Hiện tại, giao tranh ở khu vực Donbas đang dữ dội chưa từng thấy, Quân đội Nga và Ukraine đã tiến hành các cuộc đấu pháo tại đây; do địa hình khu vực này là vùng đồng bằng rộng lớn, nên không thích hợp để sử dụng máy bay chiến đấu và máy bay ném bom tấn công.Vũ khí hiệu quả nhất là vũ khí pháo binh cổ điển, bên nào có hỏa lực mạnh hơn, bên đó có xác suất giành chiến thắng cao hơn. Đây cũng là lý do vì sao gần đây quân đội Ukraine đã yêu cầu và được Mỹ viện trợ cho hơn 100 khẩu pháo xe kéo hiện đại M777. Đây là loại pháo cỡ nòng 155mm có trọng lượng nhỏ nhất thế giới, thậm chí có thể cơ động bằng trực thăng.Ngoài ra các nước NATO khác cũng cung cấp một số lượng lớn pháo tự hành, pháo xe kéo và pháo tự hành bánh hơi cho Quân đội Ukraine. Cùng với cung cấp pháo, phương Tây cũng cung cấp nhiều đạn, trong đó có cả những loại đạn pháo có từ thời Liên Xô.Tại chiến trường Donbass, Quân đội Ukraine đã thông thuộc địa hình và đã bố trí các đài quan sát và những trận địa pháo binh, cũng như chuẩn bị sẵn tọa độ mục tiêu. Nhưng khi cuộc chiến bắt đầu, những người lính Ukraine nhận ra rằng, cuộc chiến không đơn giản như họ nghĩ.Trước hết về vũ khí, mặc dù Quân đội Ukraine có số lượng lớn pháo do Mỹ và phương Tây cung cấp, nhưng một số loại pháo là phiên bản thiếu - không có hệ thống điều khiển hỏa lực, và việc pháo thủ có bắn trúng được mục tiêu hay không, còn tùy thuộc vào trình độ của cả kíp chiến đấu.Trên chiến trường Donbass, các trận địa pháo của Nga và Ukraine đều là các trận địa bắn gián tiếp, thường trận địa đặt pháo cách mục tiêu từ vài km đến vài chục km, nên pháo thủ hầu như không thể dùng mắt để ngắm bắn trực tiếp các mục tiêu của đối phương.Về số lượng, số lượng pháo của Nga và cả Ukraine đều được biên chế rộng rãi trong lực lượng lục quân; và cả hai quân đội đều được thừa hưởng số lượng pháo rất lớn của Quân đội Liên Xô. Quân đội cả hai nước đều sở hữu các loại pháo tự hành có cỡ nòng từ hơn 100 đến 240 mm.Khi quân đội Nga bắt đầu giai đoạn thứ hai của chiến dịch quân sự đặc biệt, họ đã chuyển một số lượng lớn quân cơ giới hạng nặng đến khu vực Donbass, và thiết lập một số trận địa pháo hạng nặng, tạo ưu thế rõ rệt về hỏa lực đối với Quân đội Ukraine.Mới đây, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố đoạn video về việc quân Nga sử dụng pháo tự hành để tiêu diệt xe tăng Ukraine và pháo M777. Trong video, trận địa pháo binh Nga ẩn mình trong rừng rậm và khi UAV xác định được mục tiêu chính xác là trận địa xe tăng Ukraine, pháo binh Nga bắt đầu nổ súng. Ngay từ phát đạn pháo đầu tiên, khẩu đội pháo của quân đội Nga đã bắn trúng trận xe tăng của Ukraine, vào sau đó thực hiện cấp tập một loạt đạn nữa. Đánh giá từ đoạn video, loại pháo mà quân đội Nga sử dụng phải là pháo tự hành 152mm 2S5, và viên đạn được bắn ra, là đạn pháo dẫn đường Krasnopol.