Do sự ăn mòn tự nhiên
|
Tượng pharaoh Tutankhamun và nữ hoàng Ankesenamun dựng ngoài đền Luxor. |
Một số nhà khảo cổ đã đưa ra giả thuyết về sự ăn mòn có thể là nguyên nhân làm các bức tượng cổ Ai Cập bị mất mũi.
Gió mạnh, bùn chảy, đụn cát trôi, nước chảy qua hàng ngàn năm có thể bào mòn đá. Nhiều bức tượng cổ đã bị ảnh hưởng do phơi nắng mưa trong suốt nhiều năm. Một số bức tượng khác bị chôn vùi dưới hàng tấn bùn và cát qua bao thế kỷ làm những bộ phận chân tay, mũi của tượng có thể bị hư hại nghiêm trọng hoặc bị mất.
Do tác động của con người
Hành động cố ý phá hoại những công trình văn hóa của con người có thể là nguyên nhân chính làm các bức tượng Ai Cập bị mất mũi. Không chỉ ở Ai Cập, các bức tượng nổi tiếng ở các nước khác cũng bị mất một số bộ phận do hoạt động của con người.
Ví dụ, bức tượng nhà triết học nổi tiếng Aristotl để đón khách tham quan ở lối vào di tích Assos ở Thổ Nhĩ Kỳ. Bức tượng được dựng vào năm 2009 nhưng đến năm 2015, nó bị người ta lấy mất cánh tay phải, còn mặt mũi thì bị bóp méo.
Việc các bức tượng cổ bị phá hoại có thể là do những xung đột giữa các tôn giáo và các nền văn hóa.
Sự phá hoại do ganh tị
|
Tượng bán thân Akhenaten và Nefertiti. |
Các triều đại Ai Cập thường phá hoại tượng vua chúa triều đại trước để xóa hoặc làm giảm di sản của họ.
Trong những trường hợp này, người ta sẽ lấy mất mũi của bức tượng và phá hoại khuôn mặt, hoặc tàn phá dòng chữ và biểu tượng của nhà vua.
Có giả thuyết cho rằng, những bức tượng có thể bị lấy mất mũi là do sự ganh tị giữa các đời vua hoặc giữa những cá nhân. Mặc dù đây chỉ là giả thuyết, chưa có bằng chứng khảo cổ nào chứng minh là đúng nhưng những giả thuyết đó có thể là chính xác để giải thích lý do vì sao các bức tượng Hy Lạp, Ba Tư và La Mã cũng bị mất mũi như tượng của người Ai Cập.