Ngày 6/5, Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở khu nghỉ dưỡng Biển Đen thuộc thành phố Sochi. Cuộc gặp này báo hiệu sự “tan băng” trong mối quan hệ hai nước trong bối cảnh nhà lãnh đạo Nhật Bản đang tìm cách giải quyết tranh chấp lãnh thổ và đạt được thỏa thuận thương mại.
 |
|
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bắt tay trong cuộc gặp tại Bocharov Ruchei ở Sochi, Nga, ngày 8/2/2014.
|
Trước đó, ngày 5/5, Thủ tướng Abe cho biết ông muốn lựa chọn thời điểm thích hợp nhất để mời Tổng thống Putin sang thăm Nhật Bản.
“Chúng tôi muốn chọn thời điểm thích hợp nhất mời ông Putin tới Nhật Bản”, ông Abe phát biểu trong chuyến thăm London (Anh) ngày 5/5.
Lý do chính của cuộc gặp giữa lãnh đạo hai nước trong ngày 6/5 là để thảo luận về vấn đề chủ quyền quần đảo Kuril. Tranh chấp lãnh thổ từ lâu về quần đảo Kuril ở biển Okhotsk là yếu tố cản trở hai nước ký kết một hiệp ước hòa bình sau Thế chiến II.
“Vấn đề về Các vùng lãnh thổ phía Bắc (Kuril) không thể được giải quyết mà không thông qua các cuộc đàm phán trực tiếp. Một hiệp ước hòa bình vẫn chưa được ký kết”, ông Abe nói.
Phát biểu trước các phóng viên ngày 4/5, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh tính nhạy cảm trong tranh chấp lãnh thổ, nhưng ông hy vọng hai nước có thể hợp tác với nhau để giải quyết vấn đề này.
“Chúng tôi hy vọng, cuộc gặp với Thủ tướng Abe về cơ bản sẽ giúp hình thành bầu không khí xây dựng trong quan hệ song phương và dần dần có thể tiếp tục phát triển mối quan hệ này”, vị quan chức Nga nói.
Thủ tướng Abe và Tống thống Putin dự kiến cũng sẽ thảo luận về hợp tác kinh tế.
Như Jonathan Berkshire Miller và Aiko Shimizu từng viết cho Nikkei Asian Review rằng "Nhật Bản nhận ra việc hợp tác với Nga mang lại nhiều lợi ích hơn so với tình trạng đối đầu".
“Nhật Bản có thể hưởng lợi lớn từ việc tái thiết lập mối quan hệ toàn diện với Nga”, tác giả Jonathan bình luận.
Tuy nhiên, động thái nói trên của Tokyo là điều mà Mỹ - đồng minh quan trọng của Nhật Bản – không mong muốn. Hồi tháng Hai, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đề nghị Thủ tướng Abe hoãn chuyến thăm (Nga) cho tới khi Hội nghị thượng đỉnh G7 kết thúc vào cuối tháng 5. Tuy nhiên, ông Abe vẫn quyết định thực hiện chuyến đi này theo đúng kế hoạch.
Mỹ coi Nhật Bản là nước đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh xây dựng trái phép các đảo nhân tạo trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Chính phủ Mỹ thúc đẩy Tokyo đóng một vai trò tích cực hơn trong các cuộc tuần tra quân sự trong khu vực và Washington lo ngại rằng mối quan hệ thân thiện hơn với Nga có thể kéo Tokyo ra khỏi tầm ảnh hưởng của Washington.
Xem thêm video Thủ tướng Nhật Shinzo Abe bắt tay Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc hội đàm bên lề kỳ họp của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc hồi năm 2015 (Nguồn video ANN News):