Cây cúc tần chắc chắn không còn xa lạ với những người sinh ra và lớn lên ở các miền quê Việt Nam. Loại cây này mọc hoang dại, hoặc được người dân trồng làm hàng rào. Nhiều người bất ngờ khi lá và đọt non của cây cúc tần có thể sử dụng làm nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon và có hương vị đặc biệt.
Theo tìm hiểu, cúc tần có danh pháp là Pluchea indica, được xếp vào danh mục thuộc họ thực vật Cúc. Cây này cao từ 1-2m, mọc thành bụi, thân có bao phủ bởi lớp lông tơ mỏng, mùi thơm rất riêng. Lá cúc tần gần như không có cuống, mọc so le nhau và mép lá có hình răng cưa. Tới mùa, hoa cúc tần nở trông cũng rất đẹp mắt.
Cây cúc tần mọc bờ rào ở các làng quê Việt Nam
Cây cúc tần vốn là loài cây hoang dã mọc ở Malaysia hay Ấn Độ. Khi du nhập vào Việt Nam, cây cúc tần thường mọc hoang ở vùng đồng bằng, tại các sườn đồi núi thấp và thường được sử dụng chủ yếu để làm hàng rào. Hiện nay ít người ở quê còn giữ hàng rào bằng cây xanh mà thay bằng các bức tường. Chính vì thế mà cúc tần khá hiếm, không phải ai cũng có cơ hội thưởng thức.
Trước đây, người dân hái lá và đọt non của cây cúc tần để làm thành các món ăn dân dã. Loại lá này có vị nhẩn đắng, hậu vị ngọt, bùi bùi, mùi thơm hơi giống với mùi của lá ngải cứu, khác với các loại rau thông thường.
Từ lá và đọt non cúc tần có thể làm thành các món luộc, xào, nấu xanh tôm, canh thịt băm, hoặc làm bánh nếp, hầm với óc heo. Ở đồng bằng Bắc Bộ, lá cúc tần còn được sử dụng để làm món cá kho, đây là món ăn gắn với biết bao thế hệ, đến tận bây giờ nhiều người vẫn nhớ như in.
Lá cúc tần làm thành nhiều món ăn ngon, hấp dẫn
"Mình nhớ nhất món lá cúc tần xào trứng, trước ở quê mọi người đều ưa chuộng. Ngọn cúc tần xào tôm hay xào cùng lòng mề lợn, gà, vịt đều rất hợp. Khi làm món dồi lợn, trộn thêm vào nhân một ít lá cúc tần non, rửa sạch, thái nhỏ sẽ tạo nên một hương vị đặc biệt mà không món ăn nào có được", bạn Hà Giang (ở Ninh Bình) kể.
Từ món ăn dân dã của các làng quê, giờ đây cúc tần được biết tới nhiều hơn. Trong một số nhà hàng, quán ăn ở miền Bắc, lá cúc tần được đưa vào thực đơn. Lúc đầu ăn thử, chắc chắn nhiều người sẽ lắc đầu vì chúng có vị hơi nhẩn đắng, nhưng khi ăn quen sẽ thích mê vì rau này hậu vị ngọt, lại lạ miệng và thơm ngon.
Lá cúc tần được người thành phố ưa chuộng vì hương vị lạ
Ngọn non, lá non của cây cúc tần chần qua nước sôi, để ráo nước, vắt khô nước rồi trộn với ít lạc rang, hạt vừng rang thơm, nêm nếm gia vị, rau thơm là thành một món nộm ăn ngon, bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe.
Hiện ở thành phố nhiều người còn xin cành cúc tần trồng làm cảnh. Chậu cúc tần để ở ban công đón nắng, cây sẽ mọc nhiều ngọn, lá, có thể hái để làm món ăn đổi vị cho gia đình.
Trên chợ mạng thỉnh thoảng có vài địa chỉ bán lá cúc tần với giá khoảng 50.0000 đồng/kg.