Những năm gần đây, thị trường quen thuộc với một loại thịt có giá trị dinh dưỡng cao, được so sánh với thịt bò nhưng có lợi thế hơn nhờ mềm và dễ chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng, đó là thịt đà điểu. Ngoài ra, ngành công nghiệp chế biến từ đà điểu cũng đang trên đà phát triển. Ngoài thịt, các sản phẩm từ đà điểu như da để làm túi xách, giày dép và xương để chế biến cao đều rất được ưa chuộng.
Có cầu ắt sẽ có cung, trong những năm gần đây, nghề nuôi đà điểu tại Việt Nam đã trở thành một xu hướng kinh tế nổi bật, mang lại nguồn thu khá ổn định cho người nông dân.
Điển hình là bà Nguyễn Thị Bình, một nông dân U70 tại xã Minh Tân, thị xã Kinh Môn, Hải Dương, đã kiếm hàng tỷ đồng mỗi năm từ trang trại nuôi đà điểu của mình.
Bà Bình thành công với mô hình nuôi đà điểu
Bắt đầu với 60 con đà điểu vào năm 2000, hiện trang trại rộng 10ha của bà nuôi khoảng 800 con, trong đó có hơn 250 con giống sinh sản và hơn 500 con thương phẩm. Mỗi năm, bà cung cấp hàng ngàn con giống, 2.000 trứng, và 5 tấn thịt đà điểu ra thị trường. Ngoài việc cung cấp thịt và trứng, bà Bình còn chế biến nhiều sản phẩm từ đà điểu như giò, xúc xích, và cao đà điểu đạt chứng nhận OCOP 4 sao.
Nhờ đà điểu, doanh thu hàng năm của bà Bình đạt trên 2 tỷ đồng, đồng thời tạo việc làm cho khoảng 25 lao động với mức lương từ 10-15 triệu đồng/người/tháng. Một trong những yếu tố giúp bà Bình thành công là quy trình chăn nuôi khép kín, không sử dụng hóa chất, tận dụng cỏ và các loại rau củ trong vườn làm thức ăn, tạo môi trường thân thiện và bền vững.
Hay như trang trại nuôi đà điểu rộng hơn 5ha của bà Phạm Thị Liên (ở thôn Tú Loan 2, xã Quảng Hưng, huyện Quảng Trạch, Quảng Bình) cũng là một ví dụ điển hình khác. Ban đầu chỉ với vài cặp đà điểu, bà Liên thấy loài này phát triển khỏe mạnh, lớn nhanh và ít mắc bệnh. Nhận thấy tiềm năng, bà quyết định mở rộng quy mô chăn nuôi. Dần dà, số lượng đà điểu trong trang trại của bà tăng lên 100, rồi 200 con. Không chỉ cung cấp đà điểu thương phẩm, bà Liên còn học hỏi để nuôi đà điểu sinh sản, bán trứng và giống.
Đà điểu mắn đẻ, dễ nuôi, được nhiều người mở rộng mô hình nuôi để phát triển kinh tế
Để chính thức hóa hoạt động chăn nuôi, bà Liên thành lập hợp tác xã chăn nuôi tổng hợp. Hiện tại, trang trại của hợp tác xã luôn duy trì 100 con đà điểu, xuất bán hơn 1.000 con giống mỗi năm cho thị trường. Năm 2021, gia đình bà Phạm Thị Liên đã mạnh dạn mở rộng đầu tư trang trại nuôi đà điểu, không chỉ cung cấp giống chất lượng cho thị trường nội địa mà còn xuất khẩu sang các nước như Thái Lan và Lào.
Ông Trần Văn Linh cũng là một điển hình thành công trong nghề nuôi đà điểu ở khu Đại Đình, Phú Thọ. Tham gia dự án "Chăn nuôi đà điểu thương phẩm", ông đã tạo được nguồn thu ổn định cho gia đình. Với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, các hộ chăn nuôi như ông Linh được cung cấp con giống, kỹ thuật chăn nuôi và hỗ trợ về đầu ra. Với diện tích trang trại hơn 5 ha, ông xây dựng thành công mô hình nuôi đà điểu và thu lãi hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Theo ông Linh, nuôi đà điểu không quá khó nhưng cần áp dụng đúng kỹ thuật. Đà điểu có sức đề kháng tốt, ít mắc bệnh, thức ăn chủ yếu là cỏ, ngũ cốc và một số phụ phẩm nông nghiệp. Chuồng trại cần đảm bảo không gian rộng để đà điểu có thể chạy nhảy, vì chúng là loài chim lớn, có đôi chân khỏe. Ngoài ra, việc chăm sóc đà điểu sinh sản cần chú ý kỹ lưỡng để tăng năng suất trứng và chất lượng con giống.
Thịt đà điểu ngày càng được ưa chuộng, còn xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Âu
Chi phí đầu tư ban đầu để nuôi đà điểu không nhiều, đà điểu con thường có giá từ 1,5 - 2 triệu đồng/con - đây là chi phí khởi đầu quan trọng vì mỗi trại có thể cần nuôi từ vài chục đến hàng trăm con giống để đạt quy mô kinh tế. Ước tính chi phí thức ăn cho một con đà điểu mỗi ngày là khoảng 10.000 - 20.000 đồng. Một năm, chi phí thức ăn cho một con đà điểu khoảng 3 - 4 triệu đồng. Với quy mô lớn, các trang trại có thể tự trồng cỏ và rau xanh để giảm chi phí này. Ngoài ra, nuôi đà điểu ít tốn chi phí thú y thăm khám, do chúng có sức khỏe khá tốt, mắn đẻ và có tập tính dễ nuôi nên người nông dân không cần tốn nhiều thời gian chăm sóc. Chỉ sau vài tháng thả giống, người nông dân đã có thể có nguồn thu hoạch.
Hiện tại, thị trường thực phẩm sạch, cao cấp tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, và các khu vực đô thị khác là những nơi tiêu thụ thịt đà điểu chính. Nhiều cửa hàng thực phẩm và siêu thị lớn đã bắt đầu đưa thịt đà điểu vào danh mục. Giá thịt đà điểu dao động từ 200.000 - 300.000 đồng/kg, có thể cao hơn so với các loại thịt thông thường như thịt lợn hoặc thịt gà, nhưng vẫn có sức hút đối với những khách hàng muốn trải nghiệm và tiêu dùng thực phẩm cao cấp.
Chưa kể, thịt đà điểu đang dần được xuất khẩu ra các thị trường nước ngoài, đặc biệt là những quốc gia phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Âu, nơi có nhu cầu cao về thực phẩm ít béo và giàu dinh dưỡng. Nhiều trang trại lớn ở Việt Nam đã tìm được đầu ra tại các thị trường này, nhờ vào việc đảm bảo quy trình chăn nuôi sạch và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.