Sau cơn mưa tuyết nhỏ, thành phố Washington bị bao phủ trắng xóa. Trong bộ trang phục luộm thuộm thường ngày, Steve Bannon bước vào khách sạn 5 sao Hay-Adams cách Nhà Trắng không xa để phát biểu trước các thính giả.
Cựu chiến lược gia của Nhà Trắng, người từng được Donald Trump hết lời ca ngợi, đã diễn thuyết về “những người Mỹ tầm thường” tin rằng họ bị “thế giới bỏ lại phía sau”.
Ông nhận được phản ứng nồng nhiệt từ đám đông và hăng hái trả lời các câu hỏi. Bannon cư xử như thể sự nghiệp chính trị của ông chưa hề sụp đổ như những dòng tiêu đề nổi lên trên mặt báo.
Tuy nhiên, ngay sau buổi chiều lạnh giá đó, Bannon chính thức rời khỏi Breitbart News, nơi ông từng gọi là nền tảng của cánh hữu thay thế, một nhóm tân Phát xít, da trắng thượng đẳng và bài trừ Do Thái ủng hộ luật nhập cư và các thỏa thuận thương mại nghiêm ngặt hơn.
Đó là cú đánh cuối cùng sau một tuần quay cuồng. Bannon, người từng rời Nhà Trắng trong hổ thẹn, giờ lại bị đá khỏi chính công ty của mình.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) chúc mừng Steve Bannon, cố vấn cao cấp của tổng thống, trong lễ nhậm chức của nhân viên cấp cao tại Phòng Đông của Nhà Trắng vào ngày 22/1/2017 ở Washington DC. Ảnh: AFP/Getty. |
Sự sụp đổ chóng vánh của người rỉ tai Trump
Chỉ vài tháng trước, Steve Bannon còn được coi là người đàn ông quyền lực thứ hai ở Washington. Cựu chiến lược gia trưởng của tổng thống Mỹ, người giật dây những quyết định gây tranh cãi tại Phòng Bầu dục, từng được ví như kẻ rỉ tai Trump.
17 tháng trước, ông là “tài năng xuất sắc nhất trong chính trị” theo lời Trump. Giờ đây, ông chỉ là “Steve cẩu thả”, con người bất hạnh bị tổng thống đương nhiệm đặt biệt danh chế nhạo.
Nguyên nhân là Bannon đã nói những điều làm mếch lòng sếp cũ trong cuốn sách “Lửa và Cuồng nộ: Bên trong Nhà Trắng của Trump” (Fire and Fury: Inside The Trump White House).
Cựu chiến lược gia tại Nhà Trắng đã nặng lời chỉ trích tổng thống và gia đình. Ông gọi quyết định gặp mặt người Nga của Donald Trump Jr, con trai của ông Trump, trong chiến dịch tranh cử năm ngoái là “mưu phản”.
Nỗ lực cải chính của Bannon sau đó cũng không ngăn được cơn giận của tổng thống. Trong một tuyên bố dài dòng, ông Trump nói Bannon “đã bị mất trí”. Ông nói với Wall Street Journal rằng ông cảm thấy bị phản bội và ban cho Bannon “nụ hôn tử thần” bằng biệt danh “Steve cẩu thả”.
 |
| Cuốn sách "Lửa và Cuồng nộ: Bên trong Nhà Trắng của Trump" được bày bán tại hiệu sách Book Culture ở New York. Ảnh: Reuters. |
Không lâu sau khi cuốn sách của Michael Wolff được phát hành, sự sụp đổ của Bannon đã không thể cứu vãn. Ông rời đế chế truyền thông quyền lực Breitbart, bị những người ủng hộ cắt đứt quan hệ và đối mặt tương lai vô định.
“Cú tự sát chính trị này đáng ghi vào lịch sử. Bannon vẫn nghĩ mình là một nhà cách mạng. Nhận thức đó sẽ không thay đổi. Chỉ là bây giờ ông ta không có phương tiện, không có nhân viên, không có kênh truyền thông và không có nhà tài trợ lớn cho tham vọng của mình", trang Axios nhấn mạnh.
Theo BBC, ngay cả trong Nhà Trắng, nơi sự nghiệp của các chính trị gia thường ngắn ngủi, sự thăng tiến và sụp đổ đột ngột của Bannon vẫn được coi là đáng chú ý.
Rũ bỏ thực tế phũ phàng
Cách đây một năm, trong bài diễn văn nhậm chức, ông Trump đã nhắc đến hai cụm từ “America First” (Nước Mỹ trước tiên) và “American carnage” (Sự tàn sát nước Mỹ). Cả hai được cho là tác phẩm của Bannon và Stephen Miller, người vẫn là cố vấn chính sách cao cấp tại Nhà Trắng.
Dẫn dắt chiến dịch của Trump trong những tháng cuối cùng và giữ vững niềm tin khi những người khác đã bỏ rơi ứng viên đảng Cộng hòa, Bannon được xem là trợ thủ hàng đầu trong mắt vị tỷ phú New York.
Sau khi tới Nhà Trắng cùng ông Trump, Bannon trở thành chiến lược gia trưởng với văn phòng ở Cánh Tây và đường dây trực tiếp tới Phòng Bầu dục để báo cáo thẳng cho tổng thống.
Ở vị trí quyền lực này, Bannon dường như đủ khả năng loại bỏ các cơ quan và lãnh đạo bị ông tuyên bố là tham nhũng và trục lợi. Chẳng mấy chốc, chân dung vị cố vấn đã bao phủ trang bìa các tạp chí cùng những lời đồn thổi về “Tổng thống Bannon”.
 |
| Steve Bannon nghe Donald Trump phát biểu với báo chí trong Phòng Nội các của Nhà Trắng. Ảnh: AFP/Getty. |
Tuy nhiên, giống như câu chuyện trong thần thoại, Bannon đã bay quá gần Mặt Trời. Ông bị loại khỏi Hội đồng An ninh Quốc gia và dần bị cho ra rìa. Tháng 8 năm ngoái, sau thất bại trong cuộc đấu đá quyền lực với con gái Ivanka và con rể Jared Kushner của Trump, hai cố vấn cao cấp của tổng thống, ông bị đẩy khỏi chính quyền.
Bannon quay lại làm chủ tịch điều hành của Breitbart và hoạt động chính trị tích cực hơn. Một khi đã ở bên ngoài chính quyền, ông được tự do theo đuổi các kẻ thù chính trị của mình.
Bannon đặt ra nhiệm vụ táo bạo nhằm thách thức các chính khách đương nhiệm của đảng Cộng hòa mà ông cho rằng không đủ trung thành với chương trình nghị sự của Trump.
Ông thề sẽ thay thế Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa, và bắt đầu ủng hộ các ứng viên cực hữu dù một số người có hồ sơ đáng ngờ và bị mất điểm trong các cuộc thăm dò.
Sự ủng hộ hết lòng của Bannon đối với Roy S. Moore tại Alabama, ngay cả khi các cáo buộc về việc cựu thẩm phán này tiếp cận các thiếu nữ 14 tuổi nổi lên, đã dẫn đến thất bại ê chề. Lần đầu tiên bang Alabama có một nghị sĩ đảng Dân chủ tại Thượng viện.
Tại Breitbart, Bannon dường như đã đánh mất sự tín nhiệm của các nhà quản lý và các cây bút, những người từng nhất mực trung thành khi ông biến trang web này từ một công ty khởi nghiệp lộn xộn thành một trong những kênh truyền thông đối lập cánh hữu có tiếng nói mạnh mẽ nhất.
Theo các cuộc phỏng vấn của New York Times với một số nguồn tin thân cận, sự tín nhiệm ngày càng sụt giảm trong thời gian gần đây khi Bannon tỏ ra sa sút nghiêm trọng trong khả năng đánh giá.
Một số cộng sự và bạn bè cho biết Bannon có vẻ xa rời thực tại, ông không thể hoặc không muốn nhìn nhận mức độ nghiêm trọng của việc mình bị đuổi khỏi Nhà Trắng và ảnh hưởng tiềm tàng của việc này đối với Breitbart.
Những người làm việc cùng Bannon trong vài tháng qua nói rằng ông ngày càng tỏ ra kiêu ngạo và xa cách. Việc Bannon công khai xúc phạm gia đình tổng thống mà không nghĩ đến hậu quả chỉ là giọt nước làm tràn ly.
Không còn đường quay đầu
Động thái tiếp theo của Bannon sẽ được theo dõi sát sao. Ông hiện vẫn sống trong ngôi nhà được gọi là “Tòa đại sứ Breitbart” trên Đồi Capitol, nơi từ lâu đã trở thành trụ sở không chính thức của Breitbart News. Sự ra đi lần này giúp Bannon không còn phải làm việc với chủ sở hữu Breitbart Larry Solov và giám đốc điều hành Mercer.
“Nếu nhìn vào sự nghiệp của ông ấy thì anh sẽ thấy cứ mỗi 6 hoặc 7 năm ông ấy lại lặp lại điều này. Ông ấy trở nên vô cùng hung hăng và muốn làm mọi thứ theo cách của mình”, một nguồn tin thân cận nói với Guardian.
Một số người nghi ngờ rằng cuối cùng Bannon sẽ lại kết nối với Trump. “Họ giống như hai ngôi sao có cùng quỹ đạo và tương trợ lẫn nhau. Giờ họ đang tách ra nhưng tôi nghĩ đó không phải là sự chia tách hoàn toàn”, Michael Steele, cựu Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, nhận xét.
 |
| Cố vấn cao cấp Jared Kushner, cố vấn chính sách Stephen Miller và chiến lược gia trưởng Steve Bannon theo dõi Tổng thống Donald Trump trong buổi ký sắc lệnh về nhập khẩu thép tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, ngày 20/4/2017. Ảnh: Washington Post/Getty. |
“Hai người họ vẫn cần nhau. Trump có nền tảng còn Bannon có thông điệp. Tôi đồ rằng chỉ đến hè này là hai người họ lại trò chuyện với nhau. Tôi sẽ không quá ngạc nhiên nếu hiện tại họ vẫn giữ liên lạc”, Steele nói với Guardian.
Trong khi đó, số khác lại cho rằng Bannon không còn đường quay đầu dù đã tỏ ra hối hận sau những sai lầm của mình. Cuối tuần trước, Nhà Trắng đã cử các đồng minh của ông Trump và các thành viên chủ chốt của chính quyền tới chương trình talk show Chủ nhật để bảo vệ tổng thống và hạ thấp uy tín của Bannon.
Tiếng nói mạnh mẽ nhất là Stephen Miller, người từng theo sát Bannon tại Nhà Trắng và được Bannon coi như hậu bối. Xuất hiện trên CNN hôm 14/1, Miller tuyên bố ý kiến của ông Bannon trong cuốn sách của nhà báo Michael Wolff là "nực cười".
Hôm 15/1, khi được hỏi liệu tuyên bố của Bannon rằng Donald Trump Jr. là "một người yêu nước" có thay đổi được gì hay không, phó phát ngôn viên Nhà Trắng Hogan Gidley tỏ ra ngập ngừng.
“Tại thời điểm này tôi cho rằng ông Bannon không có đường quay lại”, ông nói.