Đối với lựu pháo M777 mà Mỹ viện trợ cho Quân đội Ukraine, mặc dù nó có thể bắn đạn dẫn đường chính xác như XM982 Excalibur, nhưng loại đạn này chủ yếu được dẫn đường bằng vệ tinh GPS và dễ bị gây nhiễu từ hệ thống điện tử của quân đội Nga.Do vậy dù Quân đội Ukraine được trang bị một số pháo hiện đại hơn của Nga, nhưng không có hệ thống điều khiển hỏa lực, nên không thể bắn được đạn có điều khiển; do vậy lợi thế ngay cả về mức chính xác, pháo binh Nga vẫn hơn pháo binh Ukraine một bậc. Ưu điểm của pháo M77 là trọng lượng nhẹ, nên loại pháo này có thể di chuyển nhanh chóng, điều này đặc biệt thích hợp cho chiến thuật “bắn và chạy”. Nhưng trong trận chiến ác liệt, sức mạnh cụ thể của nó không thể so sánh với pháo hạng nặng, và tầm bắn của M777 cũng tương tự như các loại pháo khác mà thôi. Nhưng đó chỉ là so sánh đơn thuần về chất lượng pháo hai bên, điều lo ngại nhất đối với pháo binh Ukraine tại Donbass, đó là hết đạn. Hiện các khẩu đội pháo binh của Ukraine, phải tiết kiệm từng quả đạn pháo và ngày càng thất thế trước hỏa lực vượt trội của pháo binh Nga.Vài tuần trước đây, nếu khi phát hiện mục tiêu của quân Nga, những khẩu pháo lựu tự hành 122mm của Ukraine sẽ khai hỏa dồn dập. Nhưng giờ đây, thay vì trút mưa đạn xuống vị trí quân Nga, họ chỉ có thể tấn công các mục tiêu nguy hại, như kiềm chế trận địa pháo của đối phương, bằng 1 đến 2 viên đạn.Bà Mariana Bezugla, phó chủ tịch Ủy ban Tình báo, Quốc phòng Ukraine cho biết, tình trạng thiếu đạn dược cho các loại vũ khí thời Liên Xô xảy ra trên khắp chiến trường Donbass. Trong khi đó quân Nga có rất nhiều đạn dược, chúng tôi không thể sánh được với họ; bà Bezugla nói.Bà Bezugla cũng cho biết, hiện Ukraine đã nhận được nhiều đạn cho số khẩu pháo mà NATO cung cấp; nhưng số pháo phương Tây cung cấp, chưa đủ để thay thế toàn bộ số pháo thời Liên Xô. "Chúng tôi có các loại đạn mới, nhưng vẫn thiếu pháo để sử dụng chúng". Một quan chức Lầu Năm Góc nói, họ đã nỗ lực hết sức để tìm kiếm các loại pháo và đạn theo tiêu chuẩn Liên Xô, nhằm giúp quân đội Ukraine dễ sử dụng. Tuy nhiên, một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ thừa nhận, nguồn cung đã cạn và Ukraine giờ đây phải phụ thuộc vào các loại vũ khí mới của phương Tây.Ngày 10/6, Phó cục trưởng Cục tình báo Ukraine Vadym Skibitsky cho biết, Ukraine đang thua trong các cuộc đấu pháo với Nga vì thiếu đạn. Ông nói, Ukraine đã bắn 5.000-6.000 viên đạn pháo mỗi ngày và "gần như sử dụng hết cơ số đạn mà chúng tôi có". Trong khi đó, Nga khai hỏa khoảng 60.000 quả đạn pháo và rocket mỗi ngày.Michael Kofman, Giám đốc chương trình nghiên cứu Nga tại Viện nghiên cứu CNA ở Mỹ nói, nguồn cung đạn dược rất quan trọng, có thể định đoạt kết quả trận chiến ở Donbass."Cuộc chiến này nghiêng về tiêu hao bằng pháo binh hơn là các trận đánh trực tiếp; đồng nghĩa ai nhiều đạn hơn sẽ có cơ hội thắng cao hơn", Kofman kết luận.
