Điểm chung lớn nhất trong hai gói thầu thiết bị giáo dục tại Bến Tre nằm ở mức giá trúng thầu. Với việc chỉ có một liên danh nhà thầu tham gia, giá trúng thầu gần như bằng với giá dự toán mà bên mời thầu đưa ra, khiến hiệu quả kinh tế của gói thầu thông qua đấu thầu cạnh tranh gần như không được thể hiện.

Cụ thể, tại gói thầu năm 2023, giá trúng thầu 107.290.656.000 đồng, chỉ tiết kiệm được 0,25%. Tương tự, gói thầu năm 2021 với giá trúng thầu 87.299.678.000 đồng, cũng chỉ tiết kiệm được xấp xỉ 0,25%.

Phản ánh về chênh lệch giá

Bên cạnh vấn đề hiệu quả kinh tế thấp, dư luận và người dân cũng đã xuất hiện những phản ánh liên quan đến đơn giá thiết bị trong các gói thầu này.

Phân tích cơ cấu giá của gói thầu năm 2023, đơn giá trúng thầu cho một bộ "Màn hình tương tác thông minh" (gồm phụ kiện và phần mềm kèm theo: Màn hình viewsonic IFP6552-1B, HP Pro Mini 400 G9; Việt Nam: ViOLET 1.9) là 95.986.000 đồng.

Tuy nhiên, theo thông tin người dân phản ánh mà PV thu thập được, mức giá này cao bất thường. Nguồn tin phản ánh trích dẫn các mức giá tham khảo sản phẩm màn hình viewsonic, cho rằng "Giá nhập khẩu ước tính của sản phẩm" chỉ khoảng 25.000.000 đồng và "Giá nhà phân phối bán ước tính" khoảng 38.000.000 đồng. Thậm chí, có thông tin người dân phản ánh cho rằng giá nhập khẩu năm 2023 (chưa bao gồm thuế và các chi phí liên quan) chỉ khoảng 625 USD (tương đương hơn 15 triệu đồng).

Kịch bản tương tự cũng được phản ánh ở gói thầu năm 2021. Đơn giá trúng thầu cho 1 bộ "Màn hình tương tác thông minh" là 115.586.600 đồng. Trong khi đó, các mức giá tham khảo sản phẩm màn hình viewsonic được đưa ra là: "Giá nhập khẩu ước tính" khoảng 25.500.000 đồng và "Giá nhà phân phối bán ước tính" khoảng 38.500.000 đồng.

Nếu dựa trên sự so sánh này, đơn giá mà ngân sách tỉnh Bến Tre cũ chi trả cao hơn gấp nhiều lần so với giá tham khảo được đưa ra.

Thông tin cần được kiểm chứng

Cần nhấn mạnh rằng, đây là những thông tin phản ánh từ bên ngoài, hiện chưa có cơ sở chứng minh tính chính xác về các mức giá so sánh (giá nhập khẩu, giá nhà phân phối) này.

Trong hoạt động đấu thầu và kinh doanh, các mức giá tham khảo này thường là giá cơ sở (ví dụ: giá CIF), chưa bao gồm đầy đủ các chi phí cấu thành nên giá trúng thầu cuối cùng. Giá trúng thầu là giá trọn gói, bao gồm nhiều yếu tố chi phí khác như các loại thuế (thuế nhập khẩu, VAT), chi phí vận chuyển, lưu kho, phần mềm bản quyền đi kèm, chi phí lắp đặt, đào tạo, chuyển giao công nghệ, bảo hành, bảo trì tại chỗ, các chi phí quản lý và lợi nhuận hợp lý của doanh nghiệp.

Do đó, không thể chỉ dựa vào giá nhập khẩu ước tính để kết luận về sự chênh lệch giá. Thông tin về sự chênh lệch này cần phải được các cơ quan chức năng có thẩm quyền vào cuộc kiểm tra, xác minh và làm rõ về cơ sở hình thành, tính hợp lý của từng khoản mục chi phí.

Câu hỏi về quy trình lập dự toán

Mặc dù thông tin về chênh lệch giá cần được kiểm chứng, nhưng việc giá dự toán được phê duyệt ở mức cao, dẫn đến giá trúng thầu cũng cao và gần như không có sự chênh lệch so với giá chào của liên danh nhà thầu duy nhất tham gia, đã làm giảm ý nghĩa của việc đấu thầu là tìm kiếm mức giá cạnh tranh nhất.

Điều này đặt ra câu hỏi về quy trình xây dựng giá gói thầu của Chủ đầu tư là Ban QLDA Bến Tre. Luật Đấu thầu quy định rõ: "Giá gói thầu được tính đúng, tính đủ toàn bộ chi phí để thực hiện gói thầu...". Quy trình khảo sát thị trường, thẩm định giá và xây dựng giá dự toán cho các gói thầu này đã được thực hiện ra sao và dựa trên những cơ sở nào là vấn đề cần được làm rõ để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin:

[Kỳ 4:] Đấu thầu tại Bến Tre cũ - Góc nhìn từ chuyên gia: Cần minh bạch để tối ưu hiệu quả