Bản Muộng ở xã Ngọc Lâm, huyện Thanh Chương là một điểm nóng của huyện bởi luôn dẫn đầu về số lượng con nghiện và người chết vì HIV/AIDS.
Bên con đường nhựa nhỏ vào khu tái định cư xã Ngọc Lâm, huyện Thanh chương, qua cầu Mạn Tác II, bản Muộng đang sống chung với 'cái chết trắng'. Có những thời điểm bản có 43 người nghiện, đa số đều nhiễm HIV, nhiều người đi tù vì những tội liên quan đến ma túy. Ông Lương Thanh Đức - Trưởng bản Muộng - một người luôn day dứt với nỗi đau ma túy chia sẻ: “Chỉ trong vòng 5 năm đã có 23 người chết vì ma túy, con số chưa dừng lại ở đó”.
Những người nghiện vật vã, đau khổ đã đành, những người làm cha làm mẹ càng đau khổ hơn. Từng là bộ đội tình nguyện chiến đấu tại chiến trường Lào, đã gần 80 tuổi đời nhưng ông Kha Khăm Xón luôn ngậm ngùi, tủi hổ bởi là hai người con đều nghiện ngập. Kể chuyện đời mình, ông không kìm được nước mắt bởi cơn lốc ma túy đã gieo rắc lên gia đình, làng bản của ông quá nhiều cay đắng.
Trong buổi đầu định cư, cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn. Được sự giúp đỡ của chính quyền địa phương và người dân sở tại cùng với việc học làm quen với các cung cách làm ăn mới, có một số người đã cai nghiện thành công như Tuấn, Lương Hóa, Lỷ Thoay… Tuy nhiên, từ sau khi ổn định cuộc sống, mở rộng các mối quan hệ, số người tái nghiện và nghiện mới lại tăng lên.
 |
| Quang cảnh bản Muộng. |
Hiện tại, toàn bản Muộng vẫn còn 15 người nghiện, chiếm hơn 1 nửa số con nghiện trong xã, đó là chưa kể các đối tượng nghi nghiện. Ngoài số lượng 23 người đã chết vì ma túy, số người bần cùng và bệnh tật vì “cơn lốc trắng” ngày càng tăng lên, trong đó Kha Văn H. là một ví dụ điển hình. Ngôi nhà trống hoác không mái, không vách, chẳng có gì ngoài một cái sạp trên nền đất là chỗ ngủ của 3 bố con và một cái bếp lộ thiên ngoài trời luôn lạnh ngắt.
 |
| Không khó để bắt gặp những hình ảnh rùng rợn này trong rừng bản Muộng. |
Cái chết và sự sống vật vờ vì ma túy kéo theo đời sống kinh tế - xã hội khó khăn nơi đây. Cả bản Muộng có 93/116 hộ nghèo đói. Trưởng bản Lương Thanh Đức cho biết, để duy trì cuộc sống, người dân bản Muộng phải đi làm thuê cho người dân bản địa và các chủ trang trại. Thế nhưng, cuộc sống nghèo khó, bấp bênh vẫn không ám ảnh bằng những cái chết “trắng”.
Rời bản Muộng, chúng tôi không khỏi ám ảnh bởi lời chia sẻ đượm buồn của trưởng bản Lương Thanh Đức: “Ngày 2/6, Mạc Văn Hằng SN 1990 - một thanh niên của bản vừa bị Tòa tuyên án 20 tháng tù về tội tàng trữ trái phép chất ma túy…”