Trong bối cảnh đương kim Tổng thống Donald Trump vẫn không thừa nhận chiến thắng của ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden và tiếp tục theo đuổi nỗ lực pháp lý nhằm đảo ngược kết quả bầu cử, tình hình Nhà Trắng hiện tại cũng trở nên rối bời theo.
Tương lai bất định cùng khả năng mất việc một khi ông Biden chính thức nhậm chức vào năm sau đặt nhiều nhân viên dưới quyền ông Trump vào thế phải chọn giữa lòng trung thành, tiếp tục sát cánh cùng ông hay chấp nhận số phận và tính toán cho tương lai sắp tới.
 |
| Tổng thống Donald Trump trong một phiên họp |
Người lo lắng…
Vào ngày 15/11, ông Trump bất ngờ cho đăng tải loạt trạng thái trên trang Twitter cá nhân tuyên bố lý do duy nhất ông Biden “thắng” trong cuộc bầu cử là vì đã “gian lận phiếu bầu”. Ông cũng cáo buộc giới truyền thông Mỹ cố tình đưa tin thiên lệch bất lợi về ông và chỉ trích Công ty Dominion Voting Systems, chuyên cung cấp máy đếm phiếu ở các bang, phải chịu trách nhiệm việc máy móc của họ đếm không chính xác các lá phiếu.
Vài giờ sau đó, nhà lãnh đạo này đăng thêm một số dòng trạng thái khác giải thích rõ ràng là ông không có ý công nhận chiến thắng của ông Biden như một số đơn vị truyền thông đã đưa tin. “Ông ta chỉ thắng trong mắt của giới truyền thông giả mạo. Tôi chẳng thừa nhận gì cả. Chúng tôi còn một chặng đường dài phải vượt qua. Đây là một cuộc bầu cử đã bị gian lận” - ông Trump cho biết.
Dù chưa rõ ông Trump công khai những thông điệp trên để làm gì, song nếu mục đích là xốc lại tinh thần của các đồng minh và cấp dưới thì những phát ngôn của ông đã thất bại hoàn toàn. Trả lời phỏng vấn của đài NBC News, một cố vấn cấp cao ở Nhà Trắng giấu tên thú nhận ông cùng một số cộng sự khác đang cân nhắc tổ chức một buổi đối thoại thẳng thắn với ông Trump để thuyết phục ông từ bỏ mọi động thái nhằm thay đổi kết quả bầu cử và chấp nhận chuyển giao quyền lực vì lợi ích quốc gia. Theo cố vấn này, “hiện giờ không còn cách nào để ông Trump đắc cử nữa và ông ấy phải nhận ra điều này càng sớm càng tốt”.
Đồng quan điểm, một nhân viên Nhà Trắng giấu tên khác còn nói thêm rằng nếu ông Trump cứ tiếp tục vòng xoáy kiện, thua kiện rồi lại mở thêm vụ kiện mới thì chẳng những không thể tái đắc cử mà thậm chí còn có thể mất cả thành tựu đã đạt được trong bốn năm qua.
Hãng tin Reuters cho biết dưới sự chỉ đạo của ông Trump, Cơ quan quản lý các dịch vụ công (GSA) hiện vẫn chưa công nhận ông Biden là tổng thống tân cử và không cho phép ông cùng đội ngũ tiếp cận với các văn phòng và nguồn ngân sách liên bang dành cho chính quyền sắp tiếp quản. Điều này khiến quy trình chuyển giao quyền lực bị trì trệ đáng kể.
“Trong tương lai, khi người ta nhìn lại ông Trump, những gì người ta thấy sẽ chỉ còn là một tổng thống có cái tôi quá lớn, không chấp nhận thất bại và xem nhẹ những gì ông ấy đã làm được cho nước Mỹ. Tất cả thành tựu đó đều rất đáng nể, ông ấy nên tự hào về bản thân và ra đi không nuối tiếc” - nhân viên này nói lên điều mong mỏi ở ông Trump.
Kẻ rời đi
Bên cạnh những nhân viên thực sự lo lắng cho ông Trump, nhiều người khác lại chọn cách đơn giản hơn là xa lánh hoặc không ủng hộ, trường hợp điển hình nhất là Phó Tổng thống Mike Pence.
