Ngày 19/5, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi cảnh báo Tehran có thể nối lại hoạt động làm giàu urani ở mức 20%, nếu các nước châu Âu tham gia ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015, có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), không duy trì được thỏa thuận này sau khi Mỹ rút lui.
 |
| Giám đốc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi trong cuộc họp tại Rome, Italy ngày 10/10/2017. |
Phát biểu với báo giới sau cuộc hội đàm với Ủy viên châu Âu phụ trách năng lượng và khí hậu Miguel Arias Canete đang ở thăm Tehran, ông Saleki khẳng định nếu các bên giữ lời hứa, Tehran cũng sẽ thực hiện cam kết của mình. Theo ông, chính sách của Tehran hiện nay là kiên nhẫn và chờ đợi song sẽ chỉ trong vài tuần.
Người đứng đầu Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran nhấn mạnh mọi khả năng có thể xảy ra, trong đó có khả năng bắt đầu làm giàu urani ở mức 20%.
Bên cạnh đó, ông cũng cho biết Liên minh châu Âu (EU) đã cam kết “cứu vãn” JCPOA, bất chấp việc Tổng thống Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân này và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tehran. Theo ông, EU đã đưa ra nhiều đề xuất khác nhau và Iran sẽ đợi xem liệu các đề xuất này có trở thành hiện thực hay không.
Về phần mình, Ủy viên châu Âu Canete khẳng định JCPOA là "nền tảng của hòa bình", đồng thời vạch ra các kế hoạch của EU nhằm tiếp tục mua dầu và khí đốt của Iran cũng như bảo vệ các công ty châu Âu, bất chấp việc Mỹ nối lại các lệnh trừng phạt EU trong 6 tháng tới.
Theo ông, thông điệp của EU gửi tới Iran là châu Âu sẽ thực hiện các cam kết của mình chừng nào còn gắn liền với thỏa thuận này và sẽ nỗ lực tăng cường hoạt động thương mại vốn tiến triển rất tích cực với Iran.
Trong thông báo chí ngày 19/5 của Ủy ban châu Âu và Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran, EU và Iran sẽ tổ chức một hội nghị về hợp tác hạt nhân tại Brussels vào tháng 11 tới.
Thông cáo có đoạn: "Ủy ban châu Âu sẽ ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực của Iran trong việc sử dụng có trách nhiệm và an toàn năng lượng hạt nhân... Trên tinh thần phối hợp chặt chẽ, chúng tôi cũng nhất trí rằng hội nghị cấp cao lần thứ 3 về hợp tác hạt nhân sẽ diễn ra tại Brussels vào cuối tháng 11/2018". Hai hội nghị trước đó đã được tổ chức trong năm 2017, lần lượt tại Brussels và thành phố Isfahan của Iran.
Ngày 18/5, ông Canete đã tới Tehran thực hiện chuyến thăm quốc gia Trung Đông nhằm tăng cường mối quan hệ năng lượng giữu EU với Iran đặc biệt trong thời điểm khó khăn hiện nay đến từ tuyên bố rút lui khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Việc dỡ bỏ các trừng phạt liên quan đến vấn đề hạt nhân nguyên tử là một phần quan trọng của thỏa thuận hạt nhân.
Năm 2017, trao đổi thương mại giữa Iran và EU gần chạm mức 20 tỷ euro, tăng 60% so với năm trước đó. EU cam kết sẽ đảm bảo tiếp tục giữ vững đà tăng trưởng trao đổi song phương đồng thời xác định hành động phù hợp với những lợi ích về an ninh để bảo vệ đầu tư kinh tế.
JCPOA được ký kết giữa Iran và Nhóm P5+1, trong đó yêu cầu Iran kiềm chế chương trình hạt nhân, đổi lại cộng đồng quốc tế xóa bỏ phần lớn lệnh trừng phạt áp đặt với quốc gia này.