Tỉnh Thiểm Tây, nằm ở phía Tây Bắc Trung Quốc, vốn là điểm đến quen thuộc với các chuyên gia lịch sử - khảo cổ khi từng có tới 13 triều đại phong kiến Trung Hoa đóng đô tại đây.
Trải qua nhiều biến thiên trong lịch sử, vùng đất Thiểm Tây chôn giấu hàng loạt kho báu khảo cổ như tượng chiến binh đất nung Tần Thủy Hoàng, đồ đồng Bảo Kê... Bởi lẽ đó, mỗi khi chuẩn bị thi công một công trình tại Thiểm Tây, các công trình sư luôn "đau đầu" tìm hiểu liệu liệu bên dưới có kho báu hay một vị đế vương nào đang yên giấc ngủ ngàn thu hay không.
Năm 2010, trên một công trường thuộc huyện Hoa, tỉnh Thiểm Tây, nhóm công dân xây dựng tại đây bất ngờ tìm thấy một hố đen bất thường khi đào móng nhà. Mở đường vào trong hố, những người công nhân lờ mờ nhận ra quanh hố có dát những vật thể màu xanh, nhìn kỹ mới phát hiện ra chúng là những xâu tiền đồng đã bị oxy hóa.
"Ngân hàng dưới lòng đất" là phát hiện cực hiếm trong lịch sử khảo cổ Trung Quốc. Ảnh: QQ
Không hiểu rõ về giá trị kho báu mình vừa tìm thấy, đội công nhân nhanh chóng báo cáo sự việc với phòng di tích văn hóa địa phương.
Qua thẩm định, các chuyên gia cho biết chiếc hố này là có chứa 20 loại tiền đồng thời nhà Tống (960 - 1279) như đồng Sùng Ninh Trọng Bảo hay đồng Sùng Ninh Thông Bảo, nhiều mẫu tiền cổ rất hiếm xuất hiện, thuộc loại "hot" trên thị trường cổ vật.
Sau 1 ngày làm việc, đội khảo cổ đã khai quật được 2 - 3 tấn tiền cổ, tiền trong hầm được xâu thành chuôi, phân loại rõ ràng.
Theo suy đoán của các chuyên gia, hầm tiền này không phải kho đồ tùy táng hay lăng mộ cổ mà nhiều khả năng là một "ngân hàng dưới lòng đất" do chính phủ nắm giữ. Hầm tiền có thể đã bị chôn vui và lãng quên sau thời kỳ chiến tranh Bắc Tống.
2 đến 3 tấn tiền xu đã được khai quật bên trong hố đen này. Ảnh: QQ
Thời điểm khi hầm tiền được phát hiện năm 2010, tin tức về di tích này đã thu hút rất nhiều tay buôn đồ cổ ở địa phương nhưng may mắn rằng đội khảo cổ đã có mặt kịp thời để bảo vệ di tích văn hóa.
Theo luật pháp Trung Quốc, tất cả những di tích văn hóa được khai quật dưới lòng đất sẽ thuộc về quốc gia và được sử dụng cho việc nghiên cứu nên kho tiền cổ này cũng được đưa về bảo tàng để làm sáng tỏ lịch sử nhà Tống - một trong những thời kỳ phồn vinh nhất lịch sử Trung Quốc.