Ngày 7/10, tại Trường Tiểu học Hoàng Diệu (Hà Nội), Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe trung ương (Bộ Y tế) phối hợp với Bệnh viện Mắt trung ương tổ chức lễ phát động chương trình vì sức khỏe cộng đồng “Mắt khỏe ngời sáng tương lai” nhân Ngày thị giác thế giới (10/10). Hơn 1.200 học sinh đã tham gia cùng với các phụ huynh và những thầy cô giáo ở nhiều trường.
Khảo sát về tình trạng mắc tật khúc xạ ở trẻ em tại một số trường tiểu học và trung học cơ sở năm 2020 tại Hà Nội và năm 2023 tại TP HCM của Bệnh viện Mắt trung ương cho thấy, tại Hà Nội có 51% trẻ em mắc tật khúc xạ, trong đó cận thị chiếm 37,5%, viễn thị chiếm 8,2% và loạn thị là 5,3%. Còn tại TP.HCM, tỷ lệ trẻ em mắc tật khúc xạ lên tới 75,6%, trong đó số trẻ em bị cận thị chiếm 52,7%.
Tật khúc xạ, gồm cận, viễn, loạn thị... có thể gặp ở mọi lứa tuổi, phổ biến ở nhóm học sinh, sinh viên, dân văn phòng, người tiếp xúc nhiều với thiết bị điện tử. Thống kê chung từ Bộ Y tế ghi nhận Việt Nam có 5 triệu trẻ mắc các tật khúc xạ, trong đó cận thị chiếm đa số. Bệnh gặp ở trẻ thành phố nhiều hơn trẻ sống ở quê. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự đoán 50% dân số toàn cầu có khả năng bị cận thị vào năm 2050.
 |
| Trẻ em xếp hàng khám tật khúc xạ ở Bệnh viện mắt Trung ương. |
Theo PGS.TS Phạm Ngọc Đông, Phó Giám đốc phụ trách, quản lý, điều hành Bệnh viện Mắt trung ương, các nghiên cứu gần nhất cho thấy, tỷ lệ cận thị ở trẻ ngày càng tăng, đặc biệt ở các thành phố. Thậm chí, một lớp học có trên 50% học sinh bị cận thị.
Giới khoa học chưa xác định được nguyên nhân chính xác dẫn đến cận thị. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng cận thị như: Thời gian nhìn gần quá nhiều trong không gian hẹp, hạn chế chơi ngoài trời, thời gian đọc sách nhìn gần quá nhiều, sử dụng các thiết bị điện tử… hay thói quen thường xuyên ngồi trong phòng, không sinh hoạt ngoài trời.
Tại lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đánh giá cao việc tổ chức chương trình “Mắt khỏe ngời sáng tương lai” với mục tiêu truyền thông lan tỏa thông điệp về vai trò quan trọng của việc bảo vệ đôi mắt khỏe, qua đó cùng chung tay với các bậc phụ huynh và nhà trường trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe đôi mắt cho trẻ thơ.
Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, một trong những chỉ tiêu về chăm sóc sức khỏe trẻ em và học sinh của Bộ Y tế là tăng tỷ lệ học sinh được tầm soát phát hiện giảm thị lực, được kê đơn kính và được hướng dẫn rèn luyện thị lực lên 40% vào năm 2025. Dịp này, chương trình sẽ tổ chức chăm sóc mắt miễn phí cho hàng chục nghìn các em học sinh tại 20 trường tiểu học, mầm non tại Hà Nội và TP HCM.
Để phòng các tật khúc xạ ở trẻ, PGS.TS Phạm Ngọc Đông khuyến cáo, cha mẹ cần tăng cường cho trẻ chơi ngoài trời, với không gian mở và hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử có màn hình như: Điện thoại, máy tính, tivi... Đặc biệt là phải điều tiết thời gian sử dụng máy tính, điện thoại… của trẻ.
Bên cạnh đó cần tuân thủ nguyên tắc 20-20-20, nghĩa là cứ sau 20 phút nhìn màn hình thiết bị điện tử, phụ huynh nên cho trẻ nghỉ ít nhất 20 giây và tập trung mắt vào một vật cách xa hơn 20 feet (khoảng 6m).
Trẻ bị cận thị cần đeo kính phù hợp, tái khám định kỳ để điều chỉnh kính đúng độ. Ăn uống đủ chất, lưu ý bổ sung các loại thực phẩm có chứa vitamin A, carotene...