Sai lầm gì khiến Su-30SM Armenia "vô dụng" tại Nagorno-Karabakh

Su-30SM được kỳ vọng giúp Armenia chiếm ưu thế đáng kể trước tiêm kích MiG-21 và MiG-29 Azerbaijan. Tuy nhiên, những chiếc Su-30SM hoàn toàn vắng bóng trong xung đột 6 tuần tại Nagorno-Karabakh, cho phép máy bay không người lái (UAV) và cường kích Su-25 Azerbaijan hoạt động tự doNăm 2019, Armenia ký hợp đồng đặt mua 4 chiếc Su-30SM của Nga, với ngân sách được rút từ kế hoạch mua tên lửa Tor.Số tiêm kích này dự kiến được bàn giao trong năm 2020, nhưng hợp đồng được tiến hành nhanh hơn kế hoạch và Yerevan nhận đủ 4 phi cơ vào cuối tháng 12/2019.Bộ trưởng Quốc phòng Armenia David Tonoyan hồi tháng 8 cho biết Yerevan đang đàm phán với Moskva để mua thêm một phi đội Su-30SM.Tuy vậy Tướng Movses Hakobyan của quân đội Armenia cho hay chính phủ nước này mua sắm những vũ khí, khí tài không phù hợp, khiến quân đội bất lực trước UAV đối phương.Tướng Hakobyan hôm 19/11 tổ chức họp báo tại thủ đô Yerevan sau khi từ chức tổng tham mưu trưởng quân đội Armenia, tiết lộ nhiều "sai lầm chết người" khiến quân đội Armenia hứng chịu thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến với Azerbaijan, cũng như đưa ra nhiều chỉ trích nhằm vào giới lãnh đạo nước này.Sai lầm đầu tiên của Armenia được Hakobyan chỉ ra là trong mua sắm các khí tài mà không khai thác hết sức mạnh của chúng, hoặc không phù hợp với thực tế chiến trường, trong đó có hợp đồng mua tiêm kích Su-30SM của Nga.Armenia bắt đầu thảo luận khả năng mua tiêm kích đa năng hạng nặng Su-30SM từ tháng 1-2016, thay cho kế hoạch mua vài sư đoàn tên lửa phòng không Tor."Tôi từng nhiều lần kêu gọi lãnh đạo chính trị và quân sự không mua chiến đấu cơ Su-30SM nhưng bị họ phớt lờ", tướng Hakobyan cho hay.Tướng Hakobyan khẳng định quyết định mua tiêm kích Su-30SM thay cho tên lửa Tor là bước đi sai lầm và đã trực tiếp thảo luận với Thủ tướng Armenia, nhưng nhận câu trả lời rằng hợp đồng đã được ký.Ông chỉ trích những người đã đàm phán điều khoản thỏa thuận, cho biết phi đội Su-30SM Armenia không thể chiến đấu vì hợp đồng không có điều kiện bán kèm vũ khí.Tướng Hakobyan cho hay Armenia từng dự định mua lượng lớn hệ thống tên lửa tầm ngắn Tor-M2KM, nhưng kế hoạch này bị đình chỉ khi mới nhận bàn giao một vài tổ hợp, bởi số ngân sách còn lại đã được chuyển cho hợp đồng Su-30SM.Mặt khác giới quan sát cũng chỉ ra rằng việc có quá ít thời gian khiên cho Armenia không đủ để làm chủ khí tài tối tân này. Cho tham chiến khi chưa nắm được kỹ thuật điều khiển tác chiến rành rẽ sẽ không khác gì thảm họa.Xung đột giữa Armenia và Azerbaijan bùng phát hôm 27/9 tại khu vực Nagorno-Karabakh và kéo dài nhiều tuần khiến hàng nghìn người chết và buộc nhiều người phải di tản. Các bên tham chiến đồng ý chấm dứt xung đột hôm 10/11 trong thỏa thuận do Nga làm trung gian. Thủ tướng Armenia đã gọi đây là "thỏa thuận cay đắng" khi nước này phải trả lại nhiều khu vực kiểm soát cho Azerbaijan.Theo thỏa thuận ngừng bắn, Armenia trả lại 15-20% lãnh thổ Nagorno-Karabakh, nơi Azerbaijan giành lại được sau nhiều tuần giao tranh, trong đó gồm thành phố Shusha.Quân đội Nga sẽ duy trì 1.960 binh sĩ, 90 xe thiết giáp và 380 xe cơ giới dọc tuyến biên giới Armenia - Azerbaijan tại vùng xung đột, cũng như hành lang giao thông nối Nagorno-Karabakh với lãnh thổ Armenia.

