Theo ý kiến của chuyên gia Vasily Kashin từ Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ, có lẽ chúng ta đang chứng kiến sự khởi đầu của quá trình thay đổi căn bản các nguyên tắc hành vi của Trung Quốc trên trường quốc tế và quá trình biến đất nước này thành cường quốc quân sự toàn cầu đầy đủ giá trị.
Tháng 3 năm 2013, Trung Quốc đã thay đổi hành vi ở khu vực tranh chấp xung quanh quần đảo Senkaku (Điếu Ngư), lần đầu tiên phái đến khu vực này tàu chiến và máy bay của Hải quân Trung Quốc thay cho nhóm tàu không vũ trang.
 |
| Chính sách quốc phòng của Trung Quốc có nhiều thay đổi ảnh hưởng đến cục diện thế giới trong năm qua. |
Trong năm qua, Trung Quốc đã thực hiện cuộc cải cách lớn của các cơ quan bảo vệ trật tự trên biển, thành lập Cảnh sát biển mạnh mẽ. Biện pháp này làm gia tăng khả năng của Trung Quốc phản ứng bằng các biện pháp phi quân sự với các tình huống tranh chấp và điều này được phản ánh trong hành động của các lực lượng Trung Quốc ở vùng biển Hoa Đông và Hoa Nam. Vào tháng 11, Trung Quốc đã tuyên bố lập vùng nhận dạng phòng không ở biển Hoa Đông. Máy bay chiến đấu của Mỹ và Nhật Bản bắt đầu thực hiện các chuyến bay trong khu vực để cho thấy rằng, họ không chấp nhận quyết định đó của Trung Quốc.
Dù Trung Quốc không sử dụng trực tiếp lực lượng quân sự, nhưng không thể nói rằng, Bắc Kinh ngồi không. Trong tháng đầu tiên sau khi lập vùng nhận dạng phòng không, để đối phó với cuộc xâm nhập của các máy bay chiến đấu nước ngoài, Trung Quốc đã thực hiện 51 lần bay ở khu vực này. Như vậy, Trung Quốc đã nhận được công cụ tiềm năng mới để gây áp lực lên Nhật Bản trong vấn đề lãnh thổ. Trong tương lai xa hơn, áp lực này có thể xúc tiến các nhà lãnh đạo Nhật Bản tìm kiếm thỏa hiệp với Trung Quốc, nhưng cũng có thể mang lại tác dụng trái ngược – củng cố liên minh quân sự Nhật-Mỹ .
Xét theo mọi việc, trong tương lai gần Trung Quốc có thể lập vùng nhận dạng phòng không trên toàn bộ hoặc một phần vùng biển tranh chấp ở biển Hoa Nam. Chưa có thông tin chính xác về điều đó, nhưng Mỹ đã bày tỏ sự lo ngại về khả năng lập vùng này.
Trong năm 2013, Trung Quốc đã củng cố đáng kể khả năng giáng trả các tình huống khủng hoảng trong và ngoài nước bằng cách thành lập Hội đồng An ninh Quốc gia. Cơ quan này thay thế các cơ chế không hiệu quả và có quyền thông qua quyết định ràng buộc. Hội đồng An ninh Quốc gia trở thành một trung tâm quan trọng mới để thông qua các quyết định và sự tham gia của các đại diện quân đội Trung Quốc làm tăng trọng lượng của quân đội trong chính trị.
Sự kiện quan trọng nhất trong năm 2013 là Mỹ thất bại trong nỗ lực lật đổ chế độ Bashar al-Assad ở Syria bằng cách hỗ trợ cho các phiến quân và can thiệp quân sự. Mặc dù trong con mắt của dư luận thế giới, người chính bảo vệ Syria là Nga, nhưng trên thực tế, vai trò của Trung Quốc cũng là rất quan trọng. Trung Quốc không chỉ ủng hộ các hành động của Nga trên trường quốc tế mà còn cung cấp các khoản vay đáng kể cho Syria đã giúp cho chế độ Bashar al-Assad mua vật liệu chiến lược cần thiết (thực phẩm, nhiên liệu, thuốc men, vv) và tiếp tục cuộc chiến.
Trung Quốc có những thành tựu xuất sắc trong lĩnh vực tăng cường sức mạnh quân sự, đặc biệt là những thành phần đảm bảo quá trình biến Trung Quốc thành một siêu cường quân sự. Xét theo mọi việc, trong năm sắp qua, Trung Quốc đã chuẩn bị đưa vào tình trạng sẵn sàng chiến đấu các tàu ngầm hạt nhân với tên lửa "Tszyuylan -2". Bắc Kinh đã tăng cường thử nghiệm tên lửa đạn đạo liên lục địa trên đất liền, đang trang bị cho lực lượng vũ trang máy bay ném bom H-6K và bắt đầu sản xuất hàng loạt máy bay chiến đấu trên tàu sân bay J -15. Trung Quốc đang xây dựng hai tàu sân bay. Năm 2013 là thời gian thông qua các quyết định chính trị quan trọng và mở đầu cải cách quan trọng. Trong những năm tới, kết quả của những cải cách này sẽ ảnh hưởng đến tình hình chính trị và quân sự trên thế giới.