Cựu thủ tướng Najib Razak, 65 tuổi, tỏ vè bình thản khi đến khu liên hợp các tòa án ở Kuala Lumpur vào lúc 14h ngày 3/4. Khi xuống xe để vào tòa nhà, ông còn dừng lại để chào một nhóm những người ủng hộ mình.
Đi cùng ông Najib là luật sư Muhammad Shafee Abdullah. Phiên tòa vắng mặt vợ của cựu thủ tướng Malaysia là bà Rosmah Mansor, cũng bị cáo buộc nhiều tội danh như rửa tiền và trốn thuế. Con trai của ông Najib là Norashman đến tòa không lâu sau đó.
"Không đứng trên pháp luật"
Phát biểu mở đầu ngày xét xử thứ nhất, Tổng chưởng lý Tommy Thomas nhận định ông Najib đã nắm giữ "thứ quyền lực gần như tuyệt đối" trong gần một thập niên.
"Bị cáo không đứng trên pháp luật và quá trình tố tụng. Phiên tòa này sẽ là tiền lệ để nhắc nhở tất cả những ai trong tương lai sẽ đảm trách vị trí cao quý này", tổng chưởng lý Malaysia nhấn mạnh.
 |
| Cựu thủ tướng Malaysia Najib Razak có mặt tại Tòa Thượng thẩm Kuala Lumpur ngày 3/4. Ảnh: Reuters. |
Đúng 10 năm trước, Najib Razak trở thành thủ tướng thứ sáu trong lịch sử Malaysia. Tuy nhiên, cơn thịnh nộ của người dân liên quan đến vụ bê bối bòn rút công quỹ 1Malaysia Development Berhad (1MDB) đã khiến Najib thất bại trong chiến dịch tranh cử năm 2018.
Cơ quan điều tra của Mỹ cho biết những đồng phạm của Najib biển thủ gần 4,5 tỷ USD khỏi 1MDB từ năm 2009-2014. Số tiền chiếm đoạt phi pháp đã được "rửa" qua nhiều tài khoản ngân hàng tại Mỹ và hàng loạt nước khác, rót vào các dự án điện ảnh Hollywood, mua khách sạn, siêu du thuyền, trang sức và tranh quý.
Gần 700 triệu USD từ 1MDB chảy vào tài khoản riêng của Najib. Ông Thomas cáo buộc cựu thủ tướng Malaysia là người nắm quyền lực thật sự đằng sau 1MDB và công ty con SRC, "chỉ đạo và quản lý các vấn đề của những tổ chức này chứ không thông qua ban giám đốc".
Đây mới là phiên tòa đầu tiên trong hàng loạt vụ án có liên quan đến ông Najib và đại án tham nhũng 1MDB. Các công tố viên đã đưa ra tổng cộng 42 cáo buộc đối với cựu thủ tướng 65 tuổi.
Đến lượt Najib "đối diện công lý"
Phiên tòa ban đầu được lên kế hoạch diễn ra vào tháng 2/2019. Tuy nhiên, đội luật sư biện hộ cho ông Najib đã gửi nhiều thư khiếu nại về quy trình xét xử, khiến phiên tòa nhiều lần bị hoãn. Luật sư Shafee Abdullah thậm chí từng dời được ngày diễn ra buổi điều trần với lý do là bị... chó nhà cắn, bị thương không thể đến tòa, theo Straits Times.
Ngay trước phiên tòa ngày 3/4, các luật sư của Najib tiếp tục gửi khiếu nại khẩn cấp, phản đối các cáo buộc nhắm vào thân chủ. Thẩm phán đã bác đề nghị, tiếp tục tiến hành phiên tòa và trả lời sẽ nghe khiếu nại vào hôm khác.
 |
| Cựu thủ tướng Najib gặp những người ủng hộ trước khu liên hợp các tòa án tại Kuala Lumpur. Ảnh: AP. |
Bà Cynthia Gabriel, lãnh đạo nhóm phi lợi nhuận Trung tâm Chống Tham nhũng và Chủ nghĩa thân hữu, chia sẻ rằng người dân Malaysia đã phải chờ phiên tòa này quá lâu.
"Rõ ràng họ cố tình hoãn phiên tòa nhiều lần. Cựu thủ tướng không sẵn sàng để ngồi trước vành móng ngựa và đối mặt tòa án, bị vạch trần và bẽ mặt vì những tội lỗi của ông", bà nhận định.
Fahmi Reza, một nghệ sĩ đường phố từng phải ngồi tù một năm vì vẽ tranh châm biếm Najib, nói hôm nay sẽ đến lượt cựu thủ tướng Malaysia "đối diện công lý".
"Hôm nay sẽ đến lượt ông bị lôi ra để đối diện công lý vì tội tham nhũng và lạm dụng quyền lực trong thời gian ông nắm quyền", Fahmi viết trên mạng xã hội Twitter.
Cựu thủ tướng Malaysia đã nhận 25 cáo buộc rửa tiền và lạm dụng quyền lực liên quan đến số tiền gần 2,6 tỷ RMB (hơn 387,5 triệu USD) trong tài khoản cá nhân. Số tiền này được cho là từ quỹ phát triển 1MDB.