Ông Nguyễn Độ (57 tuổi), người đẻ tới 14 người con, hiện sống ở làng Cồn Sẻ (thuộc xã Quảng Lộc, huyện Quảng Trạch, Quảng Bình). Trong gian nhà 30m2 chật chội, ông cùng hơn chục đứa con chen chúc. Con trai lớn của ông Độ năm nay đã 36 tuổi, trong khi đứa nhỏ nhất mới tròn 10 tuổi.
Hỏi về lý do đẻ nhiều, ông hồn nhiên trả lời: "Hồi trước nhà nghèo, tôi bàn với vợ đẻ nhiều con để lập đội tàu đi biển. Sau này có điều kiện mua tàu, khỏi phải thuê người". Nào ngờ, đẻ càng nhiều thì ước mơ mua tàu, lập đội đi biển càng xa vời. Bà Nguyễn Thị Hường, vợ ông, thở dài não nuột: "Chừng ấy miệng ăn, lo đủ bữa ăn đã mướt mồ hôi, nói gì đến chuyện mua tàu bè".
Ông Độ cưới vợ năm 1977. Một năm sau, cậu con trai đầu lòng ra đời. Nay chàng trai này cũng đã lập gia đình, đưa ông Độ lên chức ông nội. Từ đó đến năm 2007, vợ chồng ông "sản xuất" sòn sòn theo tiến độ hai năm một đứa. Đến giờ, ba người con đầu đã lập gia đình.
 |
|
Ông Độ và đứa con thứ 5 ngày ngày dãi dầu với biển. Ảnh: Gia đình&Xã hội.
|
Giống như bố mẹ mình, họ cũng gần như không quan tâm đến việc tuân thủ Pháp lệnh Dân số. Ba người con lần lượt đã sinh hơn chục đứa cháu cho ông Độ, tất cả đều sống trong ngôi nhà tàn tạ này. Cũng bởi quá nhiều con, cháu, phần lớn thời gian bà Hường chỉ dành nấu nướng, giặt giũ. Trong khi đó, ông Độ quần quật chạy lo ăn từng bữa. Mấy người con đã lập gia đình của ông phải đi biển thuê, người vào Nam làm mướn, thu nhập chẳng đáng là bao.
Thấm thía nỗi khổ khi sinh đẻ quá nhiều, bà Hường trải lòng: "Thời chúng tôi lạc hậu nên mới vậy. Chứ giờ có cho tiền, tôi cũng không đẻ nhiều như thế. Bốn năm, tôi sinh ba đứa con. Tôi bế đứa út thì chồng mắc võng ru đứa áp út. Đứa trước lớn lên lại lấy quần áo, tã lót để con sau mặc. Hồi tôi vừa sinh con thứ ba được ba ngày đã phải tự làm việc nhà. Nhà nghèo, vợ chồng tôi vay mượn khắp nơi".
Ông bà không ra trạm y tế mà lần nào cũng đẻ ở nhà. Ông Nguyễn Cương, trưởng thôn Cồn Sẻ, cho biết: "Lúc chính quyền địa phương phát hiện thì ông bà ấy đã âm thầm sinh gần chục đứa con. Chính quyền xã đã xuống tìm hiểu, khuyên can, vận động. Cán bộ dân số đến tận nơi, bảo đi triệt sản, rồi phát cả dụng cụ phòng tránh thai. Song thấy bóng cán bộ từ xa, cả hai vợ chồng đã trốn biệt".
Chuyện khó tin về gia đình ông Độ sẽ chẳng mấy ai biết đến, nếu không có lần ông bị sốt phải chuyển lên Trung tâm Y tế huyện điều trị mấy hôm. Nhà nghèo không có tiền, bà Hường hôm đầu còn ở lại chăm chồng. Đến ngày thứ hai, đám trẻ đói ăn đã dắt nhau kéo xuống tận Trung tâm Y tế "nằm viện" cùng cha. Hôm đó, cả Trung tâm y tế huyện được một phen náo động.
Hỏi về chuyện ăn ngủ, chuyện sinh hoạt của cả đội quân trẻ con này, ông Độ cười ngặt nghẽo: "Đông quá lại sát nhau như nên tôi cứ đặt theo tên làng, tên xã cho dễ nhớ. Ấy vậy mà có khi, gọi tên đàn con với đám cháu vẫn nhầm lẫn lung tung, không thể nào chính xác được".
