Vital Nduwimana là một nông dân trồng cà chua lâu năm ở miền đông Cộng hòa Burundi (Trung Phi), vùng đồi Kabuyenge, cách biên giới Tanzania 5km. Trong suốt nhiều năm, ông thường gặp phải tình trạng thua lỗ vì cà chua chín cây nhanh thối rữa khi chưa kịp bán. Nduwimana cho biết, ông mất gần 50% sản lượng cà chua chín mỗi năm do chúng bị hỏng chỉ trong 3-4 ngày sau khi thu hoạch.
 |
| Nông dân Vital Nduwimana rất buồn và thất vọng vì thường mất tới gần 50% sản lượng cà chua mỗi vụ vì cà chua dễ thối ủng chỉ 3, 4 ngày sau khi thu hoạch |
"Tôi đã không thể bán tất cả số cà chua của mình vì bị mất gần một nửa sản lượng. Tệ hơn nữa, sau khi thu hoạch cà chua tôi sẽ phải bán gấp với giá thấp hơn giá thị trường. Vì vậy, trong năm 2015, tôi nung nấu kế hoạch tìm một kỹ thuật bảo quản cà chua lâu dài", nông dân Nduwimana chia sẻ.
Nghĩ là làm, ông Nduwimana đã thử nhiều cách để bảo quản cà chua một cách tự nhiên, tránh dùng hóa chất nhưng đều thất bại.
Một lần, tình cờ, ông xếp cà chua ở một gốc chuối và nhận ra là chúng không thối, ông phát hiện có lớp tro bếp ở trên gốc chuối đó, thế là ông thử dùng tro bếp để bảo quản cà chua.
 |
| Nông dân Vital Nduwimana bảo quản cà chua trong tro bếp |
Ông Nduwimana sàng tro 3-4 lần để loại bỏ các mảnh vụn và thu tro mịn, đổ tro vào thùng các-tông lót giấy và xếp cà chua vào từng lớp chặt khít với tro. Thật màu nhiệm, giờ đây cà chua chín giữ được trong tro tới 5-6 tháng. Do đó, sau khi thu hoạch vào tháng 8, 9, ông Nduwimana có thể vô tư để dành cà chua để bán vào tháng 12 đến tháng 2 năm sau, khi giá cả trên thị trường tăng cao.
"Tôi bảo quản cà chua trong tro trong thời gian 5-6 tháng, vì thế tôi có thể bán chúng trong tháng 12, tháng 1 hoặc tháng 2 khi giá tăng cao vì cà chua khá khan hiếm nên trở nên đắt đỏ trong thời gian này", ông Nduwimana cho hay.
Judith Bizmana, một nữ nông dân cũng trồng cà chua, thu hoạch khoảng 550-600kg cà chua mỗi mùa nhưng cũng mất khoảng 50% sản lượng do bị ủng thối cũng đã áp dụng kỹ thuật bảo quản cà chua của ông Nduwimana.
"Nhờ kỹ thuật của ông Nduwimana, tôi có thể bảo quản cà chua của mình để chờ giá cả thị trường tăng. Rất ít quả bị thối", bà Bizmana xác nhận.
Nhà nông học Jean Nivyabandi cho biết, sử dụng tro bếp không ảnh hưởng đến chất lượng cà chua, có thể tiêu thụ an toàn. Ông muốn Viện Khoa học Nông nghiệp Quốc gia kiểm định và xác nhận phát kiến của nông dân Nduwimana.
Nduwimana giờ đây đã đổi đời nhờ phương pháp bảo quản cà chua độc đáo. Ông đã mở một cửa hàng nhỏ và trở thành nhà cung cấp thường trực cà chua tại địa phương. Ông cũng đang lên kế hoạch mua một chiếc xe tải để vận chuyển cà chua thuận tiện hơn.