“Tôi thấy hiện nay nhiều phòng khám và bệnh viện (BV) trên địa bàn TP.HCM quảng cáo dịch vụ xét nghiệm kháng thể để xác định cơ thể đã sản sinh kháng thể kháng virus SARS-CoV-2 hay chưa” - ông THM (48 tuổi, quận Bình Thạnh, TP.HCM) nói.
Cứ xét nghiệm kháng thể cho an tâm
Sau khi liên hệ một BV, ông M được biết xét nghiệm kháng thể chỉ dành cho người bệnh COVID-19 đã chữa khỏi hoặc người đã tiêm vaccine ngừa COVID-19 với chi phí 380.000 đồng/người.
 |
| Xét nghiệm huyết thanh phát hiện kháng thể không giúp xác định hiệu quả bảo vệ đối với bệnh COVID-19. Ảnh: TRẦN NGỌC |
“Tôi đã tiêm vaccine ngừa COVID-19 mũi 2 được hơn tháng. BV khẳng định kết quả xét nghiệm kháng thể giúp đánh giá được cơ thể có đáp ứng miễn dịch hay không nên tôi đăng ký xét nghiệm cho an tâm” - ông M cho biết.
Tương tự, bà NTH (46 tuổi, huyện Hóc Môn, TP.HCM) cũng liên hệ một phòng khám để xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2.
“Vợ chồng tôi cùng con trai bị COVID-19 đã chữa khỏi được hơn tháng. Thấy một phòng khám có dịch vụ xét nghiệm kháng thể để đánh giá khá năng miễn dịch của cơ thể với giá 350.000 đồng/người nên tôi đăng ký. Sau khi xét nghiệm, phòng khám nói vợ chồng tôi cùng con trai đáp ứng được miễn dịch nên hết sức yên tâm” - bà H. cho biết.
Đủ mức giá xét nghiệm
Tài khoản Facebook có tên Trung tâm Y khoa chuyên sâu quốc tế Bernard đăng tải thông tin “Dịch vụ xét nghiệm định lượng kháng thể SARS-CoV-2”.
Trong vai người mắc COVID-19 đã điều trị hết, phóng viên (PV) liên hệ số điện thoại 02835352xxx. Xưng là nhân viên Trung tâm Y khoa chuyên sâu quốc tế Bernard, người nghe điện thoại cho biết xét nghiệm kháng thể để xem cơ thể có miễn dịch với SARS-CoV-2 hay không. Chi phí xét nghiệm mỗi người tại phòng khám là 500.000 đồng, khoảng 6-8 tiếng có kết quả. Nếu nhân viên phòng khám tới nhà lấy mẫu, giá vẫn 500.000 đồng/người nhưng thu thêm phí 2 triệu đồng.
Người nghe điện thoại còn khẳng định phòng khám đã được Sở Y tế TP.HCM cho phép thực hiện dịch vụ xét nghiệm kháng thể.
Trang điện tử có tên hongduchospital.vn cũng đăng tải thông tin “Dịch vụ xét nghiệm định lượng kháng thể sau tiêm vaccine ngừa COVID-19. Áp dụng cho cá nhân, công ty, doanh nghiệp”.
Nội dung đăng tải trên trang điện tử này cho biết BV đa khoa Hồng Đức tiên phong áp dụng xét nghiệm định lượng kháng thể giúp khách hàng biết được nồng độ kháng thể sau tiêm.
PV gọi điện thoại 0968642xxx và gặp bà Duyên, người xưng là nhân viên BV đa khoa Hồng Đức. Bà Duyên cho biết BV có dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm kháng thể tại BV hoặc tại nhà với giá 450.000 đồng/người, tầm 1 tiếng có kết quả. “Nếu tới nhà lấy mẫu, 1-2 người thì mỗi người 1,2 triệu đồng, 3-5 người thì mỗi người 1 triệu đồng, chưa tính tiền xe. Kết quả được mang tới nhà” - bà Duyên cho biết thêm.
Phải được Bộ Y tế cấp phép
ThS-BS Nguyễn Hiền Minh, Phó Trưởng Đơn vị tiêm chủng BV ĐH Y Dược TP.HCM, cho biết hệ miễn dịch cơ thể sẽ tạo ra kháng thể sau khi mắc COVID-19 tự nhiên hoặc tiêm vaccine ngừa COVID-19.
“Hiện chưa phải lúc để có thể chắc chắn về mối tương quan của mức đáp ứng kháng thể với sinh miễn dịch của cơ thể với bệnh COVID-19. Bên cạnh đó, không phải phòng xét nghiệm dịch vụ nào cũng đủ năng lực chuyên môn và máy móc để thực hiện xét nghiệm kháng thể. Chưa hết, xét nghiệm kháng thể hiện nay là không cần thiết bởi cho dù có kháng thể sau khi khỏi bệnh không có nghĩa được bảo vệ vĩnh viễn mà vẫn cần tiêm vaccine ngừa COVID-19” - ThS-BS Minh cho biết thêm.
Hơn nữa, việc hiểu sai xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 có thể dẫn đến tình trạng coi thường những biện pháp phòng ngừa COVID-19, đồng thời đưa ra kết luận không chính xác về hiệu quả của vaccine ngừa COVID-19. “Điều này có thể khiến nhiều người từ chối tiêm vaccine, dễ có nguy cơ làm tăng khả năng lây lan dịch bệnh” - ThS-BS Minh nói.
Theo BS Trần Thành Vinh, Trưởng khoa Sinh hóa BV Chợ Rẫy, xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 có thể xác định từng bị nhiễm COVID-19 hay không. Xét nghiệm này không thể xác định đang nhiễm COVID-19 hoặc nhiễm ở mức độ nặng hay nhẹ. “Cơ sở y tế muốn thực hiện xét nghiệm kháng thể phải được Bộ Y tế cấp phép” - BS Vinh cho biết.
Không sử dụng xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 sai mục đích
Sở Y tế TP.HCM vừa ban hành công văn liên quan xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2.
Theo đó, Sở Y tế TP.HCM đề nghị các cơ sở y tế không sử dụng xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 sai mục đích, không cần thiết, gây tốn kém và có thể gây tâm lý chủ quan trong thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Sở Y tế TP.HCM cũng đề nghị Phòng Y tế TP Thủ Đức và các quận, huyện kiểm tra, giám sát việc thực hiện xét nghiệm tại các cơ sở tư nhân đảm bảo đúng quy định pháp luật.
Trước đó, ngày 27-9, Bộ Y tế cũng ra công văn liên quan công tác xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2.
Công văn nói rõ: “Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới chưa đưa ra khuyến cáo về ngưỡng đáp ứng bảo vệ đối với virus SARS-CoV-2. Xét nghiệm huyết thanh học phát hiện kháng thể không sử dụng để xác định đang nhiễm virus và không giúp xác định hiệu quả bảo vệ đối với bệnh COVID-19. Xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 chủ yếu phục vụ trong nghiên cứu, đánh giá dịch tễ, điều trị”.