Ngoại trưởng Mỹ muốn “có tiến bộ trên Biển Đông”

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hy vọng sớm thấy tiến bộ về COC.

Khi đặt chân đến Brunei hôm 1/7 dự hội nghị an ninh khu vực, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố: “Chúng tôi rất quan tâm đến cách tiếp cận các tranh chấp trên Biển Đông và trong cách hành xử của các bên. Chúng tôi rất hy vọng sớm nhìn thấy tiến bộ về một bộ quy tắc ứng xử để giúp bảo đảm ổn định ở khu vực quan trọng này”.

Trong một tuyên bố chung với 10 nước ASEAN hôm 30/6, Trung Quốc đồng ý tổ chức “tham vấn chính thức” xung quanh đề nghị về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). Dự kiến cuộc họp này sẽ diễn ra tại Trung Quốc trong tháng 9/2013. Theo Ngoại trưởng Thái Lan, bước đi này là “rất quan trọng”.

Ian Storey, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore, nói các cuộc họp là dấu hiệu Trung Quốc đang sẵn sàng nói về bộ quy tắc ứng xử với ASEAN. Nhưng ông không xem đây là bước tiến quan trọng. Ông nhận định: “Do Trung Quốc rõ ràng không mặn mà gì với một bộ quy tắc hiệu quả và chính thức, các chuyên viên của nước này có lẽ sẽ kéo dài hội họp càng lâu càng tốt”.

Tại phiên họp ở Brunei, Trung Quốc và Philippines đã tố cáo lẫn nhau là vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002.

Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố Bắc Kinh có đủ kiên nhẫn để giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại trực tiếp và tham vấn các bên có liên quan theo quy định của DOC. Tân Hoa Xã dẫn lời ông Vương Nghị nói: “Chúng tôi đề xuất gác bỏ những bất đồng và tìm kiếm cách cùng phát triển trước khi tranh chấp có thể được giải quyết được hoàn toàn…Trung Quốc đã luôn luôn sẵn sàng thảo luận liên quan đến Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông(COC)”.

Ngoại trưởng Vương Nghị nói tiếp: “Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN đã nhất trí thông qua COC trên cơ sở đồng thuận của tất cả các bên có liên quan. Đây là một cam kết mà Trung Quốc đã đưa ra với 10 nước thành viên ASEAN và sẽ giữ lời hứa này. Điều quan trọng là tất cả các bên kiềm chế để tuân thủ tinh thần của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)”.