Mời độc giả xem clip:
Clip ghi lại hình ảnh các chiến binh quân ly khai Ukraine huấn luyện dùng pháo phản lực BM-21 Grad mà lực lượng này có rất nhiều trong trang bị. Trong clip, có thể thấy các chiến được học cách bắn pháo từ bên trong cabin xe, cách tính toán mục tiêu, phần tử bắn…
Các xe pháo phản lực Grad trong đoạn clip không được nạp đầy đạn, chỉ nạp một số viên (4-5 viên/bệ) để huấn luyện bắn.
 |
| Pháo phản lực Grad khai hỏa. |
 |
| Cận cảnh bệ phóng 40 nòng chỉ nạp 3 quả đạn. |
Grad là tên của hệ thống pháo phản lực phóng loạt do Liên Xô thiết kế phát triển và đưa vào trang bị từ năm 1963. Hệ thống này được cấu thành từ xe phóng BM-21 và đạn phản lực cỡ 122mm M-21OF.
Xe phóng BM-21 được trang bị bệ phóng 40 nòng cỡ 122mm lắp trên xe vận tải bánh lốp 6x6 Ural-375D hoặc xe Ural-4320 (trang bị năm 1976). Tất cả 40 quả đạn pháo có thể bắt đi chỉ trong vòng 20 giây, nhưng có thể bắn từng quả một hoặc vài quả một cách nhau vài giây. Việc nạp lại đạn hoàn toàn thủ công, mất chừng 10 phút.
Đạn phản lực M-21OF (hoặc gọi là 9M22U) lắp đầu nổ phân mảnh nặng 18,4kg, tầm bắn từ 5.000-20.380m. Ngoài ra, sau này Liên Xô còn phát triển nhiều loại đạn khác dành cho Grad gồm: đạn chống tăng 9M28K đạt tầm bắn 13,4km; đạn khói 9M43 bắn xa 20km; đạn mẹ - con chống tăng 9M217 đạt tầm 30km; đạn nổ phá mảnh 9M521/522 đạt tầm 40km và 37,5km.
Theo lý thuyết, một tiểu đoàn pháo phản lực trang bị toàn BM-21 có thể đồng loạt bắn tới 720 quả đạn trong vòng 20 giây vào các mục tiêu trên một khu vực rộng, nên rất hữu hiệu để chống lại đội hình bộ binh và thiết giáp nhẹ, cũng như để phá hủy hệ thống hầm hào bán kiên cố.
Trong các cuộc xung đột tại miền đông, quân ly khai được đánh giá là sử dụng cực kỳ hiệu quả pháo phản lực Grad chống lại Quân đội Ukraine.