Tử vong do dùng thuốc giảm đau quá liều vẫn ở mức báo động

Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh đã đăng tải dữ liệu cho thấy gần 68.000 ca tử vong do dùng thuốc quá liều đã được báo cáo vào năm ngoái.

Con số có thể tăng lên hơn nữa khi nhiều cuộc điều tra được hoàn thành, nhưng cơ quan này dự kiến tổng số ca sẽ dưới 69.000. Những cái chết do dùng thuốc quá liều đều tăng lên mỗi năm kể từ 1990, và nhiều nhất là 70.000 ca trong năm 2017, số liệu được công bố bởi Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ.

Rebecca Haffajee, một nhà nghiên cứu của Đại học Michigan cho biết: "Những người sống sót đang được cứu và chúng tôi bắt đầu chiến thắng trong cuộc chiến chống lại cuộc khủng hoảng này. Nhưng tỷ lệ tử vong quá liều vẫn cao hơn khoảng bảy lần so với thế hệ trước. Chúng ta vẫn trong một tình huống khá là đáng buồn và cần phải giải quyết nó".

Các nhà nghiên cứu không cho rằng đây là khởi đầu của một sự suy giảm mạnh mẽ. Dữ liệu từ những tháng đầu năm nay có khả năng sẽ cho thấy mức giảm không tăng thêm, Farida Ahmad thuộc Trung tâm thống kê y tế quốc gia CDC cho biết.

Sự cải thiện tình trạng này được thúc đẩy bởi sự sụt giảm tử vong do heroin và thuốc giảm đau theo toa. Sự suy giảm đó đã bù lại bằng việc tăng lên các trường hợp tử vong liên quan đến một loại thuốc giảm đau nhóm opioid khác, fentanyl, cũng như các loại thuốc khác như cocaine và methamphetamine. Cái chết do dùng thuốc quá liều thường liên quan đến nhiều hơn một loại thuốc.

Sự cải thiện này diễn ra không đồng đều. Một số tiểu bang dường như đang có những tiến bộ rõ rệt, trong khi vẫn tiếp tục gia tăng ở những nơi khác. Dữ liệu sơ bộ của CDC cho thấy số ca tử vong vào năm ngoái đã giảm tới hơn 1.000 ở Ohio và Pennsylvania - mỗi lần giảm khoảng 20%. Trong khi đó, số ca tử vong tăng khoảng 17% ở Missouri, bổ sung thêm hơn 200 trường hợp.

Mất nhiều tháng để các nhà chức trách hoàn thành các xét nghiệm độc chất và những yếu tố khác của cuộc điều tra cái chết liên quan do dùng thuốc. Thời gian báo cáo số liệu của mỗi tiểu bang lại khác nhau nên CDC dự kiến sẽ báo cáo dữ liệu đầy đủ vào cuối năm nay.

Tình trạng dùng thuốc quá liều hiện nay đã giết chết nhiều người hơn bất kỳ trường hợp khác trong lịch sử Hoa Kỳ và luôn tăng vọt. Từ năm 2014 đến 2017, số ca tử vong do quá liều đều tăng từ 5.000 trở lên so với năm trước.

Các chuyên gia đã theo dõi nguồn gốc tình trạng này và việc tiếp thị thuốc giảm đau theo toa OxyContin từ năm 1995. Nó an toàn và hiệu quả hơn so với các loại thuốc giảm đau theo toa khác, nhưng một số bệnh nhân cho rằng họ có thể nghiền nát các viên thuốc, khịt mũi hoặc tiêm thuốc để nâng cao hiệu quả.

Dần dần, nhiều người chuyển sang dùng các loại thuốc đường phố rẻ hơn như heroin và fentanyl. Năm 2015, heroin bắt đầu gây tử vong nhiều hơn thuốc các loại thuốc khác. 

Trong năm 2016, fentanyl và những loại thuốc liên quan khác đã trở thành loại thuốc giết người nhiều nhất. Năm 2018, khoảng 46% các ca tử vong do quá liều là do các loại thuốc này.

Các chiến lược để giảm tử vong do quá liều thuốc bao gồm chính sách chặt chẽ hơn, mở rộng chương trình điều trị, chính sách để hạn chế kê đơn thuốc opioid và phân phối rộng hơn thuốc naloxone (thuốc đối kháng opioid được sử dụng để ngăn chặn hoặc đảo ngược tác dụng của thuốc opioid).

Haffajee và các nhà nghiên cứu khác đang cố gắng tìm ra biện pháp nào góp phần cao nhất cho sự cải thiện này. Cô cho rằng đó là một vấn đề phức tạp vì có rất nhiều chính sách đang diễn ra. Với tư cách là một người đánh giá, rất khó để tách chúng ra và xác định xem cái nào đang hoạt động hiệu quả.

Valerie Hardcastle của Đại học Bắc Kentucky, người giám sát nghiên cứu các công việc về vấn đề sức khỏe địa phương, đã thấy ở Cincinnati nơi cô sống, tình trạng quá liều thuốc có giảm xuống.

Cô tin rằng nhân tố chính góp phần là Narcan, một phiên bản xịt của naloxone, đã được phân phối rộng rãi nhờ nỗ lực của các nhà hảo tâm và các quan chức địa phương, tiểu bang và liên bang.

Valerie Hardcastle cho biết cô cảm thấy thật tốt khi số người tử vong đã giảm. Tuy nhiên, Hardcastle không chắc chắn rằng nó có là một dấu hiệu cho thấy vấn đề dùng thuốc opioid đang giảm dần mà chỉ là đang có sẵn loại thuốc giúp con người đảo ngược tình trạng này, ví dụ như naloxone.