Chuyện ít biết về đại gia máy bay đầu tiên ở Việt Nam

Công tử Bạc Liêu là biệt danh của ông Trần Trinh Huy (1910-1974), người giàu có, ăn chơi nức tiếng miền Nam trong những năm 30-40 của thế kỷ 20. Sinh ra trong gia đình giàu có nức tiếng miền Nam, đương thời ông Trần Trinh Huy nổi tiếng là người ăn chơi xa xỉ khắp Nam Kỳ lục tỉnh.

Nhiều giai thoại, sự kiện gắn liền với tên tuổi của Công tử Bạc Liêu như: Đốt tiền nấu chè, đốt tiền kiếm nhẫn cho nghệ sĩ Phùng Há, đánh canh bạc 30.000 đồng thời đó ở Sài Gòn làm cả giới ăn chơi phải choáng váng...và đặc biệt là hai sự kiện mua máy bay làm chấn động cả nước lúc bấy giờ.

Vào những năm đầu của thế kỷ XX, Công tử Bạc Liêu Trần Trinh Huy được chơi là người Việt Nam đầu tiên sắm máy bay riêng. Chiếc máy bay này là một phần khá hấp dẫn trong chuỗi những sự kiện ăn chơi nổi tiếng của Trần Trinh Huy.

Theo tài liệu, máy bay của Công tử Bạc Liêu là chiếc Morane tối tân nhất trong các dòng máy bay nhỏ của Pháp lúc bấy giờ. Loại máy bay 2 cánh quạt, 2 chỗ ngồi đã được công tử Bạc Liêu ký với hãng cung cấp máy bay của Pháp. Để tậu được chiếc máy bay này, Công tủ Bạc Liêu đã phải chi tới 100 kg vàng.

Khi máy bay chưa về tới Sài Gòn, nhờ Ba Huy quan hệ tốt với cánh báo chí, vào ngày 24/6/1932, trên tờ báo La Courrier Saigonnais đã loan tin giật gân công tử Bạc Liêu mua máy bay với tít lớn ở trang nhất: “M.Tran Trinh Huy propriétaire à Baclieu possède un avion et il aménager une piste d atterrissage sur sa propriété à Camau”, tạm dịch: “Ông điền chủ Trần Trinh Huy sắm một chiếc máy bay và làm sân bay trên đất của ông ở Cà Mau”. Nhờ đó, hình ảnh Công tử Bạc Liêu và chiếc máy bay xuất hiện trang trọng trên trang nhất của nhiều tờ báo thời điểm đó.

Nhiều người kể lại rằng, có lần Ba Huy đi thăm ruộng ở Cà Mau bằng máy bay. Cao hứng, Công tử Bạc Liêu nói anh phi công để mình lái. Do không rành đường bay cũng như các kỹ thuật lái máy bay nên Công tử Bạc Liêu bay sang tận Thái Lan. Định quay về, nhưng máy bay hết xăng đành đáp xuống nước bạn. Ba Huy cùng phi cơ bị câu lưu tại Thái Lan, buộc ông hội đồng phải chở 3 chiếc ghe loại lớn đầy lúa qua tận đất Thái chuộc Ba Huy và máy bay về. Ước tính số tiền nộp phạt khoảng vài ngàn đồng Đông Dương, tương đương khoảng 10 kg vàng.

Chính sự kiện mua máy bay và việc bị câu lưu bên đất Thái Lan phải chuộc về đã làm tiếng tăm của Công tử Bạc Liêu nổi như cồn. Một số người thân của Công tử Bạc Liêu như: Ông Phan Kim Khánh, bà Phan Thị Vân, bà Phan Thị Sang (3 người này gọi Công tử Bạc Liêu bằng cậu ruột) đều khẳng định, Công tử Bạc Liêu có mua máy bay và có xảy ra sự kiện ở Thái Lan như đã nói ở trên.

Sau năm 1975, mọi giấy tờ liên quan đến gia đình Trần Trinh Huy đều không còn. Đến nay, chiếc máy bay của Công tử Bạc Liêu bây giờ ở đâu, nơi nào lưu giữ hay đã “hư hỏng” cũng chẳng ai biết.