Su-30SM được kỳ vọng giúp Armenia chiếm ưu thế đáng kể trước tiêm kích MiG-21 và MiG-29 Azerbaijan. Tuy nhiên, những chiếc Su-30SM hoàn toàn vắng bóng trong xung đột 6 tuần tại Nagorno-Karabakh, cho phép máy bay không người lái (UAV) và cường kích Su-25 Azerbaijan hoạt động tự do

Năm 2019, Armenia ký hợp đồng đặt mua 4 chiếc Su-30SM của Nga, với ngân sách được rút từ kế hoạch mua tên lửa Tor.

Số tiêm kích này dự kiến được bàn giao trong năm 2020, nhưng hợp đồng được tiến hành nhanh hơn kế hoạch và Yerevan nhận đủ 4 phi cơ vào cuối tháng 12/2019.

Bộ trưởng Quốc phòng Armenia David Tonoyan hồi tháng 8 cho biết Yerevan đang đàm phán với Moskva để mua thêm một phi đội Su-30SM.

Tuy vậy Tướng Movses Hakobyan của quân đội Armenia cho hay chính phủ nước này mua sắm những vũ khí, khí tài không phù hợp, khiến quân đội bất lực trước UAV đối phương.

Tướng Hakobyan hôm 19/11 tổ chức họp báo tại thủ đô Yerevan sau khi từ chức tổng tham mưu trưởng quân đội Armenia, tiết lộ nhiều "sai lầm chết người" khiến quân đội Armenia hứng chịu thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến với Azerbaijan, cũng như đưa ra nhiều chỉ trích nhằm vào giới lãnh đạo nước này.

Sai lầm đầu tiên của Armenia được Hakobyan chỉ ra là trong mua sắm các khí tài mà không khai thác hết sức mạnh của chúng, hoặc không phù hợp với thực tế chiến trường, trong đó có hợp đồng mua tiêm kích Su-30SM của Nga.

Armenia bắt đầu thảo luận khả năng mua tiêm kích đa năng hạng nặng Su-30SM từ tháng 1-2016, thay cho kế hoạch mua vài sư đoàn tên lửa phòng không Tor.

"Tôi từng nhiều lần kêu gọi lãnh đạo chính trị và quân sự không mua chiến đấu cơ Su-30SM nhưng bị họ phớt lờ", tướng Hakobyan cho hay.

Tướng Hakobyan khẳng định quyết định mua tiêm kích Su-30SM thay cho tên lửa Tor là bước đi sai lầm và đã trực tiếp thảo luận với Thủ tướng Armenia, nhưng nhận câu trả lời rằng hợp đồng đã được ký.

Ông chỉ trích những người đã đàm phán điều khoản thỏa thuận, cho biết phi đội Su-30SM Armenia không thể chiến đấu vì hợp đồng không có điều kiện bán kèm vũ khí.

Tướng Hakobyan cho hay Armenia từng dự định mua lượng lớn hệ thống tên lửa tầm ngắn Tor-M2KM, nhưng kế hoạch này bị đình chỉ khi mới nhận bàn giao một vài tổ hợp, bởi số ngân sách còn lại đã được chuyển cho hợp đồng Su-30SM.

Mặt khác giới quan sát cũng chỉ ra rằng việc có quá ít thời gian khiên cho Armenia không đủ để làm chủ khí tài tối tân này. Cho tham chiến khi chưa nắm được kỹ thuật điều khiển tác chiến rành rẽ sẽ không khác gì thảm họa.

Xung đột giữa Armenia và Azerbaijan bùng phát hôm 27/9 tại khu vực Nagorno-Karabakh và kéo dài nhiều tuần khiến hàng nghìn người chết và buộc nhiều người phải di tản. Các bên tham chiến đồng ý chấm dứt xung đột hôm 10/11 trong thỏa thuận do Nga làm trung gian. Thủ tướng Armenia đã gọi đây là "thỏa thuận cay đắng" khi nước này phải trả lại nhiều khu vực kiểm soát cho Azerbaijan.

Theo thỏa thuận ngừng bắn, Armenia trả lại 15-20% lãnh thổ Nagorno-Karabakh, nơi Azerbaijan giành lại được sau nhiều tuần giao tranh, trong đó gồm thành phố Shusha.

Quân đội Nga sẽ duy trì 1.960 binh sĩ, 90 xe thiết giáp và 380 xe cơ giới dọc tuyến biên giới Armenia - Azerbaijan tại vùng xung đột, cũng như hành lang giao thông nối Nagorno-Karabakh với lãnh thổ Armenia.