ĐBQH kiến nghị bổ sung một số giao dịch phải công chứng

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, về quy định các loại giao dịch phải công chứng, một số ý kiến tán thành với dự thảo Luật do Chính phủ trình, không quy định về các loại giao dịch phải công chứng trong Luật Công chứng.

Một số ý kiến đề nghị bổ sung vào dự thảo Luật quy định về các loại giao dịch phải công chứng như: Giao dịch đối với bất động sản; giao dịch đối với tài sản có đăng ký; giao dịch liên quan đến doanh nghiệp; các giao dịch khác mà pháp luật quy định bắt buộc phải công chứng.

Trên cơ sở phân tích các ưu điểm, hạn chế của từng loại ý kiến nêu trên, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho tiếp thu theo hướng kết hợp các điểm tích cực của cả 02 loại ý kiến để chỉnh lý nội dung này. Theo đó, bổ sung khoản 2 Điều 1 quy định về tiêu chí xác định các giao dịch phải công chứng, cụ thể là: “Giao dịch phải công chứng là giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao và được pháp luật quy định phải công chứng".

Đồng thời, giao Chính phủ chỉ đạo rà soát các giao dịch phải công chứng đang được quy định trong các luật, nghị định, thông tư hiện hành để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền và kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung trong thời hạn 01 năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, bảo đảm phù hợp với tiêu chí quy định tại Luật Công chứng (khoản 12 Điều 78). Bộ Tư pháp có trách nhiệm rà soát, cập nhật, đăng tải các giao dịch phải công chứng trên Cổng thông tin điện tử của Bộ (khoản 2 Điều 71).

Phương án này bảo đảm tính ổn định của Luật Công chứng vì không quy định cụ thể các loại giao dịch phải công chứng, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các loại giao dịch này do phải phù hợp với tiêu chí quy định tại Luật Công chứng, bảo đảm công khai, minh bạch, thuận lợi trong việc áp dụng pháp luật.

Về bảo đảm sự bình đẳng trong hoạt động của các tổ chức hành nghề công chứng, tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đề nghị chỉnh lý Điều 17 của dự thảo Luật theo hướng bảo đảm Phòng công chứng (PCC) bình đẳng với VPCC về điều kiện thành lập và hoạt động, cụ thể: PCC phải có số lượng từ 02 CCV trở lên (trừ PCC tại địa bàn cấp huyện có mật độ dân số thấp, cơ sở hạ tầng và dịch vụ chưa phát triển thì có thể có 01 CCV); có trụ sở đáp ứng các điều kiện do Chính phủ quy định; Trưởng PCC là CCV đã hành nghề công chứng từ 02 năm trở lên; quy định CCV đã thôi việc tại PCC muốn đầu tư thành lập VPCC, hợp danh vào VPCC khác phải đáp ứng các điều kiện tương tự như đối với CCV của VPCC.

Đồng thời, bổ sung quy định chuyển tiếp tại khoản 13 Điều 78 để tránh vướng mắc trong thực tiễn.

Góp ý Dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) đề nghị, về hiệu lực, về giá trị pháp lý của văn bản công chứng tại Điều 5, Ban soạn thảo nên cân nhắc, bổ sung rõ hơn các trường hợp ngoại lệ mà văn bản công chứng không có giá trị chứng cứ, ví dụ, khi có sai phạm nghiêm trọng trong quá trình công chứng hoặc khi có công chứng viên có hành vi gian dối. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch công chứng và nâng cao uy tín của nghề công chứng.

Đối với các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 7. Đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, bổ sung mức phạt rõ ràng và phạt nặng hơn đối với hành vi sách nhiễu, ép buộc người yêu cầu công chứng và đặc biệt là các hành vi gian lận, nhận lợi ích không chính đáng.

“Ngoài ra, cần quy định rõ hơn về trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp công chứng viên gây tổn thất cho người yêu cầu công chứng”, đại biểu nói.

Đồng quan điểm, đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình (đoàn tỉnh Trà Vinh) đề nghị cần có chế tài xử phạt đối với tổ chức hành nghề công chứng không kịp thời thông báo và gửi bản sao hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng thay đổi, gia hạn hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên cho Sở Tư pháp.