Những ngày qua, dư luận trong nước xôn xao với thông tin Big C tạm ngưng nhập sản phẩm may mặc Việt Nam nhằm tái cấu trúc ngành hàng này. Nhiều luồng ý kiến cho rằng chuỗi siêu thị này đang quá coi thường người Việt, gây khó cho doanh nghiệp Việt ngay trên sân nhà.
Thậm chí, không ít người tỏ rõ thái độ tẩy chay hệ thống bán lẻ này.
Theo ghi nhận của Zing.vn, sản phẩm hàng may mặc tại siêu thị Big C hiện nay không được đánh giá cao. “Giống hàng vỉa hè nhưng giá thì bằng hàng shop. Nói ủng hộ hàng Việt nhưng chất lượng thấp thì sao mà ủng hộ, tôi đâu có dại”, độc giả có nickname Dung chia sẻ.
“Big C có quyền ngừng nhập hàng may mặc Việt Nam”
Nhiều ý kiến cho rằng phản ứng tẩy chay Big C như hiện nay là kém văn minh và không phù hợp với thời buổi kinh tế thị trường hiện tại.
“Trên góc độ pháp lý, một doanh nghiệp có quyền từ chối mua hàng từ một doanh nghiệp khác, thậm chí hủy ngang hợp đồng nếu đánh giá sản phẩm không phù hợp”, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển nêu quan điểm.
Trong trường hợp này, Big C dùng lý do xem xét tái cấu trúc ngành hàng để tạm ngưng nhập sản phẩm may mặc trong 2 tuần. Đây được xem là hành vi hợp lý nếu giữa Big C và nhà cung cấp chưa có ràng buộc pháp lý về thời hạn hủy đơn hàng và các hình thức phạt vi phạm. Ngay cả việc có vi phạm những cam kết đã ký, thì các bên cũng xử lý tranh chấp trên cơ sở hợp đồng.
“Mỗi nhà bán lẻ có quyền chọn lựa cách thức kinh doanh. Chúng ta chỉ sợ những gì không đúng luật. Còn nếu luật pháp chưa đủ chặt chẽ, để các doanh nghiệp tận dụng kẽ hở thì các tổ chức liên quan cần nhận diện vấn đề và đề xuất cho Chính phủ. Lúc này, chúng ta cần nhìn nhận lại vai trò của các hiệp hội, Phòng Thương mại và Công nghiệp”, ông Hiển nhận định.
Trong khi đó, ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt - May - Thêu - Đan TP.HCM, cũng đánh giá “trong quy luật kinh doanh, doanh nghiệp có thể nhận hàng chỗ này và không nhận hàng chỗ kia”.
Đối với ông, dùng từ “không nhận hàng Việt Nam” là chưa chuẩn xác vì Big C chỉ từ chối một số nhà cung cấp.
“Không thể mù quáng ủng hộ để hàng Việt Nam xuống cấp”
Big C ngừng hợp tác có làm doanh nghiệp Việt chết?", chuyên gia Đinh Thế Hiển đặt vấn đề. Khi các hệ thống bán lẻ nội địa vẫn còn đang phát triển và không ngừng mở rộng quy mô, tại sao các đơn vị sản xuất, gia công lại phải dựa dẫm vào một chuỗi siêu thị nước ngoài?
“Không thể nói may mặc Việt Nam không có sức cạnh tranh. Hàng dệt may Việt Nam vẫn xuất khẩu tốt, là một trong những sản phẩm may mặc hàng đầu trên thị trường”, chuyên gia Đinh Thế Hiển đánh giá. Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam “đang quá dễ dãi và có cách hành xử chưa hợp lý”.
Hiện nay, đối với nhiều đơn vị sản xuất, gia công hàng may mặc Việt Nam, doanh thu từ Big C chiếm tỷ trọng cao hơn hẳn các hệ thống phân phối khác. Nhưng ngược lại, quyền lợi và trách nhiệm, nghĩa vụ của 2 bên trong hợp đồng lại không được xem xét kỹ lưỡng trước khi ký kết.