Hiện tại, giao tranh ở khu vực Donbas đang dữ dội chưa từng thấy, Quân đội Nga và Ukraine đã tiến hành các cuộc đấu pháo tại đây; do địa hình khu vực này là vùng đồng bằng rộng lớn, nên không thích hợp để sử dụng máy bay chiến đấu và máy bay ném bom tấn công.
Vũ khí hiệu quả nhất là vũ khí pháo binh cổ điển, bên nào có hỏa lực mạnh hơn, bên đó có xác suất giành chiến thắng cao hơn. Đây cũng là lý do vì sao gần đây quân đội Ukraine đã yêu cầu và được Mỹ viện trợ cho hơn 100 khẩu pháo xe kéo hiện đại M777. Đây là loại pháo cỡ nòng 155mm có trọng lượng nhỏ nhất thế giới, thậm chí có thể cơ động bằng trực thăng.
Ngoài ra các nước NATO khác cũng cung cấp một số lượng lớn pháo tự hành, pháo xe kéo và pháo tự hành bánh hơi cho Quân đội Ukraine. Cùng với cung cấp pháo, phương Tây cũng cung cấp nhiều đạn, trong đó có cả những loại đạn pháo có từ thời Liên Xô.
Tại chiến trường Donbass, Quân đội Ukraine đã thông thuộc địa hình và đã bố trí các đài quan sát và những trận địa pháo binh, cũng như chuẩn bị sẵn tọa độ mục tiêu. Nhưng khi cuộc chiến bắt đầu, những người lính Ukraine nhận ra rằng, cuộc chiến không đơn giản như họ nghĩ.
Trước hết về vũ khí, mặc dù Quân đội Ukraine có số lượng lớn pháo do Mỹ và phương Tây cung cấp, nhưng một số loại pháo là phiên bản thiếu - không có hệ thống điều khiển hỏa lực, và việc pháo thủ có bắn trúng được mục tiêu hay không, còn tùy thuộc vào trình độ của cả kíp chiến đấu.
Trên chiến trường Donbass, các trận địa pháo của Nga và Ukraine đều là các trận địa bắn gián tiếp, thường trận địa đặt pháo cách mục tiêu từ vài km đến vài chục km, nên pháo thủ hầu như không thể dùng mắt để ngắm bắn trực tiếp các mục tiêu của đối phương.
Về số lượng, số lượng pháo của Nga và cả Ukraine đều được biên chế rộng rãi trong lực lượng lục quân; và cả hai quân đội đều được thừa hưởng số lượng pháo rất lớn của Quân đội Liên Xô. Quân đội cả hai nước đều sở hữu các loại pháo tự hành có cỡ nòng từ hơn 100 đến 240 mm.
Khi quân đội Nga bắt đầu giai đoạn thứ hai của chiến dịch quân sự đặc biệt, họ đã chuyển một số lượng lớn quân cơ giới hạng nặng đến khu vực Donbass, và thiết lập một số trận địa pháo hạng nặng, tạo ưu thế rõ rệt về hỏa lực đối với Quân đội Ukraine.
Mới đây, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố đoạn video về việc quân Nga sử dụng pháo tự hành để tiêu diệt xe tăng Ukraine và pháo M777. Trong video, trận địa pháo binh Nga ẩn mình trong rừng rậm và khi UAV xác định được mục tiêu chính xác là trận địa xe tăng Ukraine, pháo binh Nga bắt đầu nổ súng.
Ngay từ phát đạn pháo đầu tiên, khẩu đội pháo của quân đội Nga đã bắn trúng trận xe tăng của Ukraine, vào sau đó thực hiện cấp tập một loạt đạn nữa. Đánh giá từ đoạn video, loại pháo mà quân đội Nga sử dụng phải là pháo tự hành 152mm 2S5, và viên đạn được bắn ra, là đạn pháo dẫn đường Krasnopol.
