Tạp chí Jane’s Defence Weekly đưa tin, Bộ quốc phòng Ukraine vừa công bố hình ảnh về chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực T-64BV mà quân đội chính phủ nước này tịch thu được từ tay lực lượng ly khai ở khu vực phía đông Ukraine.
Lai lịch xe tăng T-64BV từ miền đông
Trong bản báo cáo của Bộ quốc phòng Ukraine cho hay, dựa trên những điều tra ban đầu thì chiếc xe tăng T-64BV và trang thiết bị trên nó có nguồn gốc từ Nga, phía Ukraine cũng cáo buộc Nga đã đứng sau hỗ trợ cho lực lượng ly khai ở miền đông nước này.
 |
Hình ảnh về chiếc T-64BV được Bộ quốc phòng Ukraine công bố.
|
Chiếc T-64 bị thu giữ trong một đợt tấn công của quân đội chính phủ Ukraine gần thành phố Artemivsk, thuộc tỉnh miền đông Donetsk. Theo đại diện quân đội, chiếc xe tăng trên không nằm trong biên chế lực lượng tăng thiết giáp của Quân đội Ukraine cũng như trong lực lượng dự bị của nước này.
Phía Ukraine cũng công bố thông tin về chiếc xe tăng bị thu giữ, nó được sản xuất vào tháng 10/1987 tại nhà máy sản xuất tăng - thiết giáp Kharkov và chuyển giao cho một đơn vị đóng quân tại Nga (khi còn nằm trong Liên Xô). Hiện nay, đơn vị tiếp quản chiếc T-64BV này là Lữ đoàn bộ binh cơ giới 205, Lục quân Nga.
Hình ảnh ban đầu của chiếc T-64 trên bị nhầm lẫn với những chiếc xe tăng T-72, lực lượng vũ trang ly khai ở miền đông Ukraine được cho là đã tiếp nhận chiếc tăng trên vào khoảng thời gian giữa tháng 6 năm nay. Cùng với khoảng thời gian phía Ukraine và NATO cáo buộc những chiếc xe tăng có nguồn gốc từ Nga vượt sang biên giới Ukraine vào hôm 14/6.
 |
Phía Ukraine có những bằng chứng xác định chiếc T-64BV trên có nguồn gốc từ Quân đội Nga.
|
Xe tăng chiến đấu chủ lực T-64BV là phiên bản nâng cấp cuối cùng của dòng T-64, nó được trang bị hệ thống giáp bảo vệ phản ứng nổ ERA trên tháp pháo cũng như toàn bộ thân xe. T-64BV được trang bị vũ khí chính gồm pháo nòng trơn 125mm 2A26M2 đi kèm với hệ thống kiểm soát hỏa lực, kíp chiến đấu gồm 3 người và có trọng lượng khoảng 42 tấn.
T-64BV có hình dáng gần giống với xe tăng T-72 đặc biệt khi nó được trang bị giáp phản ứng nổ ERA, và chỉ có thể phân biệt được với một số khác biệt nhỏ ở vị trí như hệ thống dẫn đường hồng ngoại, hệ thống bánh xích và ống xả của động cơ.
Quân đội Ukraine hiện vẫn chưa rõ lực lượng dân quân ly khai ở miền đông Ukraine sở hữu bao nhiêu xe tăng T64BV. Nhưng theo thông tin tình báo thì lực lượng này sở hữu ít nhất là 3 chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực chưa rõ chủng loại và con số này có thể có thể tăng lên gấp đôi trong thời gian sắp tới.
 |
Điểm khác biệt của T-64 và T-72 có thể dễ nhận thấy qua một số chi tiết bên ngoài thân xe T-64.
|
Quân ly khai miền đông có đủ sức vận hành tăng?
Việc lực lượng dân quân ở miền đông sở hữu xe tăng là động thái mà chính quyền Ukraine không hề mong muốn. Tuy nhiên khả năng sử dụng các trang thiết bị quân sự hạng nặng của lực lượng ly khai vẫn còn khá hạn chế.
Lực lượng tăng - thiết giáp nếu không có sự hỗ trợ tốt từ bộ binh hay không quân sẽ rất dễ bị tiêu diệt bằng các loại vũ khí chống tăng bộ binh hay các máy bay chiến đấu trang bị tên lửa chống tăng cũng như từ những chiếc xe tăng của đối phương.
Ngoài ra, một điểm quan trọng nữa là trang bị hậu cần khá quan trọng với lực lượng tăng thiết giáp nhưng lực lượng ly khai mà không có điều này. Và đây cũng là điểm trừ lớn nhất khiến lực lượng xe tăng ở miền đông không chỉ riêng quân ly khai mà cả phía quân đội chính phủ Ukraine cũng gặp hoàn cảnh tương tự.
 |
Xe tăng T-64 của Quân đội Ukraine.
|
Bên cạnh đó, việc lực lượng dân quân ở miền đông sở hữu nhiều loại tên lửa phòng không vác vai cũng như các hệ thống tên lửa chống tăng tạo ra mối đe dọa thật sự đối với Quân đội Ukranie. Bằng chứng là quân chính phủ Ukraine chịu tổn thất khá nặng nề khi hàng loạt máy bay cũng như xe bọc thép chiến đấu của họ bị bắn hạ.
Ukraine hiện nay cũng sở hữu một số lượng nhất định những chiếc T-64 nhưng đa phần đều không sử dụng được và đây cũng được xem một trong như nguồn cung có thể giải thích cho việc sở hữu T-64BV của lực lượng ly khai.
Nếu những tuyên bố của phía Ukraine là chính xác thì đây sẽ là bằng chứng quan trọng rằng Nga đang trực tiếp cung cấp vũ khí lực lượng dân quân ly khai ở miền đông Ukraine.
 |
Xe tăng chiến đấu chủ lực T-64 từng là một trong những thiết kế sáng giá của Quân đội Liên Xô trước đây.
|
Nga trước đây cũng bị phía Ukraine cáo buộc đã chuyển giao các thiết bị quân sự hạng nặng cho lực lượng ly khai như: pháo phản lực phòng loạt BM-21 Grad; tên lửa chống tăng dẫn đường 9K111 Fagot (AT-4); hệ thống tên lửa phòng không vác vai Grom và một loạt các loại vũ khí bộ binh hạng nhẹ khác. Về phần mình, Nga đã liên tục chối bỏ có liên quan đến việc hỗ trợ vũ khí quân nổi dậy ở phía đông Ukraine.
Xe tăng chiến đấu chủ lực T-64 do Phòng thiết kế Kharkiv Morozov (nằm trên lãnh thổ Ukraine) nghiên cứu phát triển từ những năm 1960 cho lực lượng vũ trang Liên Xô. Sau khi Liên Xô tan rã, Quân đội Liên bang Nga đã loại biên chế hầu hết T-64 và chỉ giữ lại T-62, T-72, T-80. Trong khi đó, Ukraine đã giữ lại sử dụng và nâng cấp T-64 để trang bị.
Có khoảng 2.000 chiếc T-64 đã bị loại biên khỏi lực lượng tăng thiết giáp của Nga và được đưa vào lực lượng dự bị. Hiện không rõ số lượng cụ thể của những chiếc T-64 còn có thể hoạt động mà Nga đang sở hữu hiện nay. Tuy được đánh giá có thiết kế tốt hơn những chiếc T-72 nhưng T-64 vẫn không dành được sự quan tâm của giới tướng lĩnh Liên Xô lúc đó một phần vì chi phí sản xuất đắt đỏ, chế tạo phức tạo.