toàn có quyền đặt nghi vấn về công tác kiểm dịch thực vật trước khi đưa loại sản phẩm này lưu thông trên thị trường. Sử dụng nấm không rõ nguồn gốc sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe…
Bảo quản không chuẩn nấm có thể phát sinh độc tố
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội): Các loại nấm đều có nguy cơ mất an toàn nếu không được đảm bảo về quy trình bảo quản. Nấm thường có thời gian bảo quản từ 5- 7 ngày trong điều kiện nhiệt độ dưới 8 độ C. Do đó, nếu nấm không được bảo quản, bày bán trong điều kiện nhiệt độ thường hoặc quá thời hạn trên thì sẽ càng tạo điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn gây bệnh và các kí sinh trùng, thậm chí độc tố vi khuẩn nguy hiểm phát sinh xuất hiện…
Đối với nấm nhập khẩu thì thời hạn có thể kéo dài hơn 10 ngày, thậm chí lâu hơn nhưng không đáng lo ngại bởi quy trình bảo quản các loại nấm này đã được các cơ quan chức năng nghiên cứu và cho phép… Nhưng để đảm bảo an toàn trong thời gian này, nấm nhất định phải được bảo quản trong môi trường lạnh. Tuy nhiên, nấm tươi lại là một loại thực phẩm rất nhanh hỏng nên nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại không tốt cho sức khỏe con người, nhất là người đang có thể trạng sức khỏe yếu.