Thông tin về vụ Mỹ bắt 3 nhà nghiên cứu Trung Quốc và đang tìm kiếm người thứ 4 được tiết lộ trong báo cáo được Bộ Tư pháp Mỹ đưa ra hôm 23/7. Trong báo cáo, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết 4 công dân Trung Quốc đã nói dối về quan hệ của họ với quân đội Trung Quốc khi làm đơn xin thị thực. Những người này đang thực hiện nghiên cứu tại Mỹ.
Theo đó 3 trong số 4 nhà nghiên cứu đã bị bắt. FBI đang tìm kiếm người còn lại đang ẩn nấu trong lãnh sự quán Trung Quốc ở San Francisco.
Bộ Tư pháp Mỹ nhấn mạnh các nghi phạm là một phần trong chiến dịch của Trung Quốc nhằm xâm nhập vào các tổ chức của Mỹ để tìm kiếm các kiến thức khoa học và công nghệ.
 |
| Lãnh sự quán Trung Quốc tại San Francisco. (Ảnh: China News) |
"Đây là một phần khác trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm tận dụng lợi thế của xã hội mở và khai thác các tổ chức học thuật", trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ John Demers cho hay.
Ông này nói thêm rằng các nghi phạm làm đơn xin thị thực nghiên cứu nhưng cố tình che giấu mối quan hệ với Trung Quốc.
Nếu bị kết tội, họ có thể phải đối mặt với án tù lên tới 10 năm và nộp phạt 250.000 USD.
Cũng trong báo cáo, Bộ Tư pháp Mỹ xác định 1 trong 4 nhà nghiên cứu là Wang Xin. Người này tới Mỹ vào ngày 26/3/2019. Theo tài liệu của tòa án, Wang vẫn là thành viên của quân đội Trung Quốc khi đang nghiên cứu tại Mỹ và đã không trung thực khi không đề cập tới vị trí của mình trong quân đội.
Wang bị bắt hôm 7/6 và xuất hiện tại tòa một ngày sau đó.
2 nghị phạm còn lại, Song Chen và Zhao Kaikai bị bắt giữ vào ngày 18/7 với cáo buộc tương tự.
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết họ đang tìm kiếm Tang Juan, một nhà nữ nghiên cứu đến Mỹ vào tháng 12/2019.
Hồ sơ tại Tòa án quận ở San Francisco cho biết Tang làm việc tại Đại học California, đã không trung thực trong đơn xin thị thực của mình. Tang nói không phục vụ trong quân đội Trung Quốc, nhưng các nhà điều tra lại tìm thấy những bức ảnh chụp cô trong bộ quân phục quân đội Trung Quốc và phát hiện Juan làm việc như một nhà nghiên cứu tại Đại học Quân Y Không quân Trung Quốc.
FBI thẩm vấn Tang hôm 20/6. Sau đó, cô này tới lãnh sự quán Trung Quốc tại San Francisco. FBI tin rằng Juan ở lại đó cho tới nay. Juan bị cáo buộc gian lận visa hôm 26/6.
Ngoài các vụ bắt trên, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết FBI gần đây thẩm vấn những người bị nghi ngờ gian lận thị thực và có liên hệ với quân đội Trung Quốc tại hơn 25 thành phố của Mỹ.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đang gia tăng thời gian gần đây liên quan tới hàng loạt vấn đề từ Hong Kong, Biển Đông cho tới COVID-19. Trong diễn biến mới nhất, Mỹ đóng cửa lãnh sự quán nước này ở Houston (bang Texas) trong vòng 72 giờ với lý do "bảo vệ tài sản trí tuệ" của Mỹ và thông tin cá nhân của công dân nước này.
Trung Quốc nói cáo buộc này là vu khống, đồng thời kêu gọi Washington ngừng sử dụng bất cứ lý do gì để hạn chế, quấy rối hoặc đàn áp các học giả Trung Quốc ở Mỹ.