Cá liệt là thực phẩm lành tính, chứa nhiều chất béo tốt
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cá là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, ngừa được nhiều bệnh tật. Trong số đó cá liệt không chỉ thơm ngon mà còn bổ dưỡng, đặc biệt tốt cho sức khoẻ.
Cá liệt (còn gọi là cá ngãng) là loại cá sống nhiều ở các vùng ven biển nước ta. Chúng có nhiều loại như cá liệt búa, liệt nhớt, liệt chỉ vàng, liệt ông già, liệt bầu, liệt bướm... Thịt cá có màu trắng, trên thân cá có một vạch màu vàng nhạt kéo dài từ đầu đến đuôi, mắt sáng, thân cứng và có nhớt. Điều đặc biệt, loại cá này có kích thước nhỏ, khoảng từ 120 – 280mm, hình dạng dẹp với hình bầu dục, đầu tròn.
Cá liệt chứa nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), trong 100g cá liệt có 205 calo, 2,5g chất béo bão hòa, 63mg cholesterol. Ngoài ra, nó còn chứa nhiều canxi, protein, omega-3, vitamin A, E và vitamin nhóm B. Vì vậy, loại cá này được xem là thực phẩm lành tính, ăn thường xuyên không chỉ cung cấp các dưỡng chất cho cơ thể, mà còn tốt cho não, sức khỏe tim mạch, mắt sáng, giảm nguy cơ béo phì, đái tháo đường….
Theo Đông y, mặc dù cá liệt có nhiều xương, nhưng thịt trắng, vị ngọt thanh, thơm…dùng nấu canh, chiên, kho, nướng, làm chả cá… ăn giúp thanh mát, tốt cho sức khỏe, nhất là vào mùa hè.
Một số lưu ý khi chọn và chế biến cá liệt
Ghi nhận của chúng tôi ở một số chợ cá, hải sản ở TP.HCM, cá liệt được bán với giá dao động từ 80.000 - 120.000 đồng/kg, tùy kích thước to nhỏ và độ tươi ngon của cá.
Chị Nguyễn Vân (quê Quảng Nam) vào TP.HCM sinh sống và làm việc được hơn 10 năm cho biết, cá liệt có nhiều ở các vùng ven biển miền Trung nước ta, trong đó có Quảng Nam. Vì cá có kích thước nhỏ, nhiều xương nên ở quê ít người ăn.
“Cá liệt thường có nhiều vào mùa hè, khoảng độ từ tháng 3 đến tháng 6 hàng năm. Khi đánh bắt cá được nhiều, những con cá to một chút sẽ được mang đến nơi khác bán. Còn loại cá nhỏ sẽ thì nhiều hộ gia đình dùng làm mắm, làm thức ăn cho lợn, có khi lại bỏ đi”, chị Vân chia sẻ.
Món canh chua cá liệt. Ảnh minh họa.
Chị Vân thích ăn cá liệt bằng cách kho tiêu, nấu canh với khế, nướng hoặc dùng làm nước mắm, mắm nêm…. “Thịt loại cá này thơm, ngọt nhưng phải gỡ xương thật cẩn thận”, chị Vân chia sẻ. Từ khi vào TP.HCM sinh sống và làm việc, chị Vân phải tìm đến các chợ hải sản mua cá liệt về ăn. Cũng có khi, chị phải nhờ bố mẹ ở quê gửi vào, trữ đông ăn dần.
Chị Vân cho biết, để chế biến được các món ăn từ cá liệt ngon, đúng vị thì khâu chọn cá tươi, đảm bảo an toàn rất quan trọng. Các của chị thường là:
- Quan sát phần mang cá, nếu vẫn còn đỏ tươi, mắt trong, không có hiện tượng đục hay đọng máu đông, không có mùi tanh bất thường.
- Dùng tay ấn thử vào mình cá, nếu cảm thấy vẫn có độ đàn hồi tốt, không bị nhũn thì cá vẫn còn tươi.
- Vây cá tươi, vẫn còn dính chặt vào thân, không bị trầy xước.
Cá liệt có nhiều xương nên mọi người cần cẩn thận khi ăn. Ảnh minh họa.
- Nếu có thể, tốt nhất nên chọn những con cá liệt còn đang bơi và nhờ người bán hàng làm thịt luôn tại chỗ. Như vậy cá sẽ tươi nhất và chất lượng nhất.
- Ngoài ra, cá liệt có nhiều xương, khi ăn cần gỡ xương cẩn thận để không bị hóc xương, nhất là trong nhà có trẻ nhỏ.
Viện Dinh dưỡng Quốc gia lưu ý, dù ăn cá tốt cho sức khỏe, nhưng chúng ta chỉ nên ăn vừa phải và nên ăn đa dạng các thực phẩm để cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể. Đối với cá liệt, khi ăn nên gỡ xương cẩn thận để tránh bị hóc xương. Tốt nhất nên chọn các loại cá còn tươi, tránh mua cá đã ươn, có mùi hay chứa chất bảo quản.