Đối với lựu pháo M777 mà Mỹ viện trợ cho Quân đội Ukraine, mặc dù nó có thể bắn đạn dẫn đường chính xác như XM982 Excalibur, nhưng loại đạn này chủ yếu được dẫn đường bằng vệ tinh GPS và dễ bị gây nhiễu từ hệ thống điện tử của quân đội Nga.
Do vậy dù Quân đội Ukraine được trang bị một số pháo hiện đại hơn của Nga, nhưng không có hệ thống điều khiển hỏa lực, nên không thể bắn được đạn có điều khiển; do vậy lợi thế ngay cả về mức chính xác, pháo binh Nga vẫn hơn pháo binh Ukraine một bậc.
Ưu điểm của pháo M77 là trọng lượng nhẹ, nên loại pháo này có thể di chuyển nhanh chóng, điều này đặc biệt thích hợp cho chiến thuật “bắn và chạy”. Nhưng trong trận chiến ác liệt, sức mạnh cụ thể của nó không thể so sánh với pháo hạng nặng, và tầm bắn của M777 cũng tương tự như các loại pháo khác mà thôi.
Nhưng đó chỉ là so sánh đơn thuần về chất lượng pháo hai bên, điều lo ngại nhất đối với pháo binh Ukraine tại Donbass, đó là hết đạn. Hiện các khẩu đội pháo binh của Ukraine, phải tiết kiệm từng quả đạn pháo và ngày càng thất thế trước hỏa lực vượt trội của pháo binh Nga.
Vài tuần trước đây, nếu khi phát hiện mục tiêu của quân Nga, những khẩu pháo lựu tự hành 122mm của Ukraine sẽ khai hỏa dồn dập. Nhưng giờ đây, thay vì trút mưa đạn xuống vị trí quân Nga, họ chỉ có thể tấn công các mục tiêu nguy hại, như kiềm chế trận địa pháo của đối phương, bằng 1 đến 2 viên đạn.
Bà Mariana Bezugla, phó chủ tịch Ủy ban Tình báo, Quốc phòng Ukraine cho biết, tình trạng thiếu đạn dược cho các loại vũ khí thời Liên Xô xảy ra trên khắp chiến trường Donbass. Trong khi đó quân Nga có rất nhiều đạn dược, chúng tôi không thể sánh được với họ; bà Bezugla nói.
Bà Bezugla cũng cho biết, hiện Ukraine đã nhận được nhiều đạn cho số khẩu pháo mà NATO cung cấp; nhưng số pháo phương Tây cung cấp, chưa đủ để thay thế toàn bộ số pháo thời Liên Xô. "Chúng tôi có các loại đạn mới, nhưng vẫn thiếu pháo để sử dụng chúng".
Một quan chức Lầu Năm Góc nói, họ đã nỗ lực hết sức để tìm kiếm các loại pháo và đạn theo tiêu chuẩn Liên Xô, nhằm giúp quân đội Ukraine dễ sử dụng. Tuy nhiên, một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ thừa nhận, nguồn cung đã cạn và Ukraine giờ đây phải phụ thuộc vào các loại vũ khí mới của phương Tây.
Ngày 10/6, Phó cục trưởng Cục tình báo Ukraine Vadym Skibitsky cho biết, Ukraine đang thua trong các cuộc đấu pháo với Nga vì thiếu đạn. Ông nói, Ukraine đã bắn 5.000-6.000 viên đạn pháo mỗi ngày và "gần như sử dụng hết cơ số đạn mà chúng tôi có". Trong khi đó, Nga khai hỏa khoảng 60.000 quả đạn pháo và rocket mỗi ngày.
Michael Kofman, Giám đốc chương trình nghiên cứu Nga tại Viện nghiên cứu CNA ở Mỹ nói, nguồn cung đạn dược rất quan trọng, có thể định đoạt kết quả trận chiến ở Donbass."Cuộc chiến này nghiêng về tiêu hao bằng pháo binh hơn là các trận đánh trực tiếp; đồng nghĩa ai nhiều đạn hơn sẽ có cơ hội thắng cao hơn", Kofman kết luận.