Nước mắm là gia vị không thể thiếu trong ẩm thực người Việt từ xưa đến nay. Theo Đông y, nước mắm có vị mặn, ngọt, khi dùng làm gia vị giúp bổ máu, bổ gan thận, lợi tiểu, nhuận tràng, tốt cho hệ tiêu hóa.
Hiện nay trên thị trường có 2 loại nước mắm, gồm nước mắm sản xuất theo phương pháp truyền thống và nước mắm sản xuất theo phương pháp công nghiệp. Theo thống kê, mỗi năm nước ta tiêu thụ khoảng 200 triệu lít nước mắm, trong đó có khoảng 50 triệu lít nước mắm truyền thống và 150 triệu lít nước mắm công nghiệp.
Nhiều người có thắc mắc, với các hóa chất sử dụng để sản xuất nước mắm công nghiệp như chất phụ gia, chất tạo protein, chất điều vị, chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo ngọt tổng hợp nếu thường xuyên ăn có bị ung thư hay không? Theo PGS.BS Trần Huỳnh (Huỳnh Wynn Tran), Trung Tâm Y Khoa Wynn Medical Center (Mỹ), đây là một vấn đề rất phức tạp và đã có nhiều tranh cãi xảy ra.
Để sản xuất được 1 chai nước mắm truyền thống 1 lít cần rất nhiều thời gian và nhiều công đoạn - Ảnh minh họa.
Bác sĩ Trần Huỳnh cho biết, một lần đến thăm một cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống tại Phú Quốc (Kiên Giang) thì thấy, để làm ra một chai nước mắm truyền thống có dung lượng 1 lít sẽ mất rất nhiều thời gian và các công đoạn như bắt cá, rửa cá, ướp cá, để cá lên men… Nhưng với cách làm đó, nước mắm mới có hàm lượng axit amin và protein, các loại vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe.
Chưa có bằng chứng chứng minh ăn nước mắm công nghiệp gây ung thư
“Còn nước mắm sản xuất theo phương pháp công nghiệp thì đơn giản và nhanh hơn. Chỉ cần nước, muối, nước màu và các chất phụ gia thì sẽ có được một chai nước mắm 1 lít có mùi vị như nước mắm truyền thống, thậm chí thơm hơn”, bác sĩ Trần Huỳnh chia sẻ.
Theo bác sĩ Trần Huỳnh, những chất hữu cơ hay chất hóa học trong nước mắm công nghiệp có nhiều rủi ro cao cho sức khỏe. Còn để khẳng định các chất này có gây ung thư hay không thì lại chưa đủ cơ sở. “Nếu nói ăn nước mắm công nghiệp gây ung thư thì nó là tác nhân gây nên căn bệnh ung nào? Nhiều người cho rằng, chất này chất kia trong thực phẩm có nguy cơ gây ung thư, nhưng khi tôi hỏi ngược lại nó gây ra loại ung thư nào thì họ không trả lời được”, bác sĩ Trần Huỳnh chia sẻ.
Bác sĩ Trần Huỳnh cho rằng, khi nói một thực phẩm hay một chất hóa học nào có nguy cơ gây ung thư thì phải có bằng chứng và nghiên cứu cụ thể. Như việc hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư phổi cao là đã có bằng chứng khoa học cụ thể. Thực tế cũng đã chứng minh, số người hút thuốc lá có tỷ lệ mắc ung thư cao hơn người không hút.
Bác sĩ Trần Huỳnh cho biết, chưa có bằng chứng nào chứng minh các chất hóa học trong nước mắm làm người ăn mắc ung thư - Ảnh minh họa.
Rủi ro gây ung thư lớn nhất là lớn tuổi
Bác sĩ Trần Huỳnh cho biết, trong y học, bệnh ung thư có rất nhiều loại khác nhau. Các nghiên cứu cũng như các bác sĩ chuyên về điều trị ung thư nhận thấy, khi ung thư xảy ra thường do thay đổi của gen trong cơ thể mỗi người. Trong đó, rủi ro gây nên bệnh ung thư lớn nhất là yếu tố tuổi tác, tức tuổi càng cao nguy cơ mắc ung thư càng cao. "Đơn giản là, tế bào gen của chúng ta lặp đi lặp lại các vòng đời thì sẽ có các rủi ro dễ tạo ra các dị biến trong gen", bác sĩ Trần Huỳnh giải thích.
"Tuy nhiên, các hóa chất được sử dụng trong nước mắm công nghiệp không phải là vô hại, mà nó sẽ có những loại độc, nếu nhìn thực tế sẽ không ai dám dùng. May mắn, thành phần hóa học sử dụng trong nước mắm công nghiệp thường rất nhỏ, trong mức cho phép. Nhưng để đảm bảo, bạn nên chọn ăn nước mắm truyền thống, mua ở những cơ sở sản xuất uy tín ăn sẽ tốt hơn", bác sĩ Trần Huỳnh khuyến cáo.