Một lần, cán bộ xã đến nhà làm chính sách trợ cấp Tết và yêu cầu cả gia đình phải có mặt. Ngoài ba đứa con đi làm xa, ông Độ phải toát mồ hôi chạy suốt nửa ngày trời mới tập hợp được "đội quân nhí" này. Đám trẻ về xếp hàng ngang trước sân. Bà Hường gọi tên con lại nhầm sang cháu, cứ thế diễn đi diễn lại suốt một buổi chiều. Mãi đến tối mịt, đồng chí cán bộ mới làm xong cái danh sách để phát gạo, quần áo, bánh trái cho gia đình này.
 |
|
Mấy đứa con và cháu của vợ chồng bà Hường. Ảnh: Gia đình&Xã hội.
|
Chưa hết, việc làm giấy tờ cho lũ trẻ của gia đình ông Độ cũng lắm nỗi bi hài. Đẻ nhiều, sợ bị nhắc nhở, dị nghị nên ông Độ cũng trốn luôn làm giấy khai sinh cho con. Khi chuyện vỡ ra, cán bộ tư pháp xã phải vận động ông bà đưa con, cháu lên ủy ban xã làm giấy khai sinh. Lần đầu, ông dẫn "chọn lọc" mười đứa, vì dẫn đi đông quá quản không xuể.
Làm được giấy khai sinh cho mười đứa đầu cũng mất cả ngày trời bởi ông không nhớ rõ chúng sinh ngày nào, tháng nào. Thế là ông khai đại đứa này sinh ngày ấy, tháng ấy, năm ấy. Đồng chí cán bộ xã ghi theo lời khai, thế nhưng sau đó lại tá hỏa vì sai nhiều quá. Đứa trước ông khai sinh tháng 10 năm trước, đứa sau ông khai sinh tháng 7 năm sau, chỉ cách nhau chưa đầy 9 tháng. Cán bộ tư pháp hỏi sao mà sinh được ngay như thế thì ông Độ gãi đầu gãi tai bảo "nhớ nhầm, xin khai lại".
Đợt khai sinh lần sau còn lắm chuyện bi hài hơn. Vì chẳng nhớ đứa nào đã khai, đứa nào chưa khai, ông Độ dẫn đi cả loạt. Cán bộ xã lại phải làm lại từ đầu. Hôm ấy, chính quyền địa phương phải cắt cử hẳn hai cô giáo mầm non sang trông coi.
Khai sinh rồi thì phải có sổ sách, mà cái cuốn sổ hộ khẩu chỉ có mấy trang, chẳng thể ghi đủ hết từng ấy tên người trong gia đình. Cán bộ xã nghĩ mãi không biết cách nào để làm. Làm hai cuốn sổ thì không được, mà tách sổ cho mỗi đứa con của ông thì cũng không xong. Thế là họ phải sáng tạo bằng cách gộp ba cuốn sổ hộ khẩu lại thành một.
Vì quá đông người nên chuyện ăn uống trong nhà cũng phức tạp. Hiếm khi cả gia đình cùng ngồi ăn vì nhà chật không đủ chỗ ngồi. "Nhà cũng chỉ có chục chiếc tô ăn cơm, vỡ gần hết rồi nên phải chia ca ra ăn. Đám nhỏ ăn trước, đám lớn ăn sau. Có bữa chúng đói, ăn sạch sẽ, vợ chồng tôi lại nhịn đến bữa sau nấu nhiều chút ăn luôn thể. Có năm đến mùa lúa, vợ tôi vẫn phải vác rổ rá sang hàng xóm mượn gạo. Cũng may bà con hàng xóm cũng thương tình, mang tiếng là cho mượn chứ chẳng khi nào đòi cả", ông Độ kể. Cứ thế, mỗi lần gia đình ông Độ đến giờ ăn cơm là hầu như cả xóm đều biết, bởi tiếng gọi í ới của bà Hường, tiếng chân lũ trẻ chạy rầm rập.
Ông Nguyễn Cương, Trưởng thôn Cồn Sẻ, nói: "Gia đình họ kể cả ăn cơm hay đi ngủ cũng đều tăm tắp, ai nấy ngồi đúng chỗ quy định. Khi đi ngủ thì nằm chung cả một dãy dưới sàn nhà. Mỗi buổi tối ngủ phải kiểm tra chân để xem đủ người không. Thế nhưng cũng có lắm khi thiếu mất hai cái chân, hoặc có khi thừa thêm hai cái chân mà chẳng biết của đứa nào. Vợ chồng ông Độ thì cứ tặc lưỡi kệ, vì trời sinh voi sinh cỏ".