Hàn, Triều đóng cửa khu công nghiệp Kaesong: lưỡng bại câu thương

Lao động Bắc Triều Tiên làm việc tại khu công nghiệp Keasong.

Khu công nghiệp Kaesong là một đặc khu công nghiệp của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Khu này được thành lập vào năm 2002, tách ra từ thành phố Kaesong trực thuộc trung ương.

Khu công nghiệp Kaesong cách khu phi quân sự chỉ 10 km về phía Bắc, nằm trên tuyến đường xe hơi và tàu hỏa được xây dựng lại nối liền Bình Nhưỡng và Seoul. Điện và dịch vụ điện thoại ở khu công nghiệp chunhg này đều do Hàn Quốc cung cấp. Tại đây từng có tới 53.000 công nhân Triều Tiên làm việc cho 123 hãng của Hàn Quốc.

Theo Yonhap, Seoul sẽ hỗ trợ khẩn cấp 300 tỷ won (273 triệu USD) cho các doanh nghiệp Hàn Quốc bị ngừng hoạt động ở Khu công nghiệp Kaesong, một biểu tượng của hợp tác liên Triều.

Bộ Thống nhất của Hàn Quốc ngày 2/5 cho biết số tiền này giúp hỗ trợ khả năng thanh toán của các doanh nghiệp nước này bị thiệt hại do việc buộc phải ngừng hoạt động ở khu công nghiệp Kaesong.  

Số tiền này bao gồm 63 tỷ won lãi suất thấp do Quĩ hợp tác liên Triều cung cấp, 100 tỷ won lấy từ Quĩ hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, 100 tỷ won từ Tập đoàn Tài chính Triều Tiên (Korea Finance Corporation) và 36,9 tỷ won do Quĩ bảo đảm tài chính nhà nước cung cấp.

Các ngân hàng Hàn Quốc đang cân nhắc hỗ trợ 300 tỷ won cho các doanh nghiệp bị tổn thất do việc đóng cửa khu công nghiệp Kaesong.

Các doanh nghiệp này bị buộc phải ngừng hoạt động kể từ ngày 9/4, khi Bình Nhưỡng ra lệnh rút tất cả 53.000 lao động Triều Tiên khỏi khu công nghiệp Kaesong.

Sau đó mấy tuần, Hàn Quốc đã rút toàn bộ công dân nước này khỏi khu công nghiệp Kaesong, trừ 7 người còn ở lại để giải quyết các vấn đề tồn đọng như thanh toán nốt lương cũng như các khoản chi phí khác còn tồn đọng.

Theo ước tính, việc đóng cửa khu công nghiệp Kaesong sẽ khiến cho Triều Tiên mất hàng trăm triệu USD mỗi năm. Đây quả là một tổn thất nặng nề đối với một nước khan hiếm ngoại tệ như Triều Tiên.

Có lẽ vì thế mà Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) lớn tiếng cáo buộc Seoul âm mưu nhằm loại bỏ khu công nghiệp bằng cách cam kết hỗ trợ tài chính cho các công ty.

Một số nhà quan sát Triều Tiên tại Hàn Quốc cho rằng việc đổ lỗi cho Seoul là dấu hiệu cho thấy Triều Tiên không muốn đóng cửa hoàn toàn khu công nghiệp Kaesong. Ngày 30/4, Triều Tiên đã giữ lại 7 trong số 50 công dân Hàn Quốc cuối cùng còn lưu lại khu công nghiệp  Kaesong với lý do cần kiểm tra các khoản thuế và tiền lương.

Khu công nghiệp chung Kaesong được đưa vào hoạt động năm 2004, kết hợp giữa vốn và công nghệ của Hàn Quốc với lao động giá rẻ của Triều Tiên. Đây là biểu tượng của sự hợp tác giữa hai miền Triều Tiên. Kaesong được Hàn Quốc đầu tư gần 900 triệu USD và là một nguồn thu ngoại tệ quan trọng của Triều Tiên.

Giới chuyên gia cho rằng sau khi các công dân Hàn Quốc về nước, Triều Tiên hầu như không thể tự điều hành khu công nghiệp chung Kaesong vì tình trạng thiếu điện, khả năng vận hành máy móc, nguyên vật liệu và thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Theo báo Chosun Ilbo, điện dùng cho Kaesong ở miền Bắc hoàn toàn được cung cấp từ miền Nam. Một trạm ở tỉnh Gyeonggi của Hàn Quốc truyền tải điện đến một trạm điện 100.000 KW ở Kaesong. Trạm này do Hàn Quốc xây dựng và được dùng để cung cấp điện cho các doanh nghiệp ở Kaesong. Chuyên gia Cho Bong-hyun tại Viện nghiên cứu kinh tế IBK của Hàn Quốc phân tích: “Triều Tiên sẽ phải tốn hàng trăm tỷ won  để xây một nhà máy điện dành riêng cho  khu công nghiệp chung và nếu cố sử dụng điện từ một trạm gần đó, nước này sẽ mất hàng chục tỉ won để xây dựng đường dây truyền tải điện”.