Tất cả các sinh vật, bao gồm cả con người, đều tuân theo nhịp sinh học 24 giờ, điều này ảnh hưởng đến sự hiểu biết về ngày và giờ cũng như việc điều chỉnh các chức năng sinh học thiết yếu của chúng ta. Các sinh vật khác, bao gồm chó, chim, chuột và cá vàng có thể cảm nhận được thời gian mặc dù không hiểu "khái niệm" về nó. Điều này cho thấy nhận thức của chúng ta về thời gian vượt xa những chiếc đồng hồ hoặc lịch thông thường, mở rộng đến các chỉ số hoàn toàn tự nhiên như mặt trời mọc, sự thay đổi các mùa và sự biến đổi của cơ thể.
Sự hiểu biết của chúng ta về thời gian phần lớn là tuần tự, hết lần này đến lần khác, tạo thành "dòng thời gian" mà chúng ta nhận thức được. Tuy nhiên, Thuyết tương đối tổng quát năm 1905 của Einstein đã thách thức khái niệm về tính bất biến phổ quát của thời gian, thay vào đó đề xuất rằng thời gian không tuyệt đối cũng không tuần tự, và không có một "đồng hồ chủ" nào điều khiển vũ trụ. Lý thuyết của ông đề xuất rằng thời gian bị ảnh hưởng bởi hệ quy chiếu của một cá nhân, chẳng hạn như tốc độ di chuyển tương đối của họ, dẫn đến một hiện tượng được gọi là "sự giãn nở thời gian".
 |
| Ảnh minh họa. |
Theo Einstein, thời gian gắn liền với không gian trong một thể liên tục duy nhất được gọi là “không thời gian”. Tất cả các thực thể vũ trụ tồn tại trong không thời gian và có thể ảnh hưởng đến độ cong của nó. Ví dụ, mặt trời gây ra một sự giãn nở không thời gian nhất định, dẫn đến lực hấp dẫn kéo các hành tinh vào quỹ đạo xung quanh nó. Tuy nhiên trong không thời gian, không tồn tại sự phân biệt giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.
Ngược lại, cơ học lượng tử, ra đời từ những đột phá lớn trong vật lý, cố gắng tìm hiểu các hiện tượng ở quy mô rất nhỏ, chẳng hạn như electron. Ở đây nảy sinh một vấn đề nan giải; thời gian là động trong thuyết tương đối, nhưng tuyệt đối trong cơ học lượng tử, khiến nó trở thành chủ đề tranh luận sôi nổi.
Bất chấp những quan điểm lý thuyết phủ nhận thời gian như một khía cạnh cơ bản của sự tồn tại, nó vẫn hiện diện đối với trải nghiệm sống của chúng ta, giúp chúng ta hiểu được các sự kiện. Nó đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống và khoa học hiện đại, định hình thói quen của chúng ta và các định luật vật lý cơ bản. Vì vậy, dù có phải ảo ảnh hay không thì chúng ta cũng không thể sống thiếu thời gian!