Để xảy ra tình trạng đơn hàng đã có nhưng khi giao tới bị từ chối, nhà cung cấp cũng cần nhìn nhận lại vai trò của mình khi thương thảo và ký kết hợp đồng cung cấp hàng hóa.
Trước luồng ý kiến cho rằng phải ủng hộ hàng Việt Nam, chuyên gia Đinh Thế Hiển cho rằng “điều này tiềm năng nhưng chưa thể thành hiện thực vì Việt Nam chưa đủ mạnh".
"Nếu chúng ta chỉ thích nước ngoài cho chúng ta bán hàng tự do, thuế tốt, mà chúng ta lại muốn họ phải bán hàng Việt Nam tại nước ta thì không thể hiện tinh thần đó”, chuyên gia này chia sẻ.
“Đây là sự cạnh tranh hợp lý để ngành may mặc Việt Nam phát triển hơn. Mình sẽ chờ xem chất lượng hàng hóa sắp tới ở Big C như thế nào, nếu tốt mình vẫn mua. Với nền kinh tế thị trường, chúng ta không thể mù quáng ủng hộ để hàng Việt Nam xuống cấp”, anh Huy (quận 10) nhận định.
Đồng quan điểm trên, ông Phạm Xuân Hồng cũng mong muốn dư luận có góc nhìn chuyên nghiệp và toàn diện hơn về vấn đề này nhằm xây dựng mối quan hệ các bên cùng có lợi và phát triển nền kinh tế Việt Nam.
Doanh nghiệp Việt nên đương đầu như thế nào?
Nhiều chuyên gia nhận định Big C không phải là chuỗi siêu thị duy nhất mong muốn sàng lọc và tái cấu trúc các ngành hàng. Do đó, nhà cung cấp cần chuẩn bị tinh thần và nâng cao hiệu quả sản xuất để đứng vững trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này.
Ông Phạm Xuân Hồng đưa ra 3 lời khuyên cho doanh nghiệp Việt. Theo đó, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ định hướng kinh doanh của đối tác. Đồng thời, trước khi ký kết hợp đồng, doanh nghiệp nên xem xét kỹ từng điều khoản, đặc biệt là quyền lợi và trách nhiệm mỗi bên.
Quan trọng nhất, doanh nghiệp phải nỗ lực đảm bảo uy tín và chất lượng sản phẩm theo các tiêu chí rõ ràng.
Còn theo ông Đinh Thế Hiển, doanh nghiệp nên tham gia vào các hiệp hội để tận dụng tiếng nói của những tổ chức này. Khi gặp sự cố tương tự, họ nên hợp sức với các hiệp hội và Phòng Thương mại và Công nghiệp để giải quyết vấn đề. Chuyên gia này cho rằng chỉ nên kiến nghị lên chính quyền hoặc đưa ra dư luận khi sự việc vẫn không có tiến triển.
Về phía Big C, các chuyên gia đều không ủng hộ cách thông báo đột ngột của hệ thống này. Tính chất ngành may mặc khiến một doanh nghiệp mất khoảng 3-6 tháng để chuẩn bị xong một đơn hàng. Do đó, nếu phải chấm dứt hợp tác, chuỗi siêu thị này cần công khai lộ trình cụ thể trong ít nhất nửa năm để các doanh nghiệp kịp thời ứng phó.
Trước đó, ngày 2/7, Big C thông báo tạm ngừng nhập hàng may mặc vào hệ thống để xem xét tái cấu trúc ngành hàng, vướng phải dư luận trái chiều. Ngày 4/7, Big C mở lại đơn hàng cho 50 nhà cung cấp và hứa hẹn mở lại với 100 nhà cung cấp nữa trong vòng 2 tuần.
Trao đổi với Zing.vn, đại diện Central Group Việt Nam cho biết việc tái cấu trúc chỉ nhằm mục đích nâng cao chất lượng hàng hóa buôn bán tại Big C. Thay vì chỉ tập trung vào phân khúc giá rẻ như thời gian qua, Big C sẽ làm việc lại với các đơn vị sản xuất để cung cấp cho thị trường các sản phẩm chất lượng với giá cả phải chăng.