TP.HCM: Hé lộ nguyên nhân sách giáo khoa thiếu trầm trọng đầu năm học mới

Trong những ngày này, tại các cửa hàng sách của TP.HCM luôn đông nghịt phụ huynh và học sinh, bất kể là giờ hành chính hay tối muộn. Nhiều phụ huynh bức xúc khi không tìm mua được đủ sách cho con trong khi năm học mới đã bắt đầu.

Chị Đinh Hằng (huyện Bình Chánh) phàn nàn sau khi đi hơn 10 cửa hàng không mua được sách lớp 1 cho con: “Sách giáo khoa là dạng sách phổ biến nhất, phải luôn có sẵn để phục vụ học sinh. Nhưng không hiểu tại sao tôi đi mua sách giáo khoa lại như đi tìm hàng hiếm, hàng quý thế này?”

Hầu hết nhân viên các cửa hàng sách chỉ trả lời khách hàng rằng: Hết sách, không biết tại sao và không biết bao giờ có lại. Nhưng quản lý một cửa hàng cho biết, do có thông tin năm sau sẽ đổi sách giáo khoa (SGK) mới nên năm nay các cửa hàng không dám nhận nhiều sách về bán, sợ không bán hết thì không biết sẽ xử lý thế nào.

Ông Phạm Hùng Anh, Cục trưởng Cục Cơ sở Vật chất - Bộ GD&ĐT cho biết, ngay khi biết thông tin hết sách giáo khoa năm 2018, Bộ đã chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam rà soát, nắm bắt ngay tình hình, xác định nguyên nhân và có giải pháp khắc phục kịp thời.

Lý giải hiện tượng thiếu sách giáo khoa trong những ngày đầu năm học mới này, lãnh đạo Bộ GD&ĐT cho rằng, năm nay do có sự đột biến về số lượng học sinh các lớp đầu cấp ở một số thành phố lớn nên đã dẫn đến hiện tượng thiếu sách giáo khoa  tạm thời ở một vài điểm nhỏ. Việc thiếu SGK phần lớn là thiếu một vài đầu sách trong bộ SGK. Những cửa hàng có hiện tượng thiếu SGK phần lớn là những cửa hàng nhỏ lẻ, không thuộc hệ thống cửa hàng, siêu thị sách của NXB Giáo dục Việt Nam.

Nguyên nhân thứ hai, trước thông tin sắp thay SGK mới, một vài Công ty Sách - Thiết bị trường học địa phương năm nay đặt kế hoạch thấp để tránh tồn kho, do đó đã ảnh hưởng đến kế hoạch in ấn, phát hành của NXB Giáo dục Việt Nam.

Bộ đã chỉ đạo NXB Giáo dục Việt Nam phải khẩn trương cung ứng đủ sách giáo khoa theo nhu cầu của học sinh, dù ở địa bàn nào, trước năm học mới. Chấm dứt ngay tình trạng phụ huynh phải đi khắp nơi mà không mua đủ sách học cho con.

Phía NXB Giáo dục Việt Nam cũng cho biết đã triển khai nhiều giải pháp để đáp ứng nhu cầu thị trường, góp phần bình ổn giá sách giáo khoa trong cả nước trước thềm năm học mới.

Theo lãnh đạo NXB, hiện tượng thiếu SGK mà dư luận phản ánh trong mấy ngày gần đây chỉ là hiện tượng thiếu cục bộ và tạm thời. Nguyên nhân chủ yếu là do năm nay số lượng học sinh tăng đột biến ở các lớp đầu cấp, đặc biệt là ở lớp 1 (lớp 6 và lớp 10 cũng có tăng nhưng ít hơn), tập trung ở một số thành phố lớn nên dẫn đến tình trạng thiếu sách cục bộ.

Ngoài ra, năm nay ở nhiều nơi trên cả nước, tình hình thiên tai diễn biến cực đoan gây lũ, lụt, nhiều trường học bị ngập sâu trong nước nên số SGK do nhà trường vận động học sinh để lại cho các em lớp dưới đã bị hỏng hoặc bị lũ cuốn trôi. Con số cụ thể khó ước tính được nhưng đối với những nơi bị ảnh hưởng thiên tai, luôn cần một lượng SGK dự trữ tương đối để phục vụ kịp thời nhu cầu học tập của học sinh.

Cũng theo lãnh đạo NXB, không loại trừ nguyên nhân những nhà sách nằm ngoài hệ thống cửa hàng của NXB Giáo dục Việt Nam những ngày qua đã nhằm vào tâm lý của phụ huynh, học sinh gấp gáp chuẩn bị sách cho con trong thời gian cao điểm để “găm” hàng, “thổi” giá, gây bất ổn tình hình cung ứng SGK. Tình trạng này tuy không xảy ra ở nhiều nơi nhưng đã có tác động xấu, ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý phụ huynh học sinh có con bước vào các lớp học đầu cấp.

Theo kế hoạch thường niên, để phục vụ năm học mới 2018 - 2019, NXB Giáo dục Việt Nam đã xây dựng kế hoạch in ấn và phát hành SGK dựa trên kế hoạch đặt hàng của Công ty Sách - Thiết bị trường học các tỉnh, thành và dựa trên thực tiễn phát hành các năm học trước.

Tính đến ngày 20/8, NXB Giáo dục Việt Nam đã phát hành được 108,8 triệu bản SGK, đạt 105% kế hoạch năm nay và vượt 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Từ nay đến ngày khai giảng năm học mới (ngày 5/9) vẫn trong khoảng thời gian phát hành, cung ứng SGK trước năm học mới, tuy thời gian không còn nhiều nhưng NXB Giáo dục Việt Nam đang triển khai nhiều giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu sách cục bộ; trước hết là nhanh chóng, chủ động cung ứng bổ sung các đầu sách còn thiếu trong các bộ sách đầu cấp.

Cụ thể, đến ngày 20/8, các đầu sách giáo khoa lớp 1 của các cửa hàng thuộc hệ thống Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tại Hà Nội đã ổn định tình hình cung ứng. Sách lớp 6, lớp 10 đã và đang được vận chuyển, phân phối đến hệ thống để đáp ứng tốt nhu cầu mua sách của khách hàng.

Tiếp đó, NXB Giáo dục Việt Nam cho dự trữ một số lượng đáng kể SGK đủ bộ của các lớp tại các công ty thành viên và các đối tác phát hành để sẵn nguồn phục vụ nhanh chóng, kịp thời những nhu cầu phát sinh.

NXB Giáo dục Việt Nam đã lập đường dây nóng tiếp nhận thông tin thị trường để kịp thời cung ứng đủ SGK cho những địa bàn thiếu, đồng thời lập chế độ báo cáo thường nhật. Vào đầu giờ sáng hàng ngày, Giám đốc các đơn vị thành viên của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tại các miền, các công ty trực thuộc có báo cáo nhanh về tình hình cung ứng SGK trên địa bàn để Nhà xuất bản nắm được và có kế hoạch điều phối, ổn định thị trường cả nước.

Bên cạnh đó, tăng cường các đoàn giám sát tỏa đi các địa phương để nắm bắt tình hình cung ứng SGK. NXB Giáo dục Việt Nam đã huy động nhiều nhà in vào cuộc theo phương án in gấp, vận chuyển nhanh, chỉ trong một vài ngày là có đủ sách đáp ứng yêu cầu của thị trường.