Ông Pence thường được đánh giá là một trong những quan chức thân cận nhất của chủ nhân Nhà Trắng và đã không ít lần đứng ra bảo vệ ông Trump mỗi khi ông có những phát biểu hớ hênh hay có những quyết định gây tranh cãi. Tuy nhiên, ông hầu như biến mất khỏi chính trường Mỹ, giữ im lặng và để mặc ông Trump một mình đối đầu với búa rìu dư luận.
Tờ The New York Times nhận định có thể là ông Pence đã “quá mệt mỏi” nhiều năm phải đi theo giải quyết hậu quả của ông Trump, cũng như không có niềm tin rằng ông Trump sẽ thắng kiện. Một khả năng khác là ông Pence đang muốn giữ hình ảnh, tránh vướng vào một nhân vật tai tiếng như ông Trump hiện nay để còn tiếp tục hoạt động trong nhiệm kỳ của tổng thống mới.
Theo thông tin mới nhất được đài CNN cập nhật từ một nhân viên làm việc cho ông Pence, phó tổng thống Mỹ được cho là đang chuẩn bị đi nghỉ ở bang Florida từ ngày 17-11 (giờ địa phương) đến ít nhất là đầu tuần sau mới quay lại làm việc.
Về phía đảng Cộng hòa nói chung, dàn lãnh đạo đảng cũng đã bắt đầu khởi động công tác chuẩn bị cho nhiệm kỳ sắp tới. Tờ The Wall Street Journal cho biết Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa tuần trước bất ngờ gửi thông báo tới tất cả phòng, ban trực thuộc yêu cầu sa thải một lượng lớn nhân viên không rõ lý do. Một nguồn tin nội bộ giải thích với The Wall Street Journal rằng phần lớn những vị trí này cũng chỉ để phục vụ trong kỳ bầu cử chứ không phải vị trí dài hạn.
Ai vẫn còn ủng hộ ông Trump?
Đến nay, quan chức cấp cao duy nhất ở Nhà Trắng vẫn còn nhiệt tình ủng hộ Tổng thống Trump là Ngoại trưởng Mike Pompeo. Gần đây nhất, ông nổi tiếng với lời khẳng định sẽ không có cuộc chuyển giao quyền lực nào cả và nếu có đi nữa thì cũng sẽ là chuyển giao từ nhiệm kỳ đầu tiên sang nhiệm kỳ hai của ông Trump.
“Cả thế giới đang theo dõi những gì đang xảy ra ở Mỹ. Chúng tôi sẽ kiểm lại hết số phiếu bầu. Cộng đồng quốc tế nên tin tưởng rằng quy trình chuyển giao quyền lực sẽ diễn ra suôn sẻ để đảm bảo Bộ Ngoại giao hoạt động như bình thường và đạt nhiều thành công với một tổng thống chính thức vào tháng 1 năm sau cũng đạt nhiều thành công như vậy” - ông Pompeo nhấn mạnh trong cuộc họp báo ngày 10-11.
Không ngoài dự đoán, những phát ngôn lập tức vấp phải chỉ trích kịch liệt từ các thành viên đảng Dân chủ vì “thiếu thực tế”. Đơn cử, lãnh đạo phe Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer khẳng định ông Pompeo nên chấp nhận thực tế là ông Biden đã đắc cử. Theo ông Schumer, “chúng ta đang có một cơn đại dịch đang hoành hành, chúng ta không có thời gian cho những lời bông đùa như vậy”.
Một thông tin đáng chú ý khác được tờ The Hill tiết lộ là một số nghị sĩ Cộng hòa đã trao đổi và khuyên ông Pompeo nên kín đáo chúc mừng ông Biden, còn lại muốn bảo vệ ông Trump tiếp cũng được nhưng chỉ nên xem những phát ngôn như vậy là cách để “an ủi và xoa dịu” tổng thống Mỹ mà thôi.
Tuy nhiên, việc cắt giảm nhân sự giữa lúc ông Trump vẫn còn chưa xong kiện tụng cho thấy đảng Cộng hòa, tương tự như ông Pence, không còn niềm tin và không còn mặn mà gì muốn gắn bó với nhà lãnh đạo này nữa. Đây cũng có thể là cách để vớt vát danh tiếng của đảng khi suốt bốn năm qua, đảng này luôn bị gọi là đảng riêng của ông Trump vì ngày càng xa rời các giá trị truyền thống của đảng.