Trong văn hóa đại chúng thường thức Trung Hoa, Từ Hy Thái hậu cùng với Võ Tắc Thiên (thời nhà Đường) và Lã Hậu (thời Hán) là 3 người phụ nữ quyền lực cao nhất của đế quốc Trung Quốc. Những người phụ nữ này bị dân gian coi là "gian hậu loạn triều" tàn ác bất nhân với người thân, làm nghiên đổ triều cương xã tắc.
Trong đó Từ Hy Thái hậu là người phụ nữ điều tiếng nhất nhì. Từ Hy Thái hậu sinh năm 1835 tại ngõ Tây Tứ (Bắc Kinh). Năm 1853, Từ Hy trở thành hậu nhân của Diệp Hách Na Lạp thị nên được tuyển chọn nhập cung trở thành tú nữ, năm đó bà mới 17 tuổi, còn nhỏ chưa hiểu chuyện, mang một khuôn mặt thiếu nữ phơi phới tuổi xuân.
Trong các phi tần của triều Thanh, Từ Hy được xem là người có tướng mạo xuất chúng nhất. Bà còn là một tài nữ thông hiểu chính sự. Sau 2 năm nhập cung, bà được phong làm Ý Tần (khi đó mới 19 tuổi).
Từ Hy Thái hậu buông rèm nhiếp chính sau khi con trai qua đời.
Đến năm 1856, bà hạ sinh con trai, nhờ đó mà được xem có công với giang sơn xã tắc. Sau đó được thăng làm Ý Phi. Con trai của bà là Ái Tân Giác La Tải Thuần cũng chính là Đồng Trị đế, ông là con trai duy nhất của vua Hàm Phong.
Đến năm 1857, Từ Hy được phong thành Quý Phi, vì sức khỏe của Hàm Phong đế lúc đó không được tốt nên thường ốm đau. Từ Hy muốn chia sẻ ưu phiền với hoàng đế mà bắt đầu can dự vào việc triều chính.
Cũng trong thời gian này, đất nước rơi vào cảnh rối ren loạn lạc, phải đối phó với giặc trong, thù ngoài. Lúc này, Hàm Phong đế qua đời vì bệnh. Chỉ còn lại hai mẹ con Từ Hy nương tựa vào nhau. Con trai bà kế ngôi hoàng đế một cách thuận lợi.
Sau đó, đồng Trị đế bình định thiên hạ, khởi động phong trào giao thiệp với người ngoại quốc. Đồng Trị là một vị vua tốt nhưng mệnh yểu, năm 19 tuổi đã qua đời.
Từ đó Từ Hy Thái hậu buông rèm nhiếp chính. Bà dựa vào năng lực bản thân mà đánh bại 8 vị đại thần có uy quyền. Vị trí của bà trong triều càng được vững chắc. Nhưng sau 47 năm Từ Hy cầm quyền, chính quyền nhà Thanh sụp đổ dần và đi đến diệt vong.
Giải mã bí mật bất ngờ trong mật thư của Từ Hy Thái hậu
Dẫu nhà Thanh đã sụp đổ nhưng Tử Cấm Thành vẫn trường tồn, chứng kiến hàng loạt sự kiện lịch sử lớn và những bí ẩn không có lời giải. Vài chục năm sau, người ta sửa chữa Từ Cấm Thành và phát hiện ra một bức mật thư của Từ Hy Thái hậu. Nội dung có liên quan đến 8 vị đại thần nhắc ở bên trên.
Theo đó, bức mật thư có viết, 8 vị đại thần liên minh với nhau, họ là chân tay đắc lực của Hàm Phong hoàng đế. Có lẽ vị đế vương này không bao giờ ngờ được mâu thuẫn giữa vợ mình và 8 vị đại thần lại lớn đến vậy.
Lúc đó, Từ Hy và Từ An Thái hậu buông rèm nhiếp chính, trở thành phe đối lập với 8 vị đại thần. Và chỉ có 1 phe được tồn tại, nếu không triều sẽ rối loạn.
Mật thư hé lộ đầy lỗi chính tả của Từ Hy Thái hậu.
Từ Hy Thái hậu đã liên hợp với những vị đại thần bị 8 vị đại thần bài xích, trong đó có Cung Thân Vương là người có quyền thế lớn nhất. Bà cũng mượn cơ hội lôi kéo những vị đại thần và thân vương bị bài xích mà tạo nên thế lực cho mình. Cuối cùng 8 vị đại thần bị đàn áp, người bị cách chức, người bị xử trảm.
Mật thư mà Từ Hy Thái hậu để lại cũng bộc lộ trình độ văn hóa của bà. Theo ghi chép trong "Thanh sử cảo": "Khi bà mười sáu tuổi đã đọc thuộc quyển Ngũ kinh, giỏi tiếng Mãn và đã xem hết hai mươi tư quyển sử."
Theo cách ghi chép, Từ Hy Thái hậu là người học rộng, uyên bác. Nhưng trong mật thư, người ta phát hiện ra rằng, có 237 chữ được bà viết ra, có đến 12 chữ sai chính ta.
Theo trang Sohu (Trung Quốc), phát hiện này đã khiến giới chuyên gia kinh ngạc thốt lên: Hóa ra chúng ta đã bị lừa hơn 100 năm. Viết tay mà có lỗi chính tả thì chỉ có thể chứng tỏ vốn chữ nghĩa của Từ Hy khá ít, không giống như sử sách miêu tả.
Vào năm 1904, bà từng chép một cuốn sách. Sau này các chuyên gia xem và nói rằng chữ viết của bà khá cẩu thả, trông như giun đất.
Một số chuyên gia cho rằng, Từ Hy thái hậu đã nắm giữ quyền lực lớn bao nhiêu năm, không phải vì bà có tài năng trị quốc giống như Võ Tắc Thiên, trên thực tế, bà chỉ muốn thỏa mãn dục vọng ích kỷ không chịu buông tha đối với quyền thế của bản thân mình mà thôi.