Hải quân Mỹ thử ACTUV săn tàu ngầm Kilo Nga?

Loại phương tiện săn tàu ngầm không người lái trên của Mỹ vốn là sản phẩm của một dự án thuộc Cơ quan nghiên cứu quốc phòng tiên tiến (DARPA) có tên là Anti-Submarine Warfare Continuous Trail Unmanned Vessel (ACTUV). Nó được thiết kế để săn tìm các tàu ngầm diesel của đối phương thuộc thế hệ mới có khả năng gần như im lặng hoàn toàn khi hoạt động.

Để thực hiện nhiệm vụ tuy tìm sát thủ dưới lòng đại dương, tàu săn ngầm không người lái ACTUV đã vạch ra ba mục tiêu căn bản: phương tiện săn ngầm phải vượt qua tốc độ của tàu ngầm diesel nhưng với chi phí giá thành thấp hơn đáng kể so với các hệ thống đang có; hệ thống mới phải đảm bảo được khả năng định vị an toàn trên đại dương theo luật biển; cuối cùng nó phải có khả năng theo dõi một cách chính xác các tàu ngầm diesel dù đang ở bất kể vị trí nào.

Các đợt thử nghiệm tàu săn ngầm ACTUV đến nay đã đem lại nhiều hứa hẹn. Trước đó vào tháng 3/2015, trang Defense One cho biết, trong đợt thử nghiệm kéo dài 6 tuần ngoài bờ biển Mississippi phương tiện ACTUV đã chứng tỏ khả năng tự động tránh va chạm với các tàu thuyền đang di chuyển, đồng thời vẫn định hướng được các vật cản tự nhiên ở xung quanh.

Đợt thử nghiệm lớn tiếp theo của ACTUV dự kiến sẽ kiểm tra khả năng theo dõi một tàu ngầm ngay cả trong tình huống ACTUV bị các tàu khác bao vây.

Động thái này của Mỹ diễn ra khi trong những năm gần đây tàu ngầm diesel đang trở thành loại vũ khí phát triển nhanh chóng trên khắp thế giới, chủ yếu do nó có chi phí giá thành thấp. Mới đây, Nga còn tuyền bố đã hạ thủy một loại tàu ngầm chạy êm nhất thế giới.

Mặc dù tàu ngầm diesel không có khả năng hoạt động trên vùng đại dương mở rộng với thời gian dài và tốc độ nhanh như tàu ngầm hạt nhân, nhưng hiện nay tàu ngầm diesel vẫn là một thách thức lớn đối với Mỹ. Không chỉ rẻ hơn và chạy êm hơn tàu ngầm hạt nhân, tàu ngầm diesel còn có thể cho phép lực lượng hải quân khắp nơi trên thế giới cản trở các tàu vận tải quân và dân sự dọc theo các tuyến đường ven biển.

Hơn nữa mối đe dọa của tàu ngầm diesel sẽ càng gia tăng hơn khi các tàu thế hệ mới được trang bị động cơ đẩy kèm theo pin lithium-ion, càng làm cho chúng chạy êm hơn và sẽ càng khó khăn hơn để có thể phát hiện ra các tàu ngầm này.

“Phát hiện một tàu ngầm chạy bằng động cơ điện-diesel trong một vùng nước với nhiều phương tiện qua lại chẳng khác nào xác định âm thanh của một chiếc xe hơi đơn động cơ đang chạy trong một thành phố lớn đông người”, Chuần đô đốc Mỹ Frank Drennan nói vào tháng 3/2015.

Với việc tạo ra tàu săn ngầm ACTUV, Hải quân Mỹ tin rằng sẽ có thể theo dõi chính xác hơn các tàu ngầm diesel của đối phương. Đồng thời việc chuyển sang sử dụng các thiết bị không người lái như ACTUV vào nhiệm vụ này sẽ tiết kiệm tối đa nguồn lực và nhân sự cho hải quân.

“ACTUV có thể vượt quãng đường hàng nghìn cây số, hoạt động liên tục nhiều tháng. Nó có thể phát hiện tàu ngầm điện-diesel mà chỉ cần một tín hiệu nhỏ”, Ellison Urban, người quản lý chương trình DARPA cho biết.