Hải quân Nga chính thức biên chế tàu ngầm hạt nhân tấn công thế hệ mới nhất Project 885 Yasen (NATO định danh là Graney) vào năm 2013. Tàu ngầm Project 885 Yasen do Cục Thiết kế trung ương Malakhit thiết kế, Nhà máy Sevmash (Nhà máy chế tạo máy Phương Bắc) sản xuất, nhằm thay thế lớp tàu ngầm hạt nhân Project 949/949A được đóng từ thời Liên Xô.
Tàu ngầm hạt nhân thế hệ thứ tư Severodvinsk là chiếc đầu tiên thuộc Project 885 Yasen (Hải quân Nga). Tàu ngầm lớp Yasen có trọng lượng giãn nước 9.500 tấn khi nổi và 13.800 tấn khi lặn, mớn nước 8,4m.
 |
| Tàu ngầm hạt nhân thế hệ thứ tư Severodvinsk là chiếc đầu tiên thuộc Project 885 Yasen. |
Với một lò phản ứng hạt nhân có tuổi thọ 30 năm và một động cơ đẩy hoàn toàn mới, nó có thể lặn sâu 600m, đạt tốc độ 20 hải lý/giờ khi nổi và 31 hải lý/giờ (khoảng 57 km/giờ) khi lặn, biên chế 90 thủy thủ. Tàu ngầm hạt nhân tấn công Project 885 Yasen được thiết kế nhằm thay thế cho các loại tàu ngầm Akula và Oscar đã lỗi thời trong Hải quân Nga.
Project 885 Yasen có lượng dãn nước khi lặn lên tới 13.800 tấn, dài 120m, rộng 15m, lặn sâu tối đa 600m. Tàu được trang bị 10 ống phóng ngư lôi cỡ 680mm (8 ống) và 533mm (2 ống) cho phép nhiều loại ngư lôi, tên lửa chống ngầm.
 |
| Project 885 Yasen có lượng dãn nước khi lặn lên tới 12.800 tấn, dài 120m, rộng 15m, lặn sâu tối đa 600m. |
Tàu được trang bị một lò phản ứng hạt nhân với khả năng cung cấp điện năng cho tàu hoạt động liên tục 25-30 năm mà không tiếp liệu. Thời gian hoạt động trên biển chỉ bị giới hạn bởi lượng lương thực, thực phẩm cung cấp cho thủy thủ đoàn 90 người (32 sĩ quan).
Theo thiết kế, Project 885 Yasen được trang bị hệ thống tên lửa hành trình tấn công đa năng Klub-S (biến thể nội địa) với khả năng bắn nhiều loại đạn gồm: Đạn tên lửa chống tàu siêu thanh 3M-54 (đạt tầm bắn 440-660km, tốc độ hành trình vượt âm thanh mach 2,9); đạn tên lửa hành trình đối đất 3M-14 đạt tầm phóng đến 600-900km.
 |
| Sau khi được đưa vào biên chế, Severodvinsk trở thành chiếc tàu ngầm uy lực nhất trong hạm đội của Nga hiện nay. |
Sau khi được đưa vào biên chế, Severodvinsk trở thành chiếc tàu ngầm uy lực nhất trong hạm đội của Nga hiện nay. Tuy vậy, hải quân Nga vẫn tiếp tục lên kế hoạch cải tiến, nâng cấp loại tàu ngầm này để có thể đọ với tàu ngầm Mỹ.
Chính các quan chức hải quân Mỹ đã công khai thừa nhận sức mạnh của tàu ngầm hạt nhân Nga. Trong một hội thảo về tàu ngầm hải quân diễn ra năm ngoái, Chuẩn Đô đốc Dave Johnson, phục trách tàu ngầm của Bộ Tư lệnh Hệ thống Biển (NAVSEA) Mỹ đã tuyên bố: “Chúng ta sẽ phải đối mặt với những đối thủ đáng gờm. Một trường hợp đáng chú ý là tàu Severodvinsk, phiên bản tàu ngầm tên lửa dẫn đường hạt nhân (SSGN) của Nga. Tôi bị ấn tượng với con tàu này đến mức đã ra lệnh chế tạo một mẫu tương tự từ các dữ liệu công khai”. “Năng lực tác chiến ngầm của các nước không bao giờ chịu giẫm chân tại chỗ”, ông nhấn mạnh.
 |
| Tàu ngầm Yasen của Hải quân Nga trên biển. |
Hải quân Nga đã ý thức được rằng dù được trang bị nhiều công nghệ tự động hóa hiện đại, Severodvinsk vẫn là loại tàu ngầm cũ với thiết kế và công nghệ từ thập niên 1990. Bởi vậy, Nga dự kiến sẽ tiếp nhận một tàu ngầm tấn công lớp Project 885M Yasen cải tiến mang tên Kazan vào năm 2016, theo báo chí Nga.
Tàu ngầm Kazan sẽ được tích hợp nhiều hệ thống vũ khí và cảm biến hiện đại hơn so với tàu Severodvinsk, và cũng sẽ phát ra tiếng ồn thấp hơn bậc tiền bối này.
Theo kế hoạch, hải quân Nga dự kiến sẽ tiếp nhận ít nhất 8 tàu ngầm tấn công lớp Yasen cải tiến. Tàu ngầm thứ ba thuộc lớp này mang tên Novosibirsk đã bắt đầu được đóng từ tháng 7/2013.