Giật mình luật ép triệt sản của Nhật Bản

Theo Kyodo News, một phụ nữ không được tiết lộ danh tính trong độ tuổi 60 mới đòi bồi thường 11 triệu yen (khoảng hơn 100.000 USD) vì cho rằng chính phủ Nhật Bản đã vi phạm nhân quyền cũng như không hỗ trợ bà trong quá trình triệt sản khi 15 tuổi.

Người phụ nữ bị ép buộc triệt sản theo Luật Ưu sinh Quốc gia trên là vì bà mắc bệnh tâm thần. Bà là một trong số khoảng 16.000 người phải tiến hành triệt sản một cách ép buộc theo luật ưu sinh của Nhật Bản.

Người phụ nữ này cho hay, bị đưa đến bệnh viện để triệt sản mà không có bất cứ lời giải thích nào cũng như không có sự đồng thuận của bà.

Trước sự việc này, Bộ trưởng Y tế Katsunobu Kato từ chối bình luận và cho hay ông không biết chi tiết về trường hợp này.

Theo AFP, chính phủ Nhật từng cho biết họ sẵn sàng nói chuyện với những cá nhân cần sự giúp đỡ, nhưng không có kế hoạch hỗ trợ tất cả nạn nhân.

Luật Ưu sinh Quốc gia ra đời tại Nhật Bản từ năm 1948 và được duy trì đến năm 1996. Nội dung Luật Ưu sinh Quốc gia cho phép tiến hành triệt sản, bất kể có hay không có sự đồng thuận, đối với những người mắc bệnh tâm thần, thiểu năng cũng như người mắc các bệnh di truyền.

Luật được cho là nhằm "ngăn chặn việc sinh ra con cháu thấp kém... để bảo vệ cuộc sống và sức khỏe của người mẹ".

Đức và Thụy Điển cũng từng thực hiện điều tương tự như Luật Ưu sinh Quốc gia của Nhật Bản. Tuy nhiên, về sau 2 nước đã lên tiếng xin lỗi và bồi thường cho các nạn nhân.

Vụ kiện chính phủ đòi bồi thường 11 triệu yen của người phụ nữ sống ở thành phố Sendai trên được kỳ vọng thu hút sự chú ý về tình trạng ngược đãi người khuyết tật và người mắc bệnh truyền nhiễm của chính phủ Nhật Bản trong giai đoạn sau Chiến tranh thế giới 2.

Hiệp hội luật sư thành phố Sendai đang đề nghị hiệp hội luật sư ở các thành phố khác trên khắp nước Nhật Bản cùng đứng lên đấu tranh với các nạn nhân. Họ hy vọng hành động này sẽ khuyến khích nhiều nạn nhân dũng cảm đứng lên đòi bồi thường.

Những năm 1950, chính phủ Nhật đã tập hợp và ép buộc hàng nghìn người mắc bệnh phong đến sống tại các cơ sở nằm sâu trong núi hay trên các hòn đảo xa xôi. Nhiều người bị ép triệt sản hoặc bị bắt phải phá thai.

Năm 2001, một tòa án ra phán quyết rằng chính sách cách ly những người mắc bệnh phong là vi hiến và lẽ ra phải bị xóa bỏ sau khi các phương thức điều trị đa dược có hiệu quả được phổ biến rộng rãi vào cuối những năm 1950. Khi ấy, Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi đã gửi lời xin lỗi chính thức tới các nạn nhân.

Liên Hợp Quốc từng chỉ trích Nhật Bản vì không xin lỗi hoặc bồi thường cho các nạn nhân của chính sách triệt sản